Τελέστηκαν το πρωί της Κυριακής, 30 Απριλίου 2017, στην Ιερά Μονή Κύκκου, μέσα σε συγκινησιακά φορτισμένη ατμόσφαιρα, τα Εγκαίνια του Φωτογραφικού Μουσείου του Απελευθερωτικού Αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. 1955-59.

Τα Εγκαίνια τέλεσαν ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Κύκκου και Τηλλυρίας κ. Νικηφόρος και ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού κ. Κώστας Καδής.

Την Εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μαντινείας και Κυνουρίας κ. Ἀλέξανδρος, Εκπρόσωπος του Υπουργού Άμυνας της Ελλάδος κ. Χάρης Φαλάς, ο Δήμαρχος Λύσης κ. Ανδρέας Καουρής, ο Πρόεδρος του Σ.Ι.Μ.Α.Ε. κ. Ανδρέας Μαϊμαρίδης, ο Πρόεδρος των Συνδέσμων Αγωνιστών Ε.Ο.Κ.Α. κ. Θάσος Σοφοκλέους, ο Πρόεδρος του ΙΔ.Α.Ε. κ. Ρογήρος Σιηπηλλής, ο Πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ κ. Παναγιώτης Σκαλτσής, οι Ομότιμοι Καθηγητές των Πανεπιστημίων Αθηνών και Θεσσαλονίκης και Καθηγητές του Τμήματος Θεολογίας και Πολιτισμού του Πανεπιστημίου Λευκωσίας κ.κ. Νίκος Νικολαΐδης, Ανέστης Κεσελόπουλος και Νίκος Γκιολές, εκατοντάδες αγωνιστών και αγωνιστριών και πλήθος κόσμου.

Η λιτή τελετή των Εγκαινίων άρχισε με τον καθιερωμένο αγιασμό, τον οποίο τέλεσε ο Μητροπολίτης Κύκκου. Μετά το πέρας του αγιασμού, ο εμπνευστής και δημιουργός του Φωτογραφικού Μουσείου αγωνιστής κ. Δημήτρης Χατζηπασχάλης ανέφερε ότι το Μουσείο φιλοξενεί περισσότερες από 330 φωτογραφίες και αποτελείται από δεκαοκτώ ενότητες, αλλά και οπλισμό της εποχής εκείνης.

«Εγκαθιστώντας αυτό το Μουσείο εδώ, εις τα υψηλά και κακοτράχαλα βουνά που λίγα μόνο μέτρα απ’ εδώ βρίσκονται το Αρχηγείο του Διγενή και τα λημέρια των παλληκαριών του, πιστεύω, πως ξεπληρώνουμε μερικώς, μια υποχρέωσή μας», τόνισε.

«Η Ιερά Μονή της Παναγίας του Κύκκου που έχει μια ζωή πέραν των 900 χρόνων, δεν περιορίζεται μόνο εις τα εκκλησιαστικά της καθήκοντα, αλλά έχει διαχρονικά αναπτύξει πλούσια Εθνική, Κοινωνική και Πολιτιστική δράση και έχει μετατραπεί σαν το σημαντικότερο Εθνικοκοινωνικό Κέντρο της Κύπρου . Η εδώ ίδρυση του Φωτογραφικού Μουσείου του Απελευθερωτικού μας Αγώνα προσθέτει άλλη μια προσφορά στον μακρύ κατάλογο των Εθνικών προσφορών της Μονής στη μικρή μας Πατρίδα», πρόσθεσε.

Τον λόγο, στη συνέχεια, ανέλαβε ο Πρόεδρος του Σ.Ι.Μ.Α.Ε κ. Ανδρέας Μαϊμαρίδης, ο οποίος αφού αναφέρθηκε στην «ευεργετική παρουσία της Μονής στην ηθικοθρησκευτική και εθνική διαπαιδαγώγηση του λαού μας», ευχαρίστησε, ακολούθως, τη Μεγαλόχαρη «για όλα τα ευεργετήματα της Μονής, πάλαιτε και επ’ εσχάτων, η οποία ενέπνευσε και εμπνέει διαχρονικά όλους τους μεγάλους και μικρούς υπηρέτες λειτουργούς της Μονής και τους φωτίζει να ποιούν έργα πανάξια και θαυμαστά».

