Κήρυγμα του Πανιερωτάτου Μητροπολίτη Κύκκου και Τηλλυρίας κ. Νικηφόρου κατά τη Θεία Λειτουργιά της Κυριακής των Βαΐων στο Μετόχι Ιεράς Βασιλικής και Σταυροπηγιακής Μονής Κύκκου, Άγιος Προκόπιος
https://youtu.be/-BS_uDMVp3g

Κήρυγμα του Πανιερωτάτου Μητροπολίτη Κύκκου και Τηλλυρίας κ. Νικηφόρου:
https://youtu.be/-BS_uDMVp3g

Ιστοσελίδα Ι. Μ. Κύκκου:
https://IMKykkou.org.cy

Κανάλι Ι. Μ. Κύκκου στο YouTube:
YouTube.com/MKykkou

Facebook:
facebook.com/ImKykkou

Twitter:
twitter.com/Kykkou

Instagram:
instagram.com/monasteryofkykkos

Κυριακή των Βαΐων, Αποστολικό Ανάγνωσμα: Φιλιπ. δ΄ 4-9 (17-04-2022)

Πρωτότυπο Κείμενο

Ἀδελφοί, χαίρετε ἐν Κυρίῳ πάντοτε· πάλιν ἐρῶ, χαίρετε. Τὸ ἐπιεικὲς ὑμῶν γνωσθήτω πᾶσιν ἀνθρώποις. ὁ Κύριος ἐγγύς. Μηδὲν μεριμνᾶτε, ἀλλ’ ἐν παντὶ τῇ προσευχῇ καὶ τῇ δεήσει μετὰ εὐχαριστίας τὰ αἰτήματα ὑμῶν γνωριζέσθω πρὸς τὸν Θεόν. Καὶ ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ ἡ ὑπερέχουσα πάντα νοῦν φρουρήσει τὰς καρδίας ὑμῶν καὶ τὰ νοήματα ὑμῶν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. Τὸ λοιπόν, ἀδελφοί, ὅσα ἐστὶν ἀληθῆ, ὅσα σεμνά, ὅσα δίκαια, ὅσα ἁγνά, ὅσα προσφιλῆ, ὅσα εὔφημα, εἴ τις ἀρετὴ καὶ εἴ τις ἔπαινος, ταῦτα λογίζεσθε· ἃ καὶ ἐμάθετε καὶ παρελάβετε καὶ ἠκούσατε καὶ εἴδετε ἐν ἐμοί, ταῦτα πράσσετε· καὶ ὁ Θεὸς τῆς εἰρήνης ἔσται μεθ’ ὑμῶν.

Νεοελληνική Απόδοση

Αδελφοί, να χαίρεστε πάντοτε με τη χαρά που δίνει η κοινωνία με τον Κύριο. Θα το πω και πάλι: να χαίρεστε. Σ’ όλους να δείχνετε την καλοσύνη σας. Ο Κύριος έρχεται σύντομα. Για τίποτε να μην σας πιάνει άγχος, αλλά σε κάθε περίσταση τα αιτήματά σας να τα απευθύνετε στον Θεό με προσευχή και δέηση, που θα συνοδεύονται από ευχαριστία. Και η ειρήνη του Θεού, που είναι ασύλληπτη στο ανθρώπινο μυαλό, θα διαφυλάξει τις καρδιές και τις σκέψεις σας κοντά στον Ιησού Χριστό. Τέλος, αδερφοί μου, ότι είναι αληθινό, σεμνό, δίκαιο, καθαρό, αξιαγάπητο, καλόφημο, ότι έχει σχέση με την αρετή και είναι άξιο επαίνου, αυτά να έχετε στο μυαλό σας. Αυτά που μάθατε, παραλάβατε κι ακούστε από μένα, αυτά που είδατε σ’ εμένα, αυτά να κάνετε κι εσείς. Και ο Θεός που δίνει την ειρήνη θα είναι μαζί σας.

