Κυριακή των Βαΐων, Αποστολικό Ανάγνωσμα: Φιλιπ. δ΄ 4-9

Πρωτότυπο Κείμενο

Ἀδελφοί, χαίρετε ἐν Κυρίῳ πάντοτε· πάλιν ἐρῶ, χαίρετε. Τὸ ἐπιεικὲς ὑμῶν γνωσθήτω πᾶσιν ἀνθρώποις. ὁ Κύριος ἐγγύς. Μηδὲν μεριμνᾶτε, ἀλλ’ ἐν παντὶ τῇ προσευχῇ καὶ τῇ δεήσει μετὰ εὐχαριστίας τὰ αἰτήματα ὑμῶν γνωριζέσθω πρὸς τὸν Θεόν. Καὶ ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ ἡ ὑπερέχουσα πάντα νοῦν φρουρήσει τὰς καρδίας ὑμῶν καὶ τὰ νοήματα ὑμῶν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. Τὸ λοιπόν, ἀδελφοί, ὅσα ἐστὶν ἀληθῆ, ὅσα σεμνά, ὅσα δίκαια, ὅσα ἁγνά, ὅσα προσφιλῆ, ὅσα εὔφημα, εἴ τις ἀρετὴ καὶ εἴ τις ἔπαινος, ταῦτα λογίζεσθε· ἃ καὶ ἐμάθετε καὶ παρελάβετε καὶ ἠκούσατε καὶ εἴδετε ἐν ἐμοί, ταῦτα πράσσετε· καὶ ὁ Θεὸς τῆς εἰρήνης ἔσται μεθ’ ὑμῶν.

Νεοελληνική Απόδοση

Αδελφοί, να χαίρεστε πάντοτε με τη χαρά που δίνει η κοινωνία με τον Κύριο. Θα το πω και πάλι: να χαίρεστε. Σ’ όλους να δείχνετε την καλοσύνη σας. Ο Κύριος έρχεται σύντομα. Για τίποτε να μην σας πιάνει άγχος, αλλά σε κάθε περίσταση τα αιτήματά σας να τα απευθύνετε στον Θεό με προσευχή και δέηση, που θα συνοδεύονται από ευχαριστία. Και η ειρήνη του Θεού, που είναι ασύλληπτη στο ανθρώπινο μυαλό, θα διαφυλάξει τις καρδιές και τις σκέψεις σας κοντά στον Ιησού Χριστό. Τέλος, αδερφοί μου, ότι είναι αληθινό, σεμνό, δίκαιο, καθαρό, αξιαγάπητο, καλόφημο, ότι έχει σχέση με την αρετή και είναι άξιο επαίνου, αυτά να έχετε στο μυαλό σας. Αυτά που μάθατε, παραλάβατε κι ακούστε από μένα, αυτά που είδατε σ’ εμένα, αυτά να κάνετε κι εσείς. Και ο Θεός που δίνει την ειρήνη θα είναι μαζί σας.

Εισαγωγικά

Η αρχαία μακεδονική πόλη των Φιλίππων, ήταν Ρωμαϊκή αποικία, καθώς σημειώνει ο Ευαγγελιστής Λουκάς (Πραξ.16,22). Προς αυτή γράφει ο Απ. Παύλος από τη Ρώμη κατά την διάρκεια της πρώτης φυλακίσεως του. Η προς Φιλιππησίους επιστολή, χαρακτηρίζεται ως η πλέον προσωπική και τρυφερή επιστολή, ενώ θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως η επιστολή της χαράς, αφού η χαρά αποτελεί ένα από τα κεντρικά θέματα στα οποία αναφέρετε.