O Πρόεδρος του Συνδέσμου Αγωνιστών Ε.Ο.Κ.Α. κ. Θάσος Σοφοκλέους στον χαιρετισμό του εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του Συνδέσμου για τη νέα αυτή δημιουργία του Πανιερωτάτου Μητροπολίτη Κύκκου και Τηλλυρίας κ. Νικηφόρου και ευχήθηκε «ο Θεός να τον φωτίσει και να τον έχει καλά για να δημιουργεί και να προσφέρει».
«Ο επισκέπτης ενημερώνεται και σε μεγάλο βαθμό μαθαίνει για την όλη εξέλιξη του Απελευθερωτικού μας Αγώνα, το μεγαλείο του λαού μας, τον πόθο του για ελευθερία και ένωση με την Ελλάδα. Την προσφορά, τη θυσία και τα όσα υπέστη στον τετράχρονο Αγώνα για αποτίναξη του Αποικιακού ζυγού», σημείωσε.

Στην ομιλία του ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Κύκκου και Τηλλυρίας κ. Νικηφόρος επεσήμανε ότι στο Μουσείο ζωντανεύουν οι μορφές των αγωνιστών του επικού αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α., αναφέρθηκε στη σημασία των φωτογραφιών και των εκθεμάτων, αλλά και στο συμβολισμό και τις αρχές που εκφράζουν.

«Η τιμή των γενναίων αυτών της πατρίδας επιφανών ανδρών, συνιστά καθήκον ιερό και η έμπρακτη έκφραση σεβασμού προς το πρόσωπο και το έργο τους, αποτελεί για τον καθένα από εμάς πρόκληση και καίρια συγκυρία για αυτογνωσία και αυτοκριτική. Οι τιμώμενοι ήρωές μας αποτυπώνουν και διαδηλώνουν ιδέες αθάνατες, οι οποίες αντιστέκονται και δεν εκδαπανώνται στην καταλυτική φθορά του χρόνου ή των οποιωνδήποτε κοινωνικών, πολιτικών, πολιτιστικών και εθνικών περιστάσεων. Αυτών των εξεχόντων ανδρών τις ιερές παρακαταθήκες ζωής και συμπεριφοράς, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, έχομε σήμερα ανάγκη ως κυπριακός Ελληνισμός. Καλούμαστε σήμερα, όχι απλά να ενωτισθούμε την φωνή τους, αλλά να αποβούμε μιμητές τους και, ακόμα, να μπορέσουμε κάποια μέρα να επαναλάβουμε στην πράξη τη σπαρτιατική ρήση, ότι εμείς έχομε αναδειχθεί «πολλώ κάρρονες τούτων», υπογράμμισε ο Πανιερώτατος.
«Σήμερα, που ο κυπριακός Ελληνισμός περνά μια από τις σκληρότερες δοκιμασίες της μακρόχρονης, υπερτρισχιλιετούς ιστορίας του, να αναβαπτιζόμαστε πρέπει διαρκώς μέσα στα ιερά νάματα της θυσίας των αείζωων αυτών συμβόλων πατριωτισμού και ευψυχίας και να αντλούμε δύναμη και θάρρος, για να συνεχίσουμε τον αγώνα μέχρι που ο κυπριακός Ελληνισμός να βγεί από τη σκιά θανάτου στο υπερήφανο φως της ελευθερίας.

Οι τιμώμενοι σήμερα ήρωές μας, μας θέλουν μακριά από αδελφοκτόνους διχασμούς, με φρόνημα μαχητικό, με ιστορική ευθύνη και με σφραγίδα αδελφοσύνης να συνεχίσουμε τον αγώνα για εθνική λύτρωση και σωτηρία».
«Γόνυ κλίνοντες ψυχής και σώματος, σας υποδεχόμαστε σήμερα στο Οκτάγωνο Μουσείο της Ιεράς Μονής Κύκκου, που γίνεται καταφύγιο και κατοικία σας», τόνισε, κατακλύοντας τον λόγο του, ο Κύκκου Νικηφόρος. «Η Παναγία», πρόσθεσε, «η Ελεούσα του Κύκκου, που στον πολυαίμακτο εκείνο υπέρ της ελευθερίας επικό αγώνα σας ήταν η καταφυγή και προστασία σας, σας υποδέχεται σήμερα σαν εικόνες ιερές στο εικονοστάσιο του Οκτάγωνου αυτού Μουσείου, που σημαίνει θόλο εκκλησίας και θόλο ουρανού».