Σχολιασμός

Η χαρά στη ζωή του πιστού

Στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα ακούμε τον απόστολο Παύλο να προτρέπει τους Φιλιππησίους, αλλά και όλους μας, να χαιρόμαστε με τη χαρά που δίνει η κοινωνία με τον Κύριο. Το γεγονός αυτό το επαναλαμβάνει  για δεύτερη φορά, ώστε να το εμπεδώσουμε καλύτερα. Οι χριστιανοί πρέπει να είναι πάντοτε χαρούμενοι και να αναμένουν την έλευση του Κυρίου. Η χαρά στη ζωή του χριστιανού είναι μια σημαντική πτυχή της πνευματικής ζωής. Ο χριστιανός χαίρετε ακόμη και στις θλίψεις, διότι ζει στο φως της χαράς της Αναστάσεως. Ο χριστιανός πρέπει να χαίρετε διότι ο Κύριος είναι «εγγύς», δηλαδή πλησιάζει η ώρα της Δευτέρας Παρουσίας.

Ο απόστολος Παύλος προτρέπει ακόμη τους Φιλιππησίους να δείχνουν σε όλους την καλοσύνη τους. Τους εξηγεί ότι για τίποτα δεν πρέπει να κυριεύονται από άγχος και όποια αιτήματα έχουν να τα απευθύνουν προς τον Θεό με προσευχή και δέηση, και να τα συνοδεύουν με την ευχαριστία προς τον Θεό. Συνεχίζοντας τους εξηγεί ότι η ειρήνη, αλλά και νη χαρά του Θεού, την οποία δεν μπορεί να συλλάβει το ανθρώπινο μυαλό, θα διαφυλάξει τις καρδιές και τις σκέψεις τους κοντά στον Ιησού Χριστό. Τέλος, τους προτρέπει να έχουν στο μυαλό τους καθετί που είναι αληθινό, σεμνό, δίκαιο, καθαρό, άξιο επαίνου. Αυτά που έχουν μάθει, έχουν παραλάβει, άκουσαν και είδαν στον Απόστολο Παύλο αυτά να κάνουν και αυτοί. Και ο Θεός που δίνει την ειρήνη θα είναι μαζί τους.  Και όλα αυτά συνάμα θα συντελούν στο να έχουν τη χαρά και την ειρήνη στη ζωή τους.   

Το Πάθος και η Ανάσταση του Κυρίου, που θα εορτάσουμε σε λίγες μέρες,  σηματοδότησαν την κατάργηση της φθοράς και του θανάτου. Ο άδης χάνει πλέον την ισχύ του. Πλέον οι άνθρωποι δεν πεθαίνουμε ως κατάδικοι, αλλά με την ελπίδα της μελλοντικής αναστάσεως, που θα γίνει κατά τη Δευτέρα Παρουσία. Γι’ αυτό δεν πρέπει να υπάρχει λύπη στη ζωή μας, αλλά χαρά. Χαρά πνευματική. Ο Κύριος είναι δίπλα μας σε κάθε μας βήμα. Αρκεί να επικαλεστούμε τη βοήθεια και τη στήριξή του.

«Ο Κύριος εγγύς»

Έχουμε ακούσει στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα, μεταξύ άλλων, τον Απόστολο Παύλο να προαναγγέλλει ότι «ο Κύριος έγγυς», δηλαδή ότι ο Κύριος έρχεται σύντομα. Με αυτή την αγγελία που κάνει ο Απόστολος Παύλος και τις προτροπές που απευθύνει, θέλει να επισημάνει ότι η δεύτερη έλευση του Κυρίου είναι «εγγύς», πλησιάζει δηλαδή γι αυτό χρειάζεται διαρκής εγρήγορση. Με τη Γέννηση του Χριστού ξεκινά η πρώτη παρουσία του Κυρίου επί της γης, η οποία κορυφώνεται με το σταυρικό του θάνατο και την Ανάστασή του. Κατά την πρώτη παρουσία του ο Κύριος έκρυπτε τη δόξα της θεότητάς του, την οποία αποκάλυπτε μόνο μέσα από τα θαύματα, τα οποία επιτελούσε και τη διδασκαλία του. Κατά την ημέρα της Μεταμορφώσεως του στο Όρος Θαβώρ, οι τρεις πρόκριτοι μαθητές του ο Πέτρος, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης είδαν τον Κύριο με όλη τη δόξα και τη μεγαλοπρέπειά του. Η επί γης παρουσία του Κυρίου κορυφώνεται με την Ανάληψη του στους Ουρανούς, σαράντα ημέρες μετά την Ανάσταση. Η Εκκλησιά μας μέσα από την υμνολογία της εξυμνεί θαυμάσια τα γεγονότα τα οποία αφορούν την πρώτη παρουσία του Κυρίου.

