Κυριακή ΚΖ’ Επιστολών, Αποστ. Ανάγνωσμα: Εφεσ. στ΄ 10-17 (2-12-2018)
Πρωτότυπο Κείμενο
Ἀδελφοί, ἐνδυναμοῦσθε ἐν Κυρίῳ καὶ ἐν τῷ κράτει τῆς ἰσχύος αὐτοῦ. Ἐνδύσασθε τὴν πανοπλίαν τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸ δύνασθαι ὑμᾶς στῆναι πρὸς τὰς μεθοδείας τοῦ διαβόλου· ὅτι οὐκ ἔστιν ἡμῖν ἡ πάλη πρὸς αἷμα καὶ σάρκα, ἀλλὰ πρὸς τὰς ἀρχάς, πρὸς τὰς ἐξουσίας, πρὸς τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, πρὸς τὰ πνευματικὰ τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις. Διὰ τοῦτο ἀναλάβετε τὴν πανοπλίαν τοῦ Θεοῦ, ἵνα δυνηθῆτε ἀντιστῆναι ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ πονηρᾷ καὶ ἅπαντα κατεργασάμενοι στῆναι. Στῆτε οὖν περιζωσάμενοι τὴν ὀσφὺν ὑμῶν ἐν ἀληθείᾳ, καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν θώρακα τῆς δικαιοσύνης, καὶ ὑποδησάμενοι τοὺς πόδας ἐν ἑτοιμασίᾳ τοῦ εὐαγγελίου τῆς εἰρήνης, ἐπὶ πᾶσιν ἀναλαβόντες τὸν θυρεὸν τῆς πίστεως, ἐν ᾧ δυνήσεσθε πάντα τὰ βέλη τοῦ πονηροῦ τὰ πεπυρωμένα σβέσαι· καὶ τὴν περικεφαλαίαν τοῦ σωτηρίου δέξασθε, καὶ τὴν μάχαιραν τοῦ Πνεύματος, ὅ ἐστι βῆμα Θεοῦ.
Νεοελληνική Απόδοση
Αδελφοί μου, πάρτε δύναμη από την ένωσή σας με τον Κύριο κι από τη μεγάλη του ισχύ. Ντυθείτε με την πανοπλία που δίνει ο Θεός, για να μπορέσετε ν’ αντιμετωπίσετε τα τεχνάσματα του διαβόλου. Γιατί δεν έχουμε να παλέψουμε με ανθρώπους αλλά με αρχές και εξουσίες, δηλαδή με τους κυρίαρχους του σκοτεινού τούτου κόσμου, τα πονηρά πνεύματα που βρίσκονται ανάμεσα στη γη και στον ουρανό. Γι’ αυτό φορέστε την πανοπλία του Θεού, ώστε να μπορέσετε να προβάλετε αντίσταση, όταν έρθει η ώρα της σατανικής επίθεσης. Λάβετε κάθε απαραίτητο μέτρο για να μείνετε ως το τέλος σταθεροί στις θέσεις σας. Σταθείτε, λοιπόν, σε θέση μάχης· ζωστείτε την αλήθεια σαν ζώνη στη μέση σας· φορέστε σαν θώρακα τη δικαιοσύνη. Για υποδήματα στα πόδια σας βάλτε την ετοιμότητα να διακηρύξετε το χαρούμενο άγγελμα της ειρήνης. Εκτός απ’ όλα αυτά, κρατάτε πάντα την πίστη σαν ασπίδα, πάνω στην οποία θα μπορέσετε να σβήσετε τα φλογισμένα βέλη του πονηρού. Η σωτηρία ας είναι περικεφαλαία σας, και ο λόγος του Θεού η μάχαιρα που σας δίνει το Πνεύμα.
