Αποστολικό Ανάγνωσμα (Προς Τίτον 8 – 15)

«Πιστὸς ὁ λόγος· καὶ περὶ τούτων βούλομαί σε διαβεβαιοῦσθαι, ἵνα φροντίζωσι καλῶν ἔργων προΐστασθαι οἱ πεπιστευκότες τῷ Θεῷ. ταῦτά ἐστι τὰ καλὰ καὶ ὠφέλιμα τοῖς ἀνθρώποις· 9μωρὰς δὲ συζητήσεις καὶ γενεαλογίας καὶ ἔρεις καὶ μάχας νομικὰς περιίστασο· εἰσὶ γὰρ ἀνωφελεῖς καὶ μάταιοι. 10 αἱρετικὸν ἄνθρωπον μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ,11 εἰδὼς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καὶ ἁμαρτάνει ὢν αὐτοκατάκριτος. 12 Ὅταν πέμψω Ἀρτεμᾶν πρός σε ἢ Τυχικόν, σπούδασον ἐλθεῖν πρός με εἰς Νικόπολιν· ἐκεῖ γὰρ κέκρικα παραχειμάσαι. 13 Ζηνᾶν τὸν νομικὸν καὶ Ἀπολλὼ σπουδαίως πρόπεμψον, ἵνα μηδὲν αὐτοῖς λείπῃ. 14 μανθανέτωσαν δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τὰς ἀναγκαίας χρείας, ἵνα μὴ ὦσιν ἄκαρποι. 15 Ἀσπάζονταί σε οἱ μετ’ ἐμοῦ πάντες. ἄσπασαι τοὺς φιλοῦντας ἡμᾶς ἐν πίστει. Ἡ χάρις μετὰ πάντων ὑμῶν· ἀμήν.¨»

Αυτός δε ο λόγος, που σου γράφω, είναι κατά πάντα αληθινός και αξιόπιστος. Και περί αυτών των μεγάλων αληθειών, θέλω να διαβεβαιώνης και να πείθης τους Χριστιανούς, για να φροντίζουν, όσοι έχουν πιστεύσει στον Θεόν, να μη μένουν εις την απλήν πίστη, αλλά να πρωτοστατούν με ζήλον εις τα καλά έργα. Αυτά δε που είπα παραπάνω είναι έργα τα καλά και τα ωφέλιμα στους ανθρώπους. 9 Να αντιπαρέρχεσαι δε και να αποφεύγης τας ανοήτους συζητήσεις και τας γενεαλογίας περί ευγενούς καταγωγής και τας φιλονεικίας και τας μάχας γύρω από τα ζητήματα του Ιουδαϊκού νόμου· διότι όλα αυτά είναι ανωφελή και μάταια. 10 Αιρετικόν άνθρωπον, ο οποίος ύστερα από πρώτην και δευτέραν συμβουλήν μένει με πείσμα εις την πλάνην του, παράτησέ τον και μη συζητής πλέον μαζή του. 11 Γνωρίζων, ότι ο τοιούτος έχει πλέον παρεκκλίνει από την αλήθειαν και διαστροφή και αμαρτάνει, ελεγχόμενος και καταδικαζόμενος από τον ίδιον τον ευατόν του, από την συνείδησίν του. 12 Οταν στείλω εις σε τον Αρτεμάν η τον Τυχικόν, φρόντισε με κάθε τρόπον να έλθης να με συναντήσης εις την Νικόπολιν, διότι εκεί έχω αποφασίσει να περάσω τον χειμώνα. 13 Τον Ζηνάν τον νομικόν και τον Απολλώ να τους κατευοδώσης και να τους εφοδιάσης με πολλήν επιμέλειαν, ώστε να μη τους λείπη τίποτε στο ταξίδι των. 14 Ας φροντίζουν δε και όλοι οι ιδικοί μας να πρωτοστατούν εις τα καλά έργα και μάλιστα εις τας επειγούσας ανάγκας των αδελφών, δια να μη μένουν άκαρποι. 15 Σε χαιρετούν όλοι όσοι είναι μαζή μου· χαιρέτησε όλους εκείνους, που μας αγαπούν δια της πίστεως του Χριστού. Η χάρις του Θεού, ας είναι με όλους σας. Αμήν.

Ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ. καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν ὃ μὲν ἔπεσε παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ κατεπατήθη, καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατέφαγεν αὐτό· 6 καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐπὶ τὴν πέτραν, καὶ φυὲν ἐξηράνθη διὰ τὸ μὴ ἔχειν ἰκμάδα· 7 καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐν μέσῳ τῶν ἀκανθῶν, καὶ συμφυεῖσαι αἱ ἄκανθαι ἀπέπνιξαν αὐτό. 8 καὶ ἕτερον ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν τὴν ἀγαθήν, καὶ φυὲν ἐποίησε καρπὸν ἑκατονταπλασίονα. ταῦτα λέγων ἐφώνει· Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω. 9 Ἐπηρώτων δὲ αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· Τίς εἴη ἡ παραβολή αὕτη;. 10 ὁ δὲ εἶπεν· Ὑμῖν δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τοῖς δὲ λοιποῖς ἐν παραβολαῖς, ἵνα βλέποντες μὴ βλέπωσι καὶ ἀκούοντες μὴ συνιῶσιν. 11 Ἔστι δὲ αὕτη ἡ παραβολή· ὁ σπόρος ἐστὶν ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ· 12 οἱ δὲ παρὰ τὴν ὁδόν εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, εἶτα ἔρχεται ὁ διάβολος καὶ αἴρει τὸν λόγον ἀπὸ τῆς καρδίας αὐτῶν, ἵνα μὴ πιστεύσαντες σωθῶσιν. 13 οἱ δὲ ἐπὶ τῆς πέτρας οἳ ὅταν ἀκούσωσι, μετὰ χαρᾶς δέχονται τὸν λόγον, καὶ οὗτοι ῥίζαν οὐκ ἔχουσιν, οἳ πρὸς καιρὸν πιστεύουσι καὶ ἐν καιρῷ πειρασμοῦ ἀφίστανται. 14 τὸ δὲ εἰς τὰς ἀκάνθας πεσόν, οὗτοί εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, καὶ ὑπὸ μεριμνῶν καὶ πλούτου καὶ ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καὶ οὐ τελεσφοροῦσι. 15 τὸ δὲ ἐν τῇ καλῇ γῇ, οὗτοί εἰσιν οἵτινες ἐν καρδίᾳ καλῇ καὶ ἀγαθῇ ἀκούσαντες τὸν λόγον κατέχουσι καὶ καρποφοροῦσιν ἐν ὑπομονῇ.