Καθώς στην πρώτη παρουσία του ο Κύριος ήρθε κρύπτοντας τη δόξα της θεότητάς του, κατά τη Δευτέρα παρουσία θα έρθει «εν τη δόξη αυτού». Θα έρθει δηλαδή με κάθε επισημότητα θα μπορούσαμε να πούμε, ως Κύριος και Βασιλιάς με όλη τη δόξα και λαμπρότητά του.  Σκοπός της Δευτέρας αυτής παρουσίας του Κυρίου είναι η ολοκλήρωση του έργου της θείας οικονομίας.  Η Βασιλεία του Θεού ήδη υπάρχει από αυτή τη ζωή, αλλά θα επέλθει η πληρότητά της με την έλευση του Κυρίου.

Ο χρόνος της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου είναι άγνωστος στους ανθρώπους, ακόμη και στους Αγγέλους. Αυτό μας το βεβαιώνει ο ίδιος ο Κύριος με κατηγορηματικό τρόπο: «Περί δε της ημέρας εκείνης και ώρας ουδείς οίδεν, ουδέ οι Άγγελοι των ουρανών, είμη ο Πατήρ μου μόνος» (Ματθ. 24,36). Ωστόσο παρά το άγνωστο της ημέρας εκείνης, ο Χριστός έδωσε μερικά «σημεία», τα οποία θα προαναγγείλουν την ημέρα εκείνη. Τις πληροφορίες αυτές μας τις δίνει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος στο 24ο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του. Αυτά είναι : α) η κήρυξη του Ευαγγελίου σε όλο τον κόσμο, β) η μεγάλη αποστασία των ανθρώπων σε όλη την οικουμένη, γ) η εμφάνιση πολλών ψευδοπροφητών, δ) πόλεμοι, διωγμοί, σεισμοί, πείνα, αρρώστιες, ε) η εμφάνιση του Αντίχριστου, ο οποίος με διάφορες θαυματοποιίες θα επιδιώξει να πλανίσει ακόμη και τους εκλεκτούς. Παρά το άγνωστο της ημέρας εκείνης η Εκκλησία πορεύεται στον κόσμο αυτό και κηρύττει την εσχατολογική προοπτική. Δηλαδή το κήρυγμα της Εκκλησίας υπερβαίνει τα σχήματα του κόσμου αυτού, σπάζει το φράγμα του χρόνου και εισέρχεται στην αιωνιότητα. Δίνει με άλλα λόγια το ελπιδοφόρο μήνυμα της επικράτησης της αιώνιας Βασιλείας του Θεού, η οποία βέβαια ήδη βιώνεται από την παρούσα ζωή, όμως οι πιστοί θα την απολαμβάνουν στην πληρότητά της μετά την Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου.

Στην Καινή Διαθήκη υπάρχουν αρκετές αναφορές για τη Δευτέρα Παρουσία. Ο Χριστός βεβαιώνει: «και τότε φανήσεται το σημείον του υίου του ανθρώπου εν τω ουρανώ, και τότε κόψονται πάσαι αι φυλαί της γης και όψονται τον υιόν του ανθρώπου ερχόμενον επί των νεφελών του ουρανού μετά δυνάμεως και δόξης πολλής» (Ματθ. 24, 30). Στην περικοπή της Κρίσεως βεβαιώνει επιπρόσθετα: «όταν δε έλθη ο υιός του ανθρώπου εν τη δόξη αυτού και πάντες οι άγιοι άγγελοι μετ’ αυτού, τότε καθίσει επί θρόνου δόξης αυτού και συναχθήσεται έμπροσθεν αυτού πάντα τα έθνη» (Ματθ. 25, 31-32).