Σχολιασμός
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος πρὶν τελειώσει τὴν πρὸς Ἐφεσίους Ἐπιστολή, ἀπὸ τὴν ὁποία εἶναι ἐπιλεγμένη ἡ περικοπή μας, ἀπευθύνει πρακτικὲς συμβουλὲς πρὸς τοὺς πολλοὺς παραλῆπτες καὶ τοὺς δίνει ὁδηγίες γιὰ ἕναν ἀληθινὸ ἀμυντικὸ ἐξοπλισμὸ τοῦ Χριστιανοῦ κατὰ τῶν προσβολῶν τοῦ διαβόλου. Συγκεκριμένως στοὺς 7 στίχους τῆς περικοπῆς συστήνει νὰ ντυθοῦν οἱ πιστοὶ τὴν πνευματικὴ πανοπλία, ποὺ στὴ συνέχεια περιγράφει, προκειμένου νὰ διεξάγουν νικηφόρως τὸν ἀσταμάτητο ἀγῶνα κατὰ τοῦ κακοῦ.
Συνοψίζοντας τὶς παραινέσεις του μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι στὴν ἀρχὴ τοὺς ἐνθαρρύνει νὰ δίνουν τὴ μάχη μὲ σύμμαχο καὶ συμπαραστάτη πάντα τὸ Χριστό, δηλαδὴ νὰ νικοῦν τὸ διάβολο ἀντλώντας δύναμη ἀπὸ τὴ δύναμή του. Στὴ συνέχεια τοὺς ἀποκαλύπτει τὰ μυστικὰ τοῦ νοητοῦ ἐχθροῦ, τὴ δύναμή του, τὶς μεθοδεῖες του, τὴν τέχνη του, τὴν ἐμπάθειά του. Ἔπειτα ὑποδεικνύει πῶς νὰ ἑτοιμαστοῦν κατάλληλα γιὰ τὴν ἀντιμετώπιση τοῦ ἐχθροῦ. Κατόπιν τοὺς περιγράφει ἕνα ἕνα τὰ πνευματικὰ ὅπλα ποὺ πρέπει νὰ ἔχουν στὴν ὁπλοθήκη τους. Καὶ τέλος τοὺς διαβεβαιώνει ὅτι μὲ τὴν πνευματικὴ αὐτὴ πανοπλία θὰ μπορέσουν νὰ νικήσουν τὶς ἐπιθέσεις τοῦ ἐχθροῦ.
Ὁ Ἀπόστολος, ἔχοντας ὑπόψη του ὅτι ὁ ἀγῶνας τοῦ Χριστιανοῦ ἔναντι τοῦ διαβόλου εἶναι ἀσύμμετρος, κρίνει ἀπαραίτητο νὰ δοθοῦν ὁδηγίες στοὺς πιστούς. Διότι οἱ ἐπίγειοι ἐχθροὶ εἶναι ὁρατοί, ἐνῷ ὁ ἐχθρὸς αὐτὸς εἶναι ἀόρατος. Ἀνάμεσα στοὺς συγκρουόμενους ἐπίγειους ἀντιπάλους μερικὲς φορὲς ἐπικρατεῖ ἐκεχειρία ἢ καὶ εἰρήνη, ἐνῷ στὸν πνευματικὸ ἀγῶνα δὲν ὑπάρχει σταματημός. Ἐξάλλου οἱ γήινες ἀντιπαλότητες γίνονται γιὰ πράγματα ὑλικά, ἐνῷ ἡ πνευματικὴ μάχη γιὰ τὰ ἐπουράνια. Ὑπάρχει λοιπὸν μεγάλη διαφορὰ ἀνάμεσα στοὺς δυὸ ἀγῶνες. Ἂς ἔρθουμε τώρα στὶς ἐπὶ μέρους ὁδηγίες.