Μετά το τέλος των χαιρετισμών και των ομιλιών, ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού κ. Κώστας Καδής τίμησε, εκ μέρους του Σ.Ι.Μ.Α.Ε. και των Συνδέσμων Αγωνιστών, τον Πανιερώτατο Μητροπολίτη Κύκκου και Τηλλυρίας κ. Νικηφόρο, για τη σημαντική και διαχρονική προσφορά του προς το Μουσείο Αγώνα Ε.Ο.Κ.Α. 1955-59, το Σ.Ι.Μ.Α.Ε. και προς τους Συνδέσμους Αγωνιστών Ε.Ο.Κ.Α.
Παράλληλα, οι Πρόεδροι του Σ.Ι.Μ.Α.Ε., των Συνδέσμων Αγωνιστών Ε.Ο.Κ.Α. 1955-59 και του ΙΔΑΕ, τίμησαν τον κ. Δημήτρη Χατζηπασχάλη για τη δημιουργία του Φωτογραφικού Μουσείου, αλλά και για τις μέχρι σήμερα ενέργειες και δραστηριότητές του, οι οποίες αποσκοπούν στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης του Απελευθερωτικού Αγώνα της Κύπρου.

Στην Ιερά Μονή Κύκκου απενεμήθη, τέλος, το μετάλλιο και δίπλωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη συνολική προσφορά της, κατά τη διάρκεια του Απελευθερωτικού Αγώνα, αλλά και για τη μετέπειτα συνεχή προσπάθεια διατήρησης και μεταλαμπάδευσης της ιστορικής μνήμης του αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α.

Μετά την τελετή των εγκαινίων πραγματοποιήθηκε ξενάγηση, από τον δημιουργό του Μουσείου κ. Δημήτρη Χατζηπασχάλη.

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΙΕΡΩΤΑΤΟΥ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΚΥΚΚΟΥ ΚΑΙ ΤΗΛΛΥΡΙΑΣ
κ. ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΕΓΚΑΙΝΙΩΝ
ΤΟΥ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ
ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΑΠΑΓΧΟΝΙΣΘΕΝΤΩΝ
ΤΟΥ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ
ΑΓΩΝΟΣ ΤΗΣ Ε.Ο.Κ.Α. 1955-1959
ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΚΥΚΚΟΥ
ΣΤΙΣ 30 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2017

Ἑλληνίδες, Ἕλληνες,
Θείᾳ συνάρσει τελοῦμε σήμερα τά ἐγκαίνια τοῦ Φωτογραφικοῦ Μουσείου Πεσόντων καί Ἀπαγχονισθέντων τοῦ Ἀπελευθερωτικοῦ Ἀγώνα τῆς Ε.Ο.Κ.Α. 1955-1959. Στούς δυσχείμερους αὐτούς καιρούς τῆς Κύπρου, οἱ ἥρωες καί μάρτυρες, τοῦ μεγάλου ἐκείνου ἀγώνα, ἐνθρονίζονται στό φυλα-κτήριο τῆς αἰώνιας μνήμης, σ’ ἕνα συμβολικό ὀκτάγωνο κτίριο τοῦ Μουσείου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου. Καί εἶναι συμβολικό τό ὀκτάγωνο, ὡς τέλεια γεωμετρική παράσταση, τοῦ θόλου τοῦ οὐρανοῦ στά μνημεῖα τῶν ἡρώων καί τῶν μαρτύρων, καί στούς ἱερούς ναούς.
Ὁ ἀγῶνας τῆς Ε.Ο.Κ.Α. τοῦ 1955-1959, κυρίες καί κύριοι, εἶναι συνέχεια τοῦ ἀγώνα τοῦ 1821. Ἀποτελεῖ τόν τελευταῖο ἀγώνα τῶν Ἑλλήνων, πού ἄρχισε τό 1821, πρός ἀπελευθέρωση καί ἐνσωμάτωση τοῦ ἔθνους σέ μία ἑνιαία κρατική ὑπόσταση.