5 “Εβγήκε ο σπορεύς στο χωράφι, δια να σπείρη τον σπόρον του. Και καθώς αυτός έσπερνε, άλλο μεν μέρος του σπόρου έπεσε κοντά στον δρόμον, κατεπατήθη από τους διαβάτας και τα πτηνά του ουρανού το κατέφαγαν. 6 Και άλλο έπεσε εις την πετρώδη γην και αφού εφύτρωσε, εξηράνθη, διότι δεν είχε υγρασίαν. 7 Και άλλο έπεσε ανάμεσα εις αγκάθια και καθώς εβλάστησαν και εμεγάλωσαν τα αγκάθια, το έπνιξαν εντελώς. 8 Και άλλο έπεσεν εις την εύφορον και καλήν γην και αφού εφύτρωσε, έκαμε καρπόν εκατονταπλάσιον”. Ενώ δε έλεγε αυτά, είπε με φωνήν μεγάλην· “Εκείνος που έχει αυτιά πνευματικά, δια να ακούη την αλήθειαν του Θεού, ας ακούη αυτά που εγώ διδάσκω”. 9 Τον ερωτούσαν δε οι μαθηταί του λέγοντες· “ποιό είναι το νόημα αυτής της παραβολής;” 10 Αυτός δε είπεν· “εις σας που έχετε αγαθήν διάθεσιν, εδόθη από τον Θεόν το προνόμιον και η χάρις να γνωρίζετε τας μυστηριώδεις αληθείας της βασιλείας του Θεού. Τους άλλους δε (επειδή δεν έχουν αγαθήν διάθεσιν και ενδιαφέρον να ακούσουν και δεχθούν την αλήθειαν και δια να τους προφυλάξω από την μεγάλη ευθύνην, που θα είχαν ενώπιον του Θεού, αν εκαταλάβαιναν και περιφρονούσαν τας θείας αληθείας) τους διδάσκω με παραβολάς, ώστε, ενώ βλέπουν να μη ημπορούν να εισχωρήσουν στο βαθύτερον νόημα, και ενώ ακούουν να μη ημπορούν να ενοήσουν την αλήθειαν. 11 Το νόημα δε της παραβολής αυτής είναι το εξής· Ο σπόρος συμβολίζει τον λόγον του Θεού. 12 Εκείνοι δε που ομοιάζουν προς το έδαφος κοντά στον δρόμον, είναι όσοι ήκουσαν και δεν επρόσεξαν τον λόγον του Θεού. Επειτα έρχεται ο διάβολος και παίρνει τον λόγον από την καρδία των, δια να μην πιστεύσουν και σωθούν. 13 Εκείνοι δε που συμβολίζονται με την πετρώδη γην, είναι όσοι όταν ακούσουν δέχονται με χαράν τον λόγον του Θεού, δεν έχουν όμως βαθειές ρίζες εις την καρδία των και δι’ αυτό ολίγον καιρόν πιστεύουν και εις εποχήν πειρασμού απομακρύνονται από την πίστιν. 14 Το δε μέρος του σπόρου, που έπεσε εις τα αγκάθια, συμβολίζει εκείνους οι οποίοι, όταν ήκουσαν τον λόγον του Θεού, τον εδέχθησαν και επροσπάθησαν να τον τηρήσουν με κάποιαν προθυμίαν, αλλά πνίγονται από αγωνιώδεις φροντίδας δια την απόκτησιν πλούτου και από τας υλιστικάς απολαύσεις της ζωής αυτής, και έτσι δεν προχωρούν μέχρι τέλους, ώστε να έχουν καλούς και μονίμους καρπούς. 15 Το δε μέρος του σπόρου, που εσπάρθηκε εις την εύφορον γην, συμβολίζει τους καλοπροαιρέτους ανθρώπους, οι οποίοι με καλήν και αγαθήν καρδίαν, αφού ήκουσαν τον λόγον του Θεού, τον κρατούν με προσοχήν και ευλάβειαν μέσα των και έχουν ως καρπούς τα έργα της αρετής μαζή με την υπομονήν, την οποίαν θα δεικνύουν εις διαφόρους θλίψεις και περιπετείας.

Πόσο οικεία, και πόσο απλή μας φαίνεται η σημερινή Παραβολή του σπόρου και του σπορέως· και όμως πόσο σχετική είναι με μας, πόσο περισσότερο θα πρέπει να την σκεφτούμε. Λησμονούμε την εικόνα του σπορέα και του σπόρου, όπως φαίνεται μέσα από την παραβολή, δεν βλέπουμε την εικόνα του Χριστού να περπατάει στους δρόμους και τα μονοπάτια της Γαλιλαίας και της Ιουδαίας· και παντού όπου πήγε, οι άνθρωποι έρχονταν στην άκρη του δρόμου, επειδή είχαν ακούσει, όπως είχε ακούσει ο τυφλός, για τον οποίο μιλάει ο Απόστολος Μάρκος, ότι ήταν Δάσκαλος, ότι τα λόγια του ήταν αληθινά, ότι έφεραν την δύναμη της ζωής.