Μὴ λιποψυχεῖτε, λέει, ἀλλὰ ἀντλεῖτε δύναμη ἀπὸ τὸν ἀνεξάντλητο ταμιευτῆρα τῆς δυνάμεως τοῦ Κυρίου. Εἶναι ἕτοιμος νὰ σᾶς παράσχει τὴ βοήθειά του. Μὴν τὰ περιμένετε ὅμως ὅλα ἀπὸ τὸν Κύριο. Ἐνεργοποιηθεῖτε καὶ σεῖς. Ντυθεῖτε τὴν πανοπλία τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ μπορέσετε νὰ σταθεῖτε ὄρθιοι καὶ ἄκαμπτοι μπροστὰ στὰ τεχνάσματα τοῦ διαβόλου. Μὴν ξεχνᾶτε ὅτι ὁ πονηρὸς ἔχει πολλοὺς τρόπους μὲ τοὺς ὁποίους ἐξαπατᾶ τοὺς ἀνθρώπους. Κάνει τὸν προφήτη, ἐνῷ εἶναι ψευδοπροφήτης. Κάνει τὸν ἄγγελο, ἐνῷ εἶναι διάβολος. Ἀκόμη καὶ μέσα στὴ σκέψη τοῦ ἀνθρώπου εἰσχωρεῖ. Εἶναι καθηγητὴς τοῦ ψεύδους καὶ τῆς συκοφαντίας. Τ’ ὄνομά του «διάβολος» σημαίνει συκοφάντης, καὶ τοῦ δόθηκε, ἐπειδὴ μέσα στὸν παράδεισο συκοφάντησε τὸ Θεὸ στὴν Εὔα, ὅτι τάχα τοὺς ἀπαγόρευσε νὰ τρῶνε ἀπὸ τὰ δέντρα, ἐνῷ ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι ὁ Θεὸς τοὺς εἶπε νὰ τρῶνε ἀπ’ ὅλα τὰ δέντρα, ἐκτὸς ἀπὸ ἕνα.
Εἰδοποιεῖ τοὺς ἀγωνιζόμενους ὁ Ἀπόστολος ὅτι ἡ πάλη δὲν εἶναι μία συνηθισμένη πάλη ἀνθρώπου πρὸς ἄνθρωπο, ἀλλὰ μία δύσκολη ἀσυνήθιστη κι ἐπικίνδυνη πάλη μὲ ἀντίπαλο τὰ ὀργανωμένα κακὰ πνεύματα, τὶς γνωστὲς ὡς ἀρχές, ὡς ἐξουσίες, μὲ τοὺς κοσμοκράτορες ποὺ κουμαντάρουν τὸν κόσμο τῆς ἁμαρτίας, τὸν κόσμο ποὺ ζεῖ μέσα στὸ ἠθικὸ σκοτάδι καὶ στὸ βοῦρκο τῆς ἁμαρτίας, μὲ τὰ ἀσώματα ὄντα τὰ γεμάτα πονηρία καὶ δολιότητα. Καὶ ἡ πάλη αὐτὴ δὲν γίνεται γιὰ ἐπίγεια πράγματα, ἀλλὰ γιὰ ἐπουράνια. Σὲ μία πάλη μὲ ἀνθρώπους ἐλπίζει κανεὶς συνήθως νὰ φθαρεῖ κάπως ὁ ἐχθρός, νὰ χάσει δυνάμεις, καὶ τελικὰ νὰ νικηθεῖ, ἀλλὰ σὲ μία πάλη μὲ τὰ πονηρὰ πνεύματα δὲν παρέχονται τέτοιες ἐλπίδες, διότι τὰ πνεύματα οὔτε δυνάμεις χάνουν οὔτε φθείρονται οὔτε πεθαίνουν. Εἶναι ἀθάνατα, ἐπίμονα, καὶ δυσεκπολέμητα.