Κατά μία θεώρηση, ὁ ἀγῶνας τῆς Ε.Ο.Κ.Α., ὡς ὁ τελευταῖος, εἶναι ὁ πλουσιότερος ἀγῶνας τῆς Ἑλληνικῆς ἱστορίας, γιατί περιέχει ὅλους τούς προηγούμενους.
Ὁ Αὐξεντίου καί ὁ Μάτσης ἐπαναλαμβάνουν τό «μολών λαβέ» τοῦ Λεωνίδα.
Ὁ Παιᾶνας τῆς Σαλαμίνας «ἴτε παῖδες Ἑλλήνων, ἐλευθεροῦται πατρίδα» ἀντιλαλοῦσε ἀπ’ ἄκρου εἰς ἄκρον τῆς Κύπρου.
Τό «κοινῇ γνώμῃ πάντες αὐτοπροαιρέτως ἀποθανοῦμεν, καί οὐ φεισόμεθα τῆς ζωῆς ἡμῶν», τοῦ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, ἦταν ἡ ἀπόφαση ὅλων τῶν ἀγωνιστῶν.
Τό «Ἐλευθερία ἤ Θάνατος» τοῦ 1821, ἦταν ὁ ὅρκος τους.
Τά ἡρωϊκά τραγούδια τοῦ 1912, ἔγιναν τά τραγούδια τῆς Ε.Ο.Κ.Α.
Τό «ΟΧΙ» τοῦ 1940, ἐπαναλαμβανόταν ἀπό ὅλους κάθε μέρα.
Καί οἱ αὖρες ταξίδευαν σέ γῆ καί οὐρανό τόν Ἐθνικό Ὕμνο καί τό τροπάριο «Τῇ Ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ».

Θά ’λεγε κανείς ὅτι οἱ ἀγωνιστές τοῦ 1821 εἶχαν κατεβεῖ ἀπό τά ματωμένα βουνά τῆς Ἑλλάδας καί ἀγωνίζονταν μέ τούς Ἑλληνοκύπριους ἀδελφούς τους στά κυπριακά ἁλώνια. Ἡ πραγματικότητα αὐτή ἐκφράζεται συμβολικά στό ὀκταγωνικό κτίριο, ὅπου στεγάζεται τό Φωτογραφικό Μουσεῖο, μία ἀπό τίς πλευρές τοῦ ὁποίου εἶναι ἀφιερωμένη στούς ἥρωες καί μάρτυρες τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821, γιά νά εἶναι σύνθρονοι στήν αἰώνια μνήμη μέ τούς ἄξιους συνεχιστές τοῦ ἀγώνα τους, τούς λεοντόθυμους ἀντάρτες τῆς Ε.Ο.Κ.Α.
Οἱ μαχητές τῆς Ε.Ο.Κ.Α., ἀλλά καί ὁλόκληρος ὁ κυπριακός Ἑλληνισμός, ἔχοντας ριζωμένη τή συνείδηση, ὅτι ἀνήκουν στό Ἑλληνικό Ἔθνος, κατά «τό ὅμαιμον, τό ὁμόγλωσσον» καί τήν κοινή λατρεία τοῦ Θεοῦ, ὅπως προσδιόρισε ἤδη ἀπό τόν πέμπτο πρό Χριστοῦ αἰῶνα ὁ Ἡρόδοτος, κατελήφθησαν καί αὐτοί ἀπό τό αἴσθημα τοῦ ἀλυτρωτισμοῦ, τόν πόθο νά ἑνωθοῦν μέ τή μητέρα Πατρίδα, ὅπως ἦταν πιά γιά τόν κυπριακό Ἑλληνισμό τό ἐλεύθερο καί ἀνεξάρτητο Ἑλλαδικό κράτος.

Ἑλληνίδες, Ἕλληνες,
Οἱ τιμώμενοι σήμερα ἥρωές μας εἶναι τά μεγάλα καί ἐναργῆ δείγματα πατριωτισμοῦ καί αὐτοθυσίας. Εἶναι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι «ταῖς τῶν τυράννων ἀπειλαῖς τάς ψυχάς ἀπενάρκησαν», κατά τόν Μέγα Βασίλειο, καί πρῶτοι ἐκεῖνοι, πυρπολούμενοι ἀπό τῆς ἐλευθερίας τόν ἔρωτα, ὕψωσαν τό ἀνάστημά τους καί ἔπεσαν στίς ἐπάλξεις τῆς τιμῆς καί τοῦ καθήκοντος καί ἀνεπήδησαν στά οὐράνια, γιά νά ἐνθρονιστοῦν στό πάνθεο τῶν ἡρώων.