 Και οι άνθρωποι ήρθαν και γέμισαν τους δρόμους και άκουσαν. Κάποιοι ήταν έτοιμοι για το μήνυμα της σωτηρίας· κάποιοι αγωνιούσαν, και έκαναν στον εαυτό τους ερωτήσεις που μέχρι τότε κανείς δεν μπορούσε να απαντήσει. Αλλά ήλθαν άλλοι άνθρωποι, όπως τόσοι πολλοί έρχονται τώρα σ’ έναν ιερέα, σ’ έναν ευαγγελιστή, σ’ έναν ηγέτη οποιασδήποτε παράταξης, ήλθαν να δουν ένα άνθρωπο που κάποιος τους μίλησε γι’ αυτόν, ν’ ακούσουν τι είχε να πει. Δεν απαντούσε σε καμία από τις ερωτήσεις τους, δεν ικανοποιούσε καμία από τις ανάγκες τους, εκτός ίσως από την επιθυμία να δουν κάποιον που ήταν ξεχωριστός, κάποιον μοναδικό για την εποχή του. Άκουσαν τον λόγο Του, αλλά δεν τον κράτησαν μέσα τους, τον βρήκαν όμορφο, αληθινό – αλλά δεν πήγαν πιο πέρα. Άκουσαν λόγια, δεν άκουσαν την κραυγή της ψυχής τους που πεινούσε για λόγο αληθείας.

Έτσι όταν Εκείνος είχε διαβεί, όλοι επέστρεψαν στις συνηθισμένες τους ασχολίες, στην κανονική τους ζωή. Θα μπορούσαν να έχουν πάει στο σπίτι και να έχουν επαναλάβει αυτά τα λόγια, λέγοντας: «Δεν ήταν θαυμάσια; Δεν μίλησε ωραία;» – και έπειτα επέστρεψαν στην συνηθισμένη, καθημερινή ζωή τους…

Άλλοι που στάθηκαν στην άκρη του δρόμου, δέχτηκαν το μήνυμα με συγκίνηση, κάτι αναδεύτηκε στην καρδιά, στο μυαλό τους, τους έδωσε απάντηση σε κάτι. Και το δέχτηκαν, το αγκάλιασαν, και επέστρεψαν στην οικία τους· αλλά την στιγμή που δεν ήταν πια στον δρόμο, τους κυρίευσαν οι ανησυχίες του σπιτιού τους: υπήρχαν τόσα πράγματα στην ζωή τους να κάνουν, να σκεφτούν, δεν υπήρχε καιρός να συλλογιστούν ξανά και ξανά τα λόγια που είχαν ακούσει, δεν υπήρχε καιρός να καθίσουν με ηρεμία και να φανταστούν το πρόσωπο που είχαν δει, να ξαναθυμηθούν την φωνή που είχαν ακούσει.

Αυτοί είναι οι άνθρωποι που δέχονται τον λόγο του Θεού, που τον δέχονται αληθινά στην καρδιά τους, αλλά υπάρχουν τόσα πολλά πράγματα που έχουν σημασία – θα το κάνουμε αύριο, η, αν μπορούσαμε μοναχά να αλλάζαμε το μήνυμα του Κυρίου με ένα πιο εφικτό, πιο απλό, να μην είναι τόσο απόλυτο όσο αυτό.

 Και έπειτα, εκείνοι που δέχονται τον λόγο του Θεού, όπως η πλούσια γη που θα μπορούσε να λάβει το μήνυμα της σωτηρίας, δέχονται τον σπόρο και καρποφορούν. Εκείνοι οι άνθρωποι δεν ήταν απλά καλύτεροι άνθρωποι, πιθανόν δεν ήταν καλύτεροι· ήταν άνθρωποι που είχαν ένα ερώτημα στο νου και την καρδιά, άνθρωποι που είχαν καημό, που η καθημερινή ζωή τους ήταν πολύ περιορισμένη, μικρή, άνθρωποι που είχαν συναίσθηση ότι η ψυχή τους είναι απέραντη, και δεν μπορούσε να γεμίσει από τα ασήμαντα της καθημερινότητας- ούτε καν από τα ευγενικά και καλά πράγματα της ζωής: αποδέχτηκαν το μήνυμα βαθιά μέσα στην καρδιά τους, και αυτό επειδή έδωσε απάντηση στις ανάγκες τους, η ζωή τους καρποφόρησε.