Γι’ αὐτὸ χωρὶς ἀναβολὴ σᾶς συνιστῶ νὰ φορέσετε τὴν πανοπλία ποὺ σᾶς ἑτοίμασε καὶ σᾶς χορηγεῖ ὁ Θεός, γιὰ νὰ μπορέσετε ν’ ἀντισταθεῖτε στὶς προσβολὲς τοῦ ἐχθροῦ κατὰ τὴν κακιὰ ἡμέρα ποὺ θὰ σᾶς ἐπιτεθεῖ. Κι ἀφοῦ φορέσετε ὅλα τὰ ἐξαρτήματα τῆς πανοπλίας, σταθεῖτε στὴ θέση σας σταθεροὶ καὶ ἀνυποχώρητοι. Σταθεῖτε λοιπὸν ὄρθιοι, ἀφοῦ ζωσθεῖτε στὴ μέση σας ὡς ζώνη τὴν ἀλήθεια, καὶ ἀφοῦ ντυθεῖτε στὸ στῆθος καὶ τὸ θωρακίσετε μὲ τὸ θώρακα τῆς δικαιοσύνης, γιὰ νὰ μὴ σᾶς πληγώσουν στὴν καρδιὰ τὰ βέλη τῆς ἀδικίας. Σταθεῖτε ἀκόμη, ἀφοῦ φορέσετε στὰ πόδια σας εἰδικὰ παπούτσια, ποὺ σᾶς βοηθοῦν στὴ διάδοση τοῦ εὐαγγελίου τῆς εἰρήνης.
Ὁ Ἀγ. Ἰωάννης ο Χρυσόστομος σχολιάζει ὅτι, ἐπειδὴ ὁ Ἀπόστολος θυμήθηκε τὸν πόλεμο, ὑποδεικνύει ὅτι πρέπει νὰ ἔχουμε διαρκῆ πόλεμο μὲ τὸ διάβολο. Κι ἐφόσον ἔχουμε ἀνοιχτὸ πόλεμο μὲ τὸ διάβολο, ἔχουμε εἰρήνη μέσα μας καὶ μεταξύ μας. Καὶ κάτι ἀκόμη πρέπει νὰ τονιστεῖ. Ἂν ὁ ἀντικειμενικὸς σκοπός σας εἶναι νὰ διαδώσετε τὸ εὐαγγέλιο, ποὺ χαρίζει στοὺς ἀνθρώπους τὴν εἰρήνη, σκοπὸς τοῦ διαβόλου εἶναι τὸ ἀντίθετο· νὰ πολεμάει τοὺς πιστούς, γιὰ νὰ ματαιώνει τὸν ἅγιο σκοπὸ τῆς διαδόσεως τοῦ εὐαγγελίου, καθὼς καὶ ὅλες τὶς ἄλλες προσπάθειες ποὺ καταβάλλετε γιὰ τὴ σωτηρία σας καὶ γιὰ τὴν ἐπικράτηση τῆς εἰρήνης.
Καὶ κοντὰ σ’ αὐτὰ τὰ ἐξαρτήματα τῆς πανοπλίας, ἀφοῦ φορέσετε καὶ τὴ μεγάλη πνευματικὴ ἀσπίδα ποὺ θὰ σᾶς προστατέψει ἀπὸ πάνω ὣς κάτω, ἀφοῦ δηλαδὴ φορέσετε τὴν πίστη, θὰ μπορέσετε νὰ σβήσετε ὅλα τὰ πεπυρωμένα βέλη τοῦ πονηροῦ, ποὺ ἐκτοξεύει ἐναντίον σας, γιὰ νὰ σᾶς καταβάλει. Δεχθεῖτε ἀκόμη καὶ τὴν περικεφαλαία τῆς σωτηρίας ποὺ προστατεύει ἀπὸ τοὺς κακοὺς λογισμούς. Κι ἔτσι ὁ νοῦς θὰ μπορεῖ νὰ σκέφτεται τὰ εὐάρεστα γιὰ τὸ Θεό. Δεχθεῖτε τέλος καὶ τὸ μαχαῖρι τοῦ πνεύματος, ποὺ εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ. Μὲ τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ ἀμύνεται ὁ Χριστιανός, ἀντιτάσσοντας αὐτὸν στὶς πονηρὲς καὶ θανατηφόρες εἰσηγήσεις τοῦ διαβόλου.