Ο Απόστολος Παύλος μας λέει ότι πρώτος αναστήθηκε ο Χριστός, έπειτα θ’ αναστηθούν όσοι είναι δικοί του την ημέρα της παρουσίας του (Α΄ Κορ. 15, 23). Στην Α΄ προς Θεσσαλονικείς επιστολή λέει ότι κατά τη Δευτέρα Παρουσία του εμάς που θα είμαστε ακόμα στη ζωή, θα μας αρπάξουν σύννεφα μαζί μ’ εκείνους για να προϋπαντήσουμε τον Κύριο στον αέρα κατά τον ερχομό του (Α΄ Θεσσ. 4, 17). Το πλέον βέβαια εσχατολογικό σε μηνύματα βιβλίο της Καινής Διαθήκης είναι η Αποκάλυψη του Ιωάννη, η οποία αποτελεί μοναδικό στο είδος του Κανονικό βιβλίο της Καινής Διαθήκης. Ο ευαγγελιστής Ιωάννης μας λέει για τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου ότι «ιδού έρχεται μετά των νεφελών και όψεται αυτόν πας οφθαλμός» (1, 7). Και τελειώνοντας το ο Ιωάννης παρουσιάζει την υπόσχεση του Ιησού Χριστού προς τους πιστούς ότι έρχεται σύντομα: «ιδού έρχομαι ταχύ», και απαντά ο ευαγγελιστής με προσευχητική και καταφατική διάθεση «ναι έρχου Κύριε Ιησού».

Εκτός βέβαια από τις πληροφορίες που αντλούμε από τα βιβλία της Αγίας Γραφής αρκετές αναφορές εντοπίζουμε και στους πατέρες της Εκκλησίας μας, πλείστοι των οποίων έχουν ασχοληθεί με το θέμα της έλευσης του Κυρίου. Ο Ιερός Χρυσόστομος μας πληροφορεί για τα σημεία που θα προκληθούν κατά την έλευσή του: «Αφού μεταμορφωθεί η κτίση. Διότι και ο ήλιος θα σκοτισθεί, χωρίς να αφανισθεί, αλλά υποχωρών μπροστά εις το φώς της παρουσίας Εκείνου, και τα άστρα θα πέσουν, διότι δεν θα χρειάζονται πλέον, αφού δεν θα υπάρχει νύκτα, και αι ουράνιαι δυνάμεις θα κλονισθούν, όπως είναι πολύ φυσικόν, βλέποντας την τόσον μεγάλην μεταβολήν που θα γίνεται». Στη συνέχεια μας εξηγεί για ποιό λόγο δεν είναι γνωστός στους πιστούς ο χρόνος της Παρουσίας του Κυρίου: «Δια να μη δείχνουν λοιπόν ενδιαφέρον μόνον κατ’ εκείνην την ώραν, δι’ αυτό δεν τους αποκαλύπτει ούτε την κοινήν ώραν, ούτε την ώραν του καθενός, επειδή θέλει να την περιμένουν διαρκώς, δια να καταβάλλουν προσπάθειαν πάντοτε». (ΕΠΕ, Τόμος 12).