Τώρα ας το εφαρμόσουμε στην δική μας ζωή· πόσοι από εμάς ακούν τα λόγια του Ευαγγελίου, τα λόγια του κηρύγματος, μελετούν βιβλία ενδιαφέροντα με βάθος και τα διατηρούν στη μνήμη τους, τα χαίρονται- αλλά μέχρι εκεί· μπορούν να τα επαναλάβουν, να τα μεταδώσουν στους άλλους,- αλλά αυτό είναι όλο.

Και υπάρχουν τόσοι πολλοί από εμάς που έλαβαν το μήνυμα με ενθουσιασμό, με πάθος, γνωρίζοντας ότι είναι πράγματι η απάντηση στην λαχτάρα, την πείνα, το μεγαλείο που υπάρχει μέσα μας· αλλ’ όμως η ζωή είναι τόσο σύνθετη, έχουμε τόσα πράγματα να κάνουμε! Και σ’ όλη τούτη την πολυπλοκότητα και το καθημερινό «γίγνεσθαι», τα λόγια που ακούσαμε, παραμερίζονται- για μια άλλη μέρα, για μια άλλη φορά, όταν θα είμαι αρκετά μεγάλος για να έχω οποιεσδήποτε ανησυχίες: τότε θα μπορώ να στραφώ πίσω και να θυμηθώ εκείνη την λαμπρή στιγμή που η ζωή ξεδίπλωσε όλο το μεγαλείο της..- την κρατώ στην μνήμη μου!

Τι συμβαίνει με μας, δεχόμαστε το μήνυμα και αυτό καρποφορεί μέσα μας;

Πως μπορεί το μήνυμα να μας αγγίξει; Θυμάμαι έναν Ρώσο ιερέα να μου λέει· «μελετώ καθημερινά το Ευαγγέλιο και πολύ σπάνια η ζωή μου ανταποκρίνεται σ’ αυτό. Αλλά το μελετάω καθημερινά γιατί δεν γνωρίζω ποτέ κατά πόσο σήμερα, αύριο η κάποια άλλη ημέρα θα είμαι η άγονη πλευρά του δρόμου η τα αγριόχορτα, κατά πόσο τούτος ο λόγος θα πέσει σε ένα μικρό κομμάτι γης μέσα μου, ικανό να τον δεχτεί και να φέρει καρπούς».

Δεν είναι τόσο απλό, τόσο ενθαρρυντικό; Όλοι μας βρισκόμαστε και στις τρεις περιπτώσεις που περιγράφονται στην παραβολή του Ευαγγελίου· αλλά εάν δώσουμε μια ευκαιρία στον Κύριο που μιλάει, στον Κύριο που διαβαίνει από την ζωή μας, που κρούει την πόρτα της καρδιάς μας – από καιρό σε καιρό θα δεχτούμε το μήνυμα με χαρά· με τον καιρό, θα φθάσει στο βάθος της καρδιά μας, στον πυρήνα της ζωής μας και θα είναι η απάντηση που θα την αλλάξει.

Επομένως, ας ακούμε μέρα με τη μέρα τα λόγια του Ευαγγελίου· ας ακούμε τη φωνή της συνείδησής μας, ας ακούμε τι μας λέει ο βαθύτερος εαυτός μας για την ζωή, την αλήθεια, την πραγματικότητα· και από καιρό σε καιρό, θα έχουμε το γόνιμο έδαφος που να μπορεί να φέρει καρπούς.

Αυτή η παραβολή, η τόσο απλή, η τόσο ξεκάθαρη, αν μοναχά την εφαρμόσουμε, μπορεί να είναι το ξεκίνημα μιας νέας ζωής Αμήν