Παράδειγμα σ’ αὐτὸ τὸ τελευταῖο εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ποὺ δέχτηκε στὴν ἔρημο τρεῖς ἐπιθέσεις τοῦ διαβόλου, μία τῆς λαιμαργίας, μία τῆς αὐτοκτονίας, καὶ μία τῆς ὑπρερηφάνειας, ὅταν μετὰ ἀπὸ 40 μέρες νηστείας στὴν ἔρημο εἶχε πεινάσει. Καὶ τὶς τρεῖς ὅμως ὁ Κύριος τὶς ἐξουδετέρωσε σὰν κοινὸς ἄνθρωπος μὲ τὸ μαχαῖρι τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ μὲ ἀπαντήσεις ἀντλημένες ἀπὸ τὸ Νόμο καὶ τοὺς Ψαλμούς. Ὁ διάβολος λοιπὸν θέλει ἀντίσταση. Αὐτὸ εἶναι τὸ μήνυμα τοῦ Παύλου. Ἀλλὰ καὶ ὁ ἀδελφόθεος Ἰάκωβος στὴν Ἐπιστολή του συνιστᾶ· Ἀντίστητε τῷ διαβόλῳ καὶ φεύξεται ἀφ’ ὑμῶν. Ἂς γνωρίζουμε δὲ ὅτι ἡ ἰσχυρότερη ἀντίσταση κατὰ τοῦ διαβόλου εἶναι ἡ χρησιμοποίηση καὶ ἐφαρμογὴ τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ.
Ἂς τελειώσουμε μὲ ἕνα σχόλιο. Ἀφήνοντας τὸ διάβολο ἀνενόχλητο στὴ ζωή μας σιγὰ σιγὰ ἀποκτᾶ κυριότητα στὸ πνεῦμα μας καὶ στὸ σῶμα μας καὶ μᾶς ὁδηγεῖ στὴν καταστροφή. Ἐκεῖ ποὺ εἶναι καὶ αὐτός. Ἀξίζει λοιπὸν νὰ τηροῦμε τὶς ὑποδείξεις τοῦ ἀποστόλου Παύλου, ποὺ εἶναι ἔμπειρος πολεμιστὴς κατὰ τοῦ διαβόλου, ὑποδείξεις ποὺ τὶς ἔγραψε γιὰ μᾶς. Δὲν ὑπάρχει ἀμφιβολία τότε ὅτι θὰ δυναμώσουμε στὸν ἄνισο ἀγῶνα μας, καὶ θὰ νικήσουμε. Μιὰ συστηματικὴ ἀπόκρουση τῶν τεχνασμάτων τοῦ πονηροῦ θὰ εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα νὰ συρρικνωθεῖ ὁ διάβολος καὶ νὰ δηλώσει τὴν ἧττα του.
Κυριακή ΙΔ’ Λουκά, Ευαγγ. Ανάγνωσμα: Λουκ. ιη΄ 35-43
Πρωτότυπο Κείμενο
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐγένετο ἐν τῷ ἐγγίζειν τὸν Ἰησοῦν εἰς τὴν Ἱεριχὼ, τυφλός τις ἐκάθητο παρὰ τὴν ὁδὸν προσαιτῶν· ἀκούσας δὲ ὄχλου διαπορευομένου ἐπυνθάνετο τί εἴη ταῦτα. Ἀπήγγειλαν δὲ αὐτῷ ὅτι Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος παρέρχεται. Καὶ ἐβόησε λέγων· Ἰησοῦ υἱὲ Δαυίδ, ἐλέησόν με· καὶ οἱ προάγοντες ἐπετίμων αὐτῷ ἵνα σιωπήσῃ· αὐτὸς δὲ πολλῷ μᾶλλον ἔκραζεν· υἱὲ Δαυίδ, ἐλέησόν με. Σταθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς ἐκέλευσεν αὐτὸν ἀχθῆναι πρὸς αὐτόν. ἐγγίσαντος δὲ αὐτοῦ ἐπηρώτησεν αὐτὸν λέγων· τί σοι θέλεις ποιήσω; Ὁ δὲ εἶπε· Κύριε, ἵνα ἀναβλέψω. Καὶ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ· ἀνάβλεψον· ἡ πίστις σου σέσωκέ σε. Καὶ παραχρῆμα ἀνέβλεψε, καὶ ἠκολούθει αὐτῷ δοξάζων τὸν Θεόν· καὶ πᾶς ὁ λαὸς ἰδὼν ἔδωκεν αἶνον τῷ Θεῷ.