Το αιφνίδιο και  εγγύτητα της ημέρας Κυρίου

Η ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού δεν είναι σε μας απλά άγνωστη αλλά και θα έλθει αιφνιδιαστικά. Αυτό μας το αποκαλύπτει ο ίδιος ο Κύριος στο Κατά Λουκά Ευαγγέλιο, λέγοντας ότι θα εμφανιστεί ξαφνικά ως αστραπή και θα είναι τόσο φανερή όπως η αστραπή που η λάμψη της διασχίζει τον ορίζοντα από τη μια άκρη ως την άλλη (Λουκ. 17, 24). Στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο επίσης μας τονίζει ότι πρέπει να αγρυπνούμε και να είμαστε σε εγρήγορση γιατί δεν ξέρουμε πια μέρα είναι που θα έρθει (Ματθ. 25, 42). Ο Απόστολος Παύλος στην Α΄ προς Θεσσαλονικείς επιστολή μας λέει ότι: «η Ημέρα Κυρίου θα έρθει απροειδοποίητα όπως ο κλέφτης τη νύχτα, όπως οι πόνοι στην έγκυο γυναίκα» (Α΄ Θεσσ. 5, 2-3). Συνεχίζει επίσης  και προτρέπει να μην κοιμόμαστε όπως οι άλλοι αλλά να είμαστε άγρυπνοι και νηφάλιοι (Α΄ Θεσσ. 5, 6). Στην Α΄ προς Κορινθίους επιστολή μας λέει ότι όσοι θα ζουν κατά την ημέρα εκείνη και δεν θα έχουν πεθάνει θα μεταμορφωθούν μέσα σε μια στιγμή, όσο θέλει το μάτι ν’ ανοιγοκλείσει (Α Κορ.15, 51-52).

Στην υμνολογία του Μεγάλου Κανόνος του Αγίου Ανδρέα Κρήτης, ο οποίος ψάλλεται την πρώτη εβδομάδα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής τμηματικά και εξολοκλήρου την Πέμπτη της πέμπτης εβδομάδας, υπάρχει το χαρακτηριστικό κοντάκιο: «ψυχή μου ψυχή μου, ανάστα τι καθεύδεις; Το τέλος εγγίζει, και μέλλεις θορυβείσθαι ανάνηψον ουν, ινα φείσηταί σου Χριστός ο Θεός, ο πανταχού παρών και τα πάντα πληρών», το οποίο μας υπενθυμίζει από τη μια πλευρά ότι πλησιάζει η Ημέρα Κυρίου και από την άλλη ότι απαιτείται από εμάς διαρκής εγρήγορση. 

Η στάση των πιστών

 Η Δευτέρα Παρουσία θα είναι κυρίως ημέρα κρίσης για τους ασεβείς, για όσους δηλαδή αντιτάχθηκαν στο θέλημα του Θεού. Αντιθέτως για τους πιστούς θα είναι ημέρα χαράς γιατί θα απολαύσουν στην πληρότητά της τη Βασιλεία του Θεού. Γι αυτό ο πιστός άνθρωπος δεν φοβάται την έλευση της ημέρας του Κυρίου, αλλά αντίθετα αναμένει με ελπίδα και χαρά την ανατολή της ημέρας εκείνης. Αυτό αλώστε ομολογούμε και στο Σύμβολο της Πίστεως: «Και πάλιν ερχόμενον μετά δόξης κρίναι ζώντας και νεκρούς». Ένα χαρακτηριστικό τροπάριο το οποίο ψάλλουμε στην αρχή της Μεγάλης Εβδομάδας είναι το: «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός και μακάριος ο δούλος, ον ευρήσει γρηγορούντα˙ ανάξιος δε πάλιν, ον ευρήσει ραθυμούντα. Βλέπε ουν ψυχή μου, μη τω ύπνω κατενεχθής, ινα μη τω θανάτω παραδοθής, και της βασιλείας εξω κλεισθής˙ αλλά ανάνηψον κράζουσα˙ Άγιος, Άγιος, Άγιος ει ο Θεός˙ προστασίαις των ασωμάτων σώσων ημάς».  Το τροπάριο αυτό της Ακολουθίας του Νυμφίου εμπερικλείει όλη την εσχατολογική διάσταση της ημέρας του Κυρίου.  Ο Κύριος δηλαδή θα έλθει απροειδοποίητα και ξαφνικά, για το λόγο αυτό ο πραγματικά πιστός άνθρωπος πρέπει να ζει σε διαρκή εγρήγορση και αναμονή.    

Ο πιστός άνθρωπος δεν πρέπει να φοβάται και να ταράζεται για τη Δευτέρα Παρουσία. Αντίθετα πρέπει να περιμένει με χαρά την έλευση του Κυρίου. Η έλευση αυτή αποτελεί την ολοκλήρωση της Θείας Οικονομίας και το τέλος της φθοράς και του θανάτου. Γι’ ατό και η