Πορεία προς το Πάθος

«Χαίρε και ευφραίνου πόλις Σιών, τέρπου και αγάλλου η Εκκλησία του Θεού..» Βρισκόμαστε στη έκτη Κυριακή της Μεγάλης Σαρακοστής, τη Κυριακή των Βαΐων. Από σήμερα ο Χριστός πορεύεται εκούσια προς το πάθος του. Τα όσα πρόκειται να συμβούν τις επόμενες μέρες, τα πάθη του Κυρίου και ο θάνατος του στο Σταυρό, σίγουρα προξενούν θλίψη στις καρδιές μας. Ωστόσο τα πάθη του Κυρίου ήταν αυτά που οδήγησαν στην Ανάσταση του. Γι’ αυτό και στην πορεία προς τον Γολγοθά δεν κυριαρχεί η θλίψη και η απόγνωση, αλλά η ελπίδα και η χαρά, διότι με τον θάνατο του ο Χριστός κατήργησε το κράτος του θανάτου. Δικαιολογημένα λοιπόν ο απόστολος Παύλος στο σημερινό ανάγνωσμα, μας καλεί να έχουμε χαρά. Όχι κοσμική αλλά υπερκόσμια χαρά. Χαρά που πηγάζει από τον ίδιο τον Χριστό και θεμελιώνεται στο γεγονός ότι ο Χριστός σε λίγο θα είναι κοντά μας. Η Eκκλησία φρόντισε καθ’ όλη τη διάρκεια του Τριωδίου, μέσα από τις προκαταρτικές Κυριακές και το πλούσιο πνευματικό θησαυρό της υμνογραφίας της Μεγάλης Σαρακοστής, να μας βοηθήσει να καταλάβουμε τις βασικές αρετές της χριστιανικής ζωής, για να κατανοήσουμε το μυστήριο της σταυρικής θυσίας, και να νιώσουμε έτσι την ανάγκη της απαλλαγής από τα διάφορα πάθη και τις αδυναμίες μέσα από ένα εσωτερικό αυτοέλεγχο, για να μπορέσουμε έτσι να βιώσουμε πραγματικά Ανάσταση στις καρδιές μας.

«Χαίρετε εν Κυρίω πάντοτε»

Ο απόστολος Παύλος μας καλεί όλους να χαιρόμαστε «εν Κυρίω». Πνευματικός καρπός του Αγίου Πνεύματος η χαρά. Μόνο με τον Κύριο μπορεί να είναι κανείς πραγματικά χαρούμενος. Διότι η χαρά την οποία αναφέρει εδώ, δεν προκαλείται από γήϊνες και κοσμικές απολαύσεις. Αυτή η χαρά όσο αθώα και να είναι, δεν διαρκεί παρά ελάχιστο. Ο χριστιανός πρέπει «πάντοτε» να χαίρετε, δηλαδή και σε ώρες θλίψεων και δοκιμασιών. Για την ανθρώπινη λογική κάτι τέτοιο φαίνεται αδιανόητο. Κι όμως, μόνο αν αφήσουμε κάθε μας πρόβλημα και κάθε βιοτική μέριμνα και ανησυχία μας στα χέρια του Θεού, κι αποδεχθούμε την αγάπη, τη ζωή του, εφαρμόζοντας τις εντολές του, τότε πραγματικά μπορούμε να βιώσουμε τη χαρά του Χριστού που είναι και η σωτηρία μας. Η αληθινή χαρά και η ειρήνη του Χριστού είναι μια πνευματική πραγματικότητα, που δεν εξαρτάται από τις δυσμενείς συνθήκες του βίου, αλλά εκδηλώνεται ως επιείκεια και καλοσύνη προς κάθε συνάνθρωπο μας.

«Ο Κύριος εγγύς»

Πώς να μην χαίρονται οι χριστιανοί, διερωτάται κανείς, αφού ο καιρός της δοκιμασίας είναι πολύ μικρός σε σχέση με την απέραντη αιωνιότητα; Ο καιρός της απελευθέρωσης πλησιάζει: «ο Κύριος εγγύς». Ο Κύριος έρχεται σύντομα. Η προσδοκία μας αυτή, είναι το θεμέλιο της ζωής μας καθημερινά, με την οποία φωτίζεται η συμπεριφορά μας προς τους άλλους. Ο απόστολος των εθνών με την αναφορά του, εννοεί εδώ δύο πράγματα: α) ότι ο Χριστός θα έλθει σύντομα με την Δευτέρα Παρουσία του «ως κλέπτης εν νυκτί» και β) ότι θα πάμε εμείς σε αυτόν με τον θάνατο μας, που μπορεί να συμβεί σε κάθε στιγμή. Πλησιάζει λοιπόν η ώρα που θα παρουσιαστούμε ενώπιον του δικαιοκρίτη Χριστού. Έχουμε ανάγκη την επιείκεια και το έλεος του. Γι’ αυτό ο απόστολος Παύλος μας προτρέπει να είμαστε επιεικής με τους συνανθρώπους μας, ακόμη και με αυτούς που μας έβλαψαν: «Το επιεικές υμών γνωσθήτω πάσιν ανθρώποις».