Νεοελληνική Απόδοση
Εκείνο τον καιρό, καθώς ο Ιησούς πλησίαζε στην Ιεριχώ, ένας τυφλός καθόταν στην άκρη του δρόμου και ζητιάνευε. Όταν άκουσε το πλήθος που περνούσε, ρώτησε να μάθει τι συμβαίνει. Του είπαν ότι περνάει ο Ιησούς ο Ναζωραίος. Τότε εκείνος άρχισε να φωνάζει δυνατά: «Ιησού Υιέ του Δαβίδ, σπλαχνίσου με!» Αυτοί που προπορεύονταν τον μάλωναν να σωπάσει, εκείνος όμως φώναζε ακόμη πιο δυνατά: «Υιέ του Δαβίδ, σπλαχνίσου με!» Τότε ο Ιησούς στάθηκε κι έδωσε εντολή να τον φέρουν κοντά του. Αυτός πλησίασε, κι εκείνος τον ρώτησε: Τι θέλεις να σου κάνω;» «Κύριε, θέλω ν’ αποκτήσω το φως μου». Και ο Ιησούς του είπε: «Ν’ αποκτήσεις το φως σου! Η πίστη σου σε έσωσε». Αμέσως ο τυφλός βρήκε το φως του κι ακολουθούσε τον Ιησού δοξάζοντας το Θεό. Κι όλος ο κόσμος, όταν τον είδε, δοξολογούσε το Θεό.
Σχολιασμός
Το σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα, διαβάζεται είτε λίγο πριν την έναρξη του Τριωδίου είτε λίγες εβδομάδες πριν τα Χριστούγεννα, ανάλογα με τη διάταξη του λειτουργικού εορτολογικού κύκλου κατ’ έτος.
Στο κείμενο παρακολουθούμε τον Κύριο σε μία από τις περιοδείες του, η οποία έλαβε χώρα στην Ιεριχώ. Στην περιοδεία αυτή, όπως και σε κάθε άλλη περιοδεία του, τον ακολουθούσε πλήθος ανθρώπων, άλλοι από τους οποίους επειδή ενδιαφέρονταν για τη διδασκαλία του, άλλοι επειδή είχαν περιέργεια για το πρόσωπό του αλλά και πολλοί άλλοι, οι οποίοι προσπαθούσαν να προσελκύσουν την προσοχή του διδασκάλου, ίσως ένα βλέμμα του, επιζητώντας μια ελάχιστη επαφή μαζί του για κάποιο λόγο παρηγοριάς, για τη θεραπεία κάποιου νοσήματος.
Όταν ο Χριστός έβλεπε τυφλούς, παράλυτους, λεπρούς στο δρόμο και του φώναζαν για βοήθεια, δεν τους προσπερνούσε, τους θεράπευε. Όταν στο χώρο, όπου δίδασκε, έφερναν ασθενείς, ακόμα κι από τη σκεπή (βλ. παράλυτο της Καπερναούμ), πάλι τους θεράπευε. Τα περισσότερα τα έκανε, από άπειρη συμπόνια προς τα πλάσματά του. Προσπαθούσε πρώτα να θεραπεύσει την ψυχή του αρρώστου και μετά το σώμα. Σε άλλους έλεγε «μην αμαρτάνεις πλέον», και σε άλλους «η πίστη σου σε έσωσε».