Ἡ τιμή τῶν γενναίων αὐτῶν τῆς πατρίδας ἐπιφανῶν ἀνδρῶν, συνιστᾶ καθῆκον ἱερό, καί ἡ ἔμπρακτη ἔκφραση σεβασμοῦ πρός τό πρόσωπο καί τό ἔργο τους, ἀποτελεῖ γιά τόν καθένα ἀπό ἐμᾶς πρόκληση καί καίρια συγκυρία γιά αὐτογνωσία καί αὐτοκριτική. Οἱ τιμώμενοι ἥρωές μας ἀπο-τυπώνουν καί διαδηλώνουν ἰδέες ἀθάνατες, οἱ ὁποῖες ἀντιστέκονται καί δέν ἐκδαπανῶνται στήν καταλυτική φθορά τοῦ χρόνου ἤ τῶν ὁποιωνδήποτε κοινωνικῶν, πολιτικῶν, πολιτιστικῶν καί ἐθνικῶν περιστάσεων. Αὐτῶν τῶν ἐξεχόντων ἀνδρῶν τίς ἱερές παρακαταθῆκες ζωῆς καί συμπεριφορᾶς, περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλη φορά, ἔχομε σήμερα ἀνάγκη ὡς κυπριακός Ἑλληνισμός. Καλούμαστε σήμερα, ὄχι ἁπλᾶ νά ἑνωτισθοῦμε τή φωνή τους, ἀλλά νά ἀποβοῦμε μιμητές τους καί, ἀκόμα, νά μπορέσουμε κάποια μέρα νά ἐπαναλάβουμε στήν πράξη τή σπαρτιατική ρήση, ὅτι ἐμεῖς ἔχομε ἀναδειχθεῖ «πολλῷ κάρρονες τούτων».
Οἱ ἀναρτημένες στούς τοίχους, τοῦ ἐγκαινιαζομένου σήμερα Μουσείου, Φωτογραφίες τῶν πεσόντων καί ἀπαγχονισθέντων ἀγωνιστῶν τῆς Ε.Ο.Κ.Α. 1955-59, μέ τίς τιμητικές ἐπιγραφές τῶν ὀνομάτων τους, ἀποτελοῦν «πρόπυλον μέγα», τό ὁποῖο ἐπαίρει πρός τό ὕψος, ὅσους τίς ἐνατενίζουν.

Γιά ὅλους αὐτούς τούς λόγους, συγχαίρομε θερμά τούς ἐπιζῶντες ἀγωνιστές τῆς Ε.Ο.Κ.Α 1955-59, οἱ ὁποῖοι, ἐκπληρώνοντας ἱερό καθῆκον ἐθνικό καί θέλοντας νά τιμήσουν τή μνήμη, τήν ἀνδρεία καί τήν αὐτοθυσία τῶν ἡρωϊκῶς πεσόντων συναγωνιστῶν τους, ἵδρυσαν Μουσεῖο ἐξαίρετο σέ ἀπαθανατισμό τῶν ὅσων ὑπέρ τῆς Πίστεως καί τῆς Πατρίδας ἐπετέλεσαν, διατηρώντας ἐσαεί τή μνήμη τους αἰώνια, ἀλλά καί γιά νά στρέφει ὁ χειμαζόμενος λαός μας τό βλέμμα του πρός τίς πάμφωτες μορφές τους καί νά παίρνει δύναμη καί φωτισμό, νά ἐγκαρδιώνεται καί νά καθοδηγεῖται, ὥστε τά ὑψηλά καί τά ἄξια τῆς ἀρετῆς νά πράττει.

Τό ἐγκαινιαζόμενο σήμερα Φωτογραφικό Μουσεῖο τῶν πεσόντων καί ἀπαγχονισθέντων ἀγωνιστῶν τῆς Ε.Ο.Κ.Α. 1955-59, ἀποβαίνει σήμερα ἄμβωνας, ὁ ὁποῖος ἐπιφωνεῖ τήν ἀρετή τῆς ἐλευθερίας καί ἀναζωπυρώνει τίς καρδίες ὅλων μας γιά διακονία τῆς Πατρίδας. Ἐδῶ θά προσκυνοῦμε τήν ἑλληνική δόξα, κρυμμένη στό Μουσεῖο αὐτό, καί θά ἀνακαλοῦμε στή μνήμη μας τή θυσία τῶν ἡρώων μας καί, ζῶντες νοερά τήν ἀρετή, τό θάρρος καί τή γενναιότητά τους, θά ἀναβαπτιζόμαστε ἐθνικά μέσα στά ἱερά νάματα τῆς θυσίας τους καί θά ἀντλοῦμε τήν ἐλπίδα, τή δύναμη καί τό θάρρος, γιά νά συνεχίσουμε τήν αἱματόβρεκτη πορεία πρός τήν ἐλευθερία.
Σήμερα, πού ὁ κυπριακός Ἑλληνισμός περνᾶ μιά ἀπό τίς σκληρότερες δοκιμασίες τῆς μακρόχρονης, ὑπερτρισχιλιετοῦς ἱστορίας του, νά ἀναβαπτιζόμαστε πρέπει διαρκῶς μέσα στά ἱερά νάματα τῆς θυσίας τῶν ἀείζωων αὐτῶν συμβόλων πατριωτισμοῦ καί εὐψυχίας καί νά ἀντλοῦμε δύναμη καί θάρρος, γιά νά συνεχίσουμε τόν ἀγῶνα μέχρι πού ὁ κυπριακός Ἑλληνισμός νά βγεῖ ἀπό τή σκιά θανάτου στό ὑπερήφανο φῶς τῆς ἐλευθερίας.

Οἱ τιμώμενοι σήμερα ἥρωές μας, μᾶς θέλουν μακριά ἀπό ἀδελφοκτόνους διχασμούς, μέ φρόνημα μαχητικό, μέ ἱστορική εὐθύνη καί μέ σφραγῖδα ἀδελφοσύνης νά συνεχίσουμε τόν ἀγῶνα γιά ἐθνική λύτρωση καί σωτηρία.

Τά σημερινά ἐγκαίνια τοῦ Μουσείου τῶν φωτογραφιῶν τους, συνιστοῦν ἕνα ἐγερτήριο συνειδήσεων, μιά ὑπενθύμιση καί μιά δραματική προτροπή πρός ὅλους, νά ἀφήσουμε, χωρίς χρονοτριβή, τό ΕΓΩ καί νά στραφοῦμε στό ΕΜΕΙΣ τῆς Πατρίδας καί νά συνεχίσουμε τόν ἀγώνα, μέχρι πού νά κερδίσει τελικά ἡ δικαιοσύνη, μέχρι πού νά καρποφορήσουν οἱ προσπάθειες πού καταβάλλονται γιά μιά λύση, ἔντιμη, δίκαιη, ἐθνικά ἀξιοπρεπή, δημοκρατική, λειτουργική καί βιώσιμη, πού θά συνάδει μέ τό διεθνές δίκαιο, τά ψηφίσματα τοῦ Συμβουλίου Ἀσφαλείας καί τό Εὐρωπαϊκό κεκτημένο, μία λύση πού θά κατοχυρώνει πλήρως τά ἀνθρώπινα δικαιώματα Ἑλληνοκυπρίων καί Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτῶν, Ἀρμενίων καί Λατίνων.

Κυρίες καί Κύριοι,
Οἱ φωτογραφίες τῶν ἡρώων τοῦ ἀπελευθερωτικοῦ ἀγώνα τῆς Ε.Ο.Κ.Α. 1955-59, ἀναρτῶνται μέσα στό ἐγκαινιαζόμενο σήμερα Μουσεῖο, ὡς μία ὁρατή ὑπόμνηση σ’ ἐμᾶς καί στούς ἐπιγενομένους τῆς θυσίας τους ὑπέρ τῆς Πατρίδας. Ὅμως, οἱ αἰώνιοι καί ἀθάνατοι αὐτοί ἥρωες μένουν, ὡς ἄσαρκες παρουσίες, ἐκεῖ στά μέρη πού πολέμησαν, στά ἐλεύθερα καί σκλαβωμένα βουνά τῆς Πατρίδας μας, ὡς σφραγῖδα ἐλευθερίας, δημοκρατίας καί δικαιοσύνης καί ὡς ἀρραβώνας τῆς ἑνιαίας καί ἀδιαίρετης Κύπρου.
Τιμημένοι ἥρωες καί μάρτυρες τῆς Ε.Ο.Κ.Α. 1955-59.

Σᾶς ὑποδεχόμαστε σήμερα ἐδῶ στήν παλαίφατη τοῦ Κύκκου Μονή, στήν κιβωτό αὐτή τῶν θρησκευτικῶν παραδόσεων καί ἐθνικῶν προσδοκιῶν τοῦ κυπριακοῦ Ἑλληνισμοῦ, ἡ ὁποία σ’ ὅλους τούς ἀγῶνες τοῦ λαοῦ μας γιά τήν πολυέραστη ἐλευθερία, ἦταν ὁ ἐνθουσιώδης σημαιοφόρος τῆς ἀπελευθερωτικῆς ἰδέας καί ὁ ἡρωϊκός πρόμαχος τῆς ἀποκατα-στάσεως τῶν δικαίων τοῦ κυπριακοῦ Ἑλληνισμοῦ. Σᾶς ὑποδεχόμαστε ἐδῶ στόν φάρο αὐτό τῆς ὀρθοδόξου πίστεως, πού περικοσμεῖται καί περιφρουρεῖται ἀπό τή χαριτόβρυτη εἰκόνα τῆς Παναγίας, τῆς Ὑπερμάχου Στρατηγοῦ τοῦ γένους μας, στά πόδια τῆς ὁποίας ἀκουμπᾶ ὁ ὀρθόδοξος Ἑλληνικός λαός μας τά προβλήματά του καί καταθέτει τίς θλίψεις, τούς πόνους καί τίς ἀγωνίες του, ἀλλά καί τίς ἐλπίδες καί προσδοκίες του.

Γόνυ κλίνοντες ψυχῆς καί σώματος, σᾶς ὑποδεχόμαστε σήμερα στό Ὀκτάγωνο Μουσεῖο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου, πού γίνεται καταφύγιο καί κατοικία σας. Ἡ Παναγία ἡ Ἐλεοῦσα τοῦ Κύκκου, πού στόν πολυαίμακτο ἐκεῖνο ὑπέρ τῆς ἐλευθερίας ἐπικό ἀγώνα σας ἦταν ἡ καταφυγή καί προστασία σας, σᾶς ὑποδέχεται σήμερα σάν εἰκόνες ἱερές στό εἰκονοστάσιο τοῦ Ὀκτάγωνου αὐτοῦ Μουσείου, πού σημαίνει θόλο ἐκκλησίας καί θόλο οὐρανοῦ.
«Ἐκκαθάρθητε ἐν τῷ αἵματι ὑμῶν καί καθήρατε καί τήν Κύπρο ἀπό τό ἄγος δουλείας αἰώνων».
Ἐκρατήσατε στά χέρια σας τήν τιμή τῶν Ἑλλήνων.
Ἐξεφράσατε τίς οἰκουμενικές ἀξίες τους.
Κατακυρώσατε τήν Κύπρο ὡς μέρος τοῦ Ἑλληνισμοῦ.

Μέ τούς λόγους αὐτούς καί τίς εὐχές μου πρός ὅλους, τελῶ τά ἐγκαίνια τοῦ καταφυγίου τούτου τῶν ἡρώων τοῦ Ἔθνους καί τῶν μαρτύρων τῆς Πίστεως, ἀφοῦ, ὅμως, προηγουμένως, ἐκφράσω τίς θερμές εὐχαριστίες μου στόν ἐμπνευστή καί ἐκτελεστή τοῦ ὅλου ἔργου ἀγωνιστή τῆς Ε.Ο.Κ.Α. κ. Δημήτριο Χατζηπασχάλη, στόν Τομεάρχη τῆς Ε.Ο.Κ.Α. κ. Ρένο Κυριακίδη γιά τίς εὔστοχες ὑποδείξεις του καί τήν ἐνεργό συμμετοχή του, καθώς, ἐπίσης, καί γιά τή συγγραφή περιληπτικοῦ βιβλίου γιά τήν προσφορά τῆς Μονῆς Κύκκου στόν ἐπικό ἐκεῖνο ἀγώνα. Ἀλλά καί στόν κ. Σάββα Νικολαΐδη, γιά τήν πρόθυμη ἀνταπόκρισή του σέ κάθε αἴτημα καί στή γρήγορη διεκπεραίωση, σέ ὅ,τι τοῦ ἀνατίθετο.
Τέλος, εὐχαριστῶ καί ὅλους ἐσᾶς γιά τήν ἐδῶ παρουσία σας.

Ομιλία του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Κύκκου και Τηλλυρίας κ. Νικηφόρου