«Μηδέ μεριμνάτε»

Εφ’ όσον ο Κύριος είναι «εγγύς», μας προτρέπει επιπλέον να μην μεριμνούμε για τις ανάγκες του παρόντα βίου. Ο χριστιανός γνωρίζει ότι η ζωή θα βρει την πληρότητα της μόνο κοντά στο Θεό και στην Βασιλεία του, γι’ αυτό και οι βιοτικές μέριμνες παραμερίζονται. Η φράση του Αποστόλου των εθνών «μηδέ μεριμνάτε», μας φέρνει αβίαστα στο μυαλό το «μη μεριμνάτε» του Χριστού: «Mη μεριμνάτε για τη ζωή σας, τι θα φάτε και τι θα πιείτε ούτε για το σώμα σας, τι θα ντυθείτε. Η ζωή δεν είναι σπουδαιότερη από την τροφή; Και το σώμα δεν είναι σπουδαιότε­ρο από το ντύσιμο;» (Μτθ. 6, 25). Αυτό δεν σημαίνει όμως και αδιαφορία για την παρούσα ζωή. Η σταθερότητα της σχέσης μας με το Χριστό εξαρτάται, από το πόσο ελευθερία έχουμε στη ψυχή μας. Συνήθως πλησιάζουμε το Χριστό ελπίζοντας ότι θα τον έχουμε βοηθό στη επίλυση των διαφόρων προβλημάτων μας. Αυτός ο σκοπός δεν θεωρείται κατ’ αρχή κακός, είναι μάλιστα μια πράξη που προϋποθέτει πίστη στη δύναμη και την αγάπη του Θεού. Ο Χριστός όμως δεν θέλει να έρθει στη ζωή μας σαν διάκονος των θελημάτων μας, γιατί αυτό δεν μας σώζει. Και όταν ζητάμε λύση στα προβλήματα που μας ταλαιπωρούν, αυτός δρα ανάλογα με την πίστη μας και σύμφωνα με το αληθινό μας συμφέρον, το οποίο μπορεί μερικές φορές να είναι αντίθετο με τις επιθυμίες μας. Γι’ αυτό αμέσως μετά ο Απ. Παύλος μας συμβουλεύει πως πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα και τις ανάγκες μας: «εν παντί τη προσευχή και τη δεήσει μετά ευχαριστίας τα αιτήματα υμών γνωρίζει πρώτον τον Θεώ». Για όλα και πάντοτε να καταφεύγουμε στον Θεό, προς τον οποίο να απευθύνουμε τα αιτήματα μας με προσευχή και δέηση, που θα συνοδεύεται από ευχαριστία. Αυτός είναι και ένας επιπλέον λόγος γιατί να μην μας καταβάλουν οι βιοτικές μέριμνες.

Εμείς οι χριστιανοί ζούμε την κοινωνία του Θεού μέσα την Εκκλησία. Ο Θεός αποτελεί για εμάς ασφάλεια και ελπίδα. Όλα λύνονται με την βοήθεια του παντοδύναμου Θεού. Πολλές φορές όμως το στοιχείο της ευχαριστίας απουσιάζει από την προσευχή μας, κάτι που ασφαλώς συνιστά αχαριστία προς τον Κύριο. Γι’ αυτό η προσευχή μας κατά τον κορυφαίο Απόστολο πρέπει να είναι και δέηση, αλλά και ευχαριστία. Εφαρμόζοντας ο χριστιανός τα πιο πάνω είναι φυσικό και επόμενο να φρουρεί την καρδιά του και την διάνοια του η ειρήνη του Θεού. Η λέξη «ειρήνη» σημαίνει εδώ την δύναμη. Μας φρουρεί και μας ενισχύει η δύναμη του Θεού. Ιδιαίτερα όμως φρουρεί τα δύο ευαίσθητα, από δαιμονικές επιθέσεις, σημεία της υπάρξεως μας, την καρδία και την διάνοια.

«Ταύτα λογίζεσθε, ταύτα πράσσετε»

Ο χριστιανός προσβλέπει στην ανέσπερο Βασιλεία των Ουρανών. Ζει με αυτή την προσδοκία. Γνωρίζει ότι ο Κύριος σύντομα έρχεται. Κληρονόμοι της Βασιλείας αυτής θα είναι όσοι ρυθμίζουν την ζωή τους σύμφωνα με τα παραγγέλματα του Χριστού. Και ποια είναι αυτά; Ο απόστολος των εθνών λίγο προτού κλείσει την επιστολή του, τα συνοψίζει: «όσα είναι αληθινά, σεμνά, δίκαια, καθαρά, αξιαγάπητα, καλόφημα, όσα έχουν σχέση με την αρετή και είναι άξια επαίνου, αυτά να έχετε στο μυαλό σας». Αυτά όλα, που θα μπορούσαν να καλυφθούν κάτω από τον όρο «αρετές», μας καλεί ο απόστολος Παύλος να τα έχουμε διαρκώς στο μυαλό μας και να τα μελετούμε.

Ο χριστιανός όμως δεν πρέπει να μένει στην θεωρία, αλλά να προχωρεί στην πράξη. Οι καθαρές σκέψεις, οι καλοί λογισμοί, οι αγνές και άγιες προθέσεις δεν αρκούν. Στόχος μας πρέπει να είναι η εξωτερίκευση τους, να γίνουν δηλαδή ενέργειες και πράξεις. Γι’ αυτό ο Παύλος συνεχίζει και λέει: «Αυτά που μάθατε, παραλάβατε κι ακούστε από μένα, αυτά που είδατε σ΄ εμένα, αυτά να κάνετε κι εσείς». Οι σκέψεις μεταφράζονται σε ζωή. Οι λογισμοί σε πράξεις. Το «ταύτα λογίζεσθε» σε «ταύτα πράσσετε». Οι χριστιανοί των Φιλίππων στους οποίους απευθύνεται ο απόστολος Παύλος, όχι μόνο διδάχθηκαν το Ευαγγέλιο από ίδιο, άλλα είχαν μπροστά τους και το λαμπρό παράδειγμα του. Είχαν λοιπόν το ζωντανό παράδειγμα του πνευματικού τους πατέρα και ηγέτη, το οποίο και καλούνται να μιμηθούν.

Επίλογος

Το σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα αποτελεί μία ακόμη υπενθύμιση από την Εκκλησία μας ότι ο Κύριος είναι «εγγύς». Ο Χριστός μπορεί να έρθει σε κάθε στιγμή, για να κρίνει «ζώντας και νεκρούς». Καλούμαστε λοιπόν να μην μεριμνούμε για τα πράγματα του κόσμου τούτου, αλλά να έχουμε στο μυαλό μας ένα μόνο πράγμα: την Βασιλεία του Θεού. Αν θέλουμε να γίνουμε πολίτες της Βασιλείας αυτής, είναι αναγκαίο να εναρμονίσουμε την ζωή μας με τις ευαγγελικές εντολές. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να αποκτήσουμε και εμείς την ειρήνη του Θεού και την πραγματική χαρά. Ευτυχισμένοι λοιπόν και τρισμακάριοι, όσοι μπορέσουν να αφήσουν τις βιοτικές τους μέριμνες, αυτές τις ημέρες, κι αρχίσουν από τώρα την ευλογημένη πορεία δίπλα στον πορευόμενο προς το Πάθος Χριστό. «Δεύτε ουν και ημείς, συμπορευθώμεν αυτώ και συσταυρωθώμεν, και νεκρωθώμεν δι’ αυτόν, ταις του βίου ηδοναίς», «ίνα μη μείνωμεν έξω του νυμφώνος Χριστού». Καλή Ανάσταση!

Κυριακή των Βαΐων, Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Ιω. ιβ’ 1-18, (09-04-2023)

Πρωτότυπο Κείμενο

Πρὸ ἓξ ἡμερῶν τοῦ πάσχα, ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς Βηθανίαν, ὅπου ἦν Λάζαρος ὁ τεθνηκώς, ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. Ἐποίησαν οὖν αὐτῷ δεῖπνον ἐκεῖ, καὶ ἡ Μάρθα διηκόνει· ὁ δὲ Λάζαρος εἷς ἦν τῶν ἀνακειμένων σὺν αὐτῷ. Ἡ οὖν Μαρία, λαβοῦσα λίτραν μύρου νάρδου πιστικῆς πολυτίμου, ἤλειψε τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἐξέμαξε ταῖς θριξὶν αὐτῆς τοὺς πόδας αὐτοῦ· ἡ δὲ οἰκία ἐπληρώθη ἐκ τῆς ὀσμῆς τοῦ μύρου. Λέγει οὖν εἷς ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, Ἰούδας Σίμωνος Ἰσκαριώτης, ὁ μέλλων αὐτὸν παραδιδόναι· διατί τοῦτο τὸ μύρον οὐκ ἐπράθη τριακοσίων δηναρίων καὶ ἐδόθη πτωχοῖς; Εἶπε δὲ τοῦτο οὐχ ὅτι περὶ τῶν πτωχῶν ἔμελεν αὐτῷ, ἀλλ’ ὅτι κλέπτης ἦν, καὶ τὸ γλωσσόκομον εἶχε καὶ τὰ βαλλόμενα ἐβάσταζεν. Εἶπεν οὖν ὁ Ἰησοῦς· ἄφες αὐτήν, εἰς τὴν ἡμέραν τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου τετήρηκεν αὐτό. Τοὺς πτωχοὺς γὰρ πάντοτε ἔχετε μεθ’ ἑαυτῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε. Ἔγνω οὖν ὄχλος πολὺς ἐκ τῶν Ἰουδαίων ὅτι ἐκεῖ ἐστι, καὶ ἦλθον οὐ διὰ τὸν Ἰησοῦν μόνον, ἀλλ’ ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἴδωσιν ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. Ἐβουλεύσαντο δὲ οἱ ἀρχιερεῖς ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἀποκτείνωσιν, ὅτι πολλοὶ δι’ αὐτὸν ὑπῆγον τῶν Ἰουδαίων καὶ ἐπίστευον εἰς τὸν Ἰησοῦν. Τῇ ἐπαύριον ὄχλος πολὺς ὁ ἐλθὼν εἰς τὴν ἑορτήν, ἀκούσαντες ὅτι ἔρχεται ᾿Ιησοῦς εἰς ῾Ιεροσόλυμα, ἔλαβον τὰ βαΐα τῶν φοινίκων καὶ ἐξῆλθον εἰς ὑπάντησιν αὐτῷ, καὶ ἔκραζον· ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ. Εὑρὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς ὀνάριον ἐκάθισεν ἐπ’ αὐτό, καθώς ἐστι γεγραμμένον· μὴ φοβοῦ, θύγατερ Σιών· ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεται καθήμενος ἐπὶ πῶλον ὄνου. Ταῦτα δὲ οὐκ ἔγνωσαν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ τὸ πρῶτον, ἀλλ’ ὅτε ἐδοξάσθη ὁ Ἰησοῦς, τότε ἐμνήσθησαν ὅτι ταῦτα ἦν ἐπ’ αὐτῷ γεγραμμένα, καὶ ταῦτα ἐποίησαν αὐτῷ. Ἐμαρτύρει οὖν ὁ ὄχλος ὁ ὢν μετ’ αὐτοῦ ὅτε τὸν Λάζαρον ἐφώνησεν ἐκ τοῦ μνημείου καὶ ἤγειρεν αὐτὸν ἐκ νεκρῶν. Διὰ τοῦτο καὶ ὑπήντησεν αὐτῷ ὁ ὄχλος, ὅτι ἤκουσαν τοῦτο αὐτὸν πεποιηκέναι τὸ σημεῖον.

Νεοελληνική Απόδοση

Έξι μέρες πριν από το Πάσχα, ήρθε ο Ιησούς στη Βηθανία, όπου έμενε ο Λάζαρος, που είχε πεθάνει και ο Ιησούς τον ανέστησε από τους νεκρούς. Ετοίμασαν, λοιπόν, εκεί για χάρη του δείπνο, και η Μάρθα υπηρετούσε, ενώ ο Λάζαρος ήταν ένας απ’ αυτούς που παρακάθονταν μαζί με τον Ιησού στο δείπνο. Τότε η Μαρία πήρε μια φιάλη από το πιο ακριβό άρωμα της νάρδου κι άλειψε τα πόδια του Ιησού. Έπειτα σκούπισε με τα μαλλιά της τα πόδια του, κι όλο το σπίτι γέμισε με την ευωδιά του μύρου. Λέει τότε ο Ιούδας ο Ισκαριώτης, ένας από τους μαθητές του, αυτός που σκόπευε να τον προδώσει: «Γιατί να μην πουληθεί αυτό το μύρο για τριακόσια αργυρά νομίσματα, και τα χρήματα να διανεμηθούν στους φτωχούς;» Αυτό το είπε όχι γιατί νοιαζόταν για τους φτωχούς, αλλά γιατί ήταν κλέφτης και, καθώς διαχειριζόταν το κοινό ταμείο, συχνά κρατούσε για τον εαυτό του από τα χρήματα που έβαζαν σ’ αυτό. Είπε τότε ο Ιησούς: «Άφησέ την ήσυχη· αυτό που κάνει είναι για την ημέρα του ενταφιασμού μου. Οι φτωχοί πάντοτε θα υπάρχουν κοντά σας, εμένα όμως δε θα με έχετε πάντοτε». Πλήθος πολύ από τους Ιουδαίους της πόλεως έμαθαν ότι ο Ιησούς βρίσκεται εκεί και ήρθαν για να δουν όχι μόνο αυτόν αλλά και το Λάζαρο, που τον είχε αναστήσει από τους νεκρούς. Γι’ αυτό οι αρχιερείς αποφάσισαν να σκοτώσουν και το Λάζαρο, επειδή εξαιτίας του πολλοί Ιουδαίοι εγκατέλειπαν αυτούς και πίστευαν στον Ιησού. Την άλλη μέρα, το μεγάλο πλήθος που είχε έρθει για τη γιορτή του Πάσχα, όταν άκουσαν ότι έρχεται ο Ιησούς στα Ιεροσόλυμα, πήραν κλαδιά φοινικιάς, και βγήκαν από την πόλη να τον προϋπαντήσουν κραυγάζοντας: Δόξα στο Θεό! Ευλογημένος αυτός που έρχεται σταλμένος από τον Κύριο! Ευλογημένος ο βασιλιάς του Ισραήλ! Ο Ιησούς είχε βρει ένα γαϊδουράκι και κάθισε πάνω του, όπως λέει η Γραφή: Μη φοβάσαι θυγατέρα μου, πόλη της Σιών· να που έρχεται σ’ εσένα ο βασιλιάς σου, σε γαϊδουράκι πάνω καθισμένος. Αυτά στην αρχή δεν τα κατάλαβαν οι μαθητές του· όταν όμως ο Ιησούς ανυψώθηκε στη θεία δόξα, τότε τα θυμήθηκαν. Ό,τι είχε γράψει για κείνον η Γραφή, αυτά και του έκαναν. Όλοι, λοιπόν, εκείνοι που ήταν μαζί με τον Ιησού, όταν φώναξε το Λάζαρο από τον τάφο και τον ανέστησε από τους νεκρούς, διηγούνταν αυτά που είχαν δει. Γι’ αυτό ήρθε το πλήθος να τον προϋπαντήσει, επειδή έμαθαν ότι αυτός είχε κάνει το θαυμαστό αυτό σημείο.

Σχολιασμός

Κυριακή των Bαΐων η σημερινή και το ευαγγελικό ανάγνωσμα το οποίο ακούσαμε, αναφέρεται στη θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Όσοι παρακολουθήσαμε τα ευαγγελικά αναγνώσματα που διαβάστηκαν κατά τις Κυριακές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, γίναμε μάρτυρες τις πορείας που ακολούθησε ο Χριστός προς τα Ιεροσόλυμα. Μέσα από αυτή την πορεία φανερώνει αρκετές φορές αυτά τα οποία πρόκειται να ακολουθήσουν στα Ιεροσόλυμα, τη σύλληψη του το πάθος του τον θάνατο αλλά και την ένδοξο ανάσταση του. Σήμερα γινόμαστε μάρτυρες τις αρχής όλων αυτών με την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα.

Το δείπνο στην οικία του Λαζάρου και η άλειψη του Χριστού με μύρο

Η ευαγγελική περικοπή αρχίζει με το δείπνο, το οποίο παρατίθεται προς το Χριστό στη Βηθανία στο σπίτι του Λαζάρου. Στο δείπνο αυτό εκτός από το Χριστό και τους υπόλοιπους καλεσμένους κάθεται και ο Λάζαρος ο οποίος είχε αναστηθεί από το Χριστό. Το γεγονός της αναστάσεως του Λαζάρου γεμίζει με χαρά και ευγνωμοσύνη τις ψυχές των αδελφών του Μάρθας και Μαρίας οι οποίες παραθέτουν ευχαριστήριο δείπνο στο Χριστό, αλλά παράλληλα γεμίζει με μίσος τις ψυχές των Αρχιερέων των Γραμματέων και των Φαρισαίων οι οποίοι έβλεπαν ότι μετά από αυτό ο λαός είχε πιστέψει στο Χριστό ότι είναι ο Μεσσίας που ανέμεναν. Οι αρχιερείς βλέποντας αυτό άρχισαν να σκέφτονται πώς να το σταματήσουν και βλέποντας ότι δεν υπήρχε άλλος τρόπος παίρνουν την απόφαση να εξοντώσουν τον Λάζαρο και ξεκινούν να σκέφτονται διάφορους τρόπους.

Στη διάρκεια του δείπνου η αδελφή του Λαζάρου η Μαρία παίρνει μια λίτρα μύρο από γνήσια και πολύτιμη νάρδο και άλειψε τα πόδια του Χριστού και τα σκούπισε με τα μαλλιά της. Η ευωδία του μύρου πλημμύρισε όλο το σπίτι. Η αυθόρμητη αυτή πράξη της Μαρίας φανερώνει την αγάπη και την ταπείνωση της προς το Χριστό χωρίς να λογαριάζει τίποτα. Το να λύσει τα μαλλιά της μια γυναίκα και να σκουπίσει τα πόδια κάποιου ήταν κάτι το πολύ εξευτελιστικό το οποίο θα την ξεφτίλιζε στα μάτια του κόσμου. Αυτό όμως δεν την εμποδίζει καθόλου από το να εκφράσει αυτό που νιώθει ελεύθερα προς το πρόσωπο του Χριστού. Βλέποντας τη σκηνή αυτή ένας από τους μαθητές του ο Ιούδας ο Ισκαριώτης, αυτός που επρόκειτο να τον προδώσει και να τον παραδώσει, δεν άντεξε και δυσανασχέτησε. Λέγει λοιπόν, γιατί αυτό το πολύτιμο μύρο δεν πουλήθηκε για 300 δηνάρια και να δοθούν στους φτωχούς. Αυτό το είπε όχι επειδή τον ενδιέφεραν οι φτωχοί, αλλά επειδή ήταν κλέφτης κι είχε το κοινό ταμείο από το οποίο κρατούσε συχνά χρήματα για τον εαυτό του από αυτά που έβαζαν μέσα σ’ αυτό.

Βλέποντας την αντίδραση αυτή του Ιούδα ο Χριστός του απαντά δίνοντας του μια άλλη ερμηνεία σ’ αυτή την πράξη που κάνει η Μαρία. Του λέει ότι το κάνει αυτό για την ημέρα του ενταφιασμού του. Και ότι οι φτωχοί πάντοτε θα είναι κοντά τους ενώ αυτόν δεν θα τον έχουν για πολύ καιρό ακόμη ανάμεσα τους. Μέσα από αυτή την ερμηνεία που δίνει ο Χριστός στην πράξη της Μαρίας γίνεται έμμεση αναφορά ώστε να προετοιμαστούν οι μαθητές του αλλά και οι υπόλοιποι που βρισκόντουσαν εκεί στο δείπνο γι αυτά που επρόκειτο να επακολουθήσουν στο άμεσο προσεχές διάστημα, δηλαδή τον θάνατο και τον ενταφιασμό του Χριστού.

«Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου»

Την άλλη μέρα, το μεγάλο πλήθος που είχε έρθει για την γιορτή του Πάσχα από όλα τα μέρη της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας που υπήρχαν Εβραϊκές κοινότητες, όταν άκουσε ότι έρχεται ο Χριστός στα Ιεροσόλυμα πήραν κλαδιά φοινικιάς και βγήκαν από την πόλη για να τον προϋπαντήσουν κραυγάζοντας: «Ωσαννά ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κύριου, βασιλεύς του Ισραήλ». Ο Χριστός σε όλη τη διάρκεια της επιγείου παρουσίας του κάνει ότι είναι σύμφωνο με τις Γραφές. Μέσα από τις γραφές φαίνεται να προεικονίζεται το όλο έργο του Χριστού. Έτσι και τώρα επιλέγει να εισέλθει στην Ιερουσαλήμ πάνω σε ένα γαϊδουράκι όπως είναι γραμμένο στις γραφές: «Μη φοβάσαι θυγατέρα μου πόλη της Σιών να που έρχεται σε σένα ο βασιλιάς σου σε γαϊδουράκι πάνω καθήμενος». Με αυτή του την είσοδο εκπληρώνεται η προφητεία του Ζαχαρία η οποία λέει «είπατε τη θυγατρί Σιών, ίδου ο βασιλέυς σου έρχεται σοι πραύς και επιβεβηκώς επι όνον και πώλον υιον υποζυγίου». Ο Χριστός έρχεται με πραότητα και ειρήνη εν αντιθέσει με τους βασιλείς της εποχής εκείνης που ερχόντουσαν με βουή για να δείξουν τη δύναμη τους. Έρχεται απεσταλμένος από τον Θεό και ευλογούμενος από τους ανθρώπους.» «Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου».

Ο λαός επεφύλαξε μια θριαμβευτική υποδοχή στο Χριστό καθώς έμπαινε στα Ιεροσόλυμα έχοντας στο μυαλό του ότι έρχεται ένας επίγειος βασιλείας, που θα ελευθερώσει τον Ισραήλ από τους εχθρούς του. Δεν σκέπτονται καθόλου την πνευματική ελευθερία την οποία έρχεται να τους προσφέρει λυτρώνοντας τους από τα δεσμά της φθοράς και του θανάτου. Η υποδοχή που του επεφύλαξε ο λαός ήταν ένας ενθουσιασμός παρά μια ενσυνείδητη πράξη η οποία έληξε μετά από πέντε μέρες. Τώρα τον υποδέχονται σαν βασιλέα σταλμένο από τον Θεό ενώ πέντε μέρες αργότερα ζητούν τον θάνατο του φωνάζοντας «άρον, άρον, σταύρωσον Αυτόν». Τα Βάϊα και οι φοίνικες με τα οποία τον υποδέχονται αποτελούν σύμβολα νίκης και θριάμβου. Με αυτά υποδέχονταν τους βασιλείς όταν επέστρεφαν νικηφόροι από κάποια μάχη. Με αυτά υποδέχονται το Χριστό που αποτελεί τον Νικητή του Άδου, της φθοράς και του θανάτου.

Οι Φαρισαίοι βλέποντας όλη αυτή την λαμπρά υποδοχή που του επεφύλαξα ο λαός λαμβάνουν οριστικά την απόφαση για να τον θανατώσουν. Ο Χριστός είχε κατά τη γνώμη τους γίνει επικίνδυνος γιατί ολοένα και περισσότερο αυξάνονταν οι οπαδοί του και έφευγαν από αυτούς. Αν τον θανάτωναν, ο λαός θα τον ξεχνούσε και θα τέλειωνε όλη αυτή η αναστάτωση που προκλήθηκε ανάμεσα στο λαό. Έτσι αναζητούν την κατάλληλη ευκαιρία για να τον συλλάβουν και να στρέψουν τον λαό εναντίων του. Εκτός όμως από τον Χριστό το μίσος τους στρεφόταν και προς το Λάζαρο ο οποίος αποτελούσε ένα ζωντανό θαύμα. Για να γλυτώσει ο Λάζαρος από την μανία των συμπατριωτών του καταφεύγει στην Κύπρο και συγκεκριμένα στην πόλη της Λάρνακας όπου και ζει το υπόλοιπο της ζωής του.

Η Μεγάλη Εβδομάδα ξεκινά ουσιαστικά απόψε και καλούμαστε ο καθένας ξεχωριστά να πορευθεί τη δική του πορεία συμπορευόμενος, συσταυρούμενος και συναναστήμενος με το Χριστό. Ας εξετάσει ο καθένας τον εαυτό του με ποίο τρόπο θέλει να ακολουθήσει αυτή την πορεία. Επιφανειακά και να τον αρνηθεί αργότερα, συγκινησιακά και να τον ξεχάσει μετά το πέρας των εορτών, ή όπως η Εκκλησία μας μυσταγωγεί μέσα από τις ιερές ακολουθίες έτσι ώστε να καταφέρουμε να μείνουμε παντοτινά ενωμένοι μαζί του χαιρόμενοι στην βασιλεία που μας προσφέρει.