Τα προβλήματα του τυφλού της Ιεριχούς ασφαλώς ήταν πάμπολλα. Δεν ήταν μόνο η τύφλωσή του, αλλά εξαιτίας αυτής και η μεγάλη φτώχεια του που τον έκανε να προσαιτεί στις άκρες των δρόμων, όπως και η καταφρόνηση των συμπατριωτών του, οι οποίοι δεν ανέχονταν να τους ενοχλεί με τις κραυγές του. Το αίτημά του όμως, όταν κατορθώνει να τραβήξει την προσοχή του Κυρίου, δεν ήταν να του δώσει χρήματα (ζητιάνος ήταν), ούτε να τον τραβήξει από την αφάνεια. Ζητά αυτό που ήταν το κεντρικό του πρόβλημα, το πιο ουσιαστικό: να ξαναβρεί το φως του. Στην ερώτηση του Κυρίου «τί σοι θέλεις ίνα ποιήσω;» το μόνο που λέει είναι «Κύριε, ίνα αναβλέψω».
Και ο Κύριος χωρίς καμιά χρονοτριβή, ανταμείβοντας τη θερμή πίστη του, τον θεράπευσε από την τύφλωση λέγοντάς του, « Ανάβλεψον· η πίστις σου σέσωκέ σε ». Ο λόγος αυτός του Κυρίου αμέσως πραγματοποιήθηκε και έτσι ο τυφλός « παραχρήμα ανέβλεψε, και ηκολούθει αυτώ δοξάζων τον Θεόν». Όμως δε δόξαζε το Θεό μόνο ο τυφλός που τώρα έβλεπε, αλλά «και πας ο λαός ιδών έδωκεν αίνον τω Θεώ».
Η ελπίδα, όπως και η πίστη, εμφανίζονται στις σχέσεις των ανθρώπων με το Θεό, εξαιτίας της φαινομενικής απουσίας του Θεού από τον κόσμο. Βεβαίως, ο Θεός δεν απουσιάζει από τον κόσμο. Είναι πανταχού παρών. Βρίσκεται μέσα στους ανθρώπους, προσφέρεται σε ολόκληρο τον κόσμο, τον συντηρεί και τον προστατεύει. Η ελπίδα συνδέεται με την πίστη. Στηρίζεται στην πίστη και αντλεί από αυτήν το περιεχόμενο της. Ταυτόχρονα όμως η ελπίδα στηρίζει και ζωογονεί την πίστη. Όπως η πίστη, έτσι και η ελπίδα του χριστιανού συνδέεται με το πρόσωπο του Χριστού.
Ο τυφλός της σημερινής περικοπής υπερνίκησε όλα τα εμπόδια και αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για όλους μας. Δεν πρέπει να υποχωρούμε μπροστά σε οποιοδήποτε εμπόδιο προκείμενου να κάνουμε το χριστιανικό μας καθήκον και να βαδίσουμε σύμφωνα με το θέλημα του Θεού. Για να τα υπερπηδήσουμε χρειάζεται ακλόνητη πίστη, ελπίδα και καθαρή συνείδηση ώστε όχι μόνο να μη παρασυρθούμε αλλά εάν είναι δυνατό, να βοηθήσουμε και άλλους να γνωρίσουν την αλήθεια του Χριστού και να σωθούν.
Και αν ο Κύριος φαίνεται να καθυστερεί στο να ανταποκριθεί στα αιτήματά μας, εμείς ας επιμένουμε και ας συνεχίσουμε την προσπάθειά μας, σίγουροι ότι ο φιλάνθρωπος Κύριος θα μας πλησιάσει και θα μας προσφέρει «τα καλά και συμφέροντα ταις ψυχαίς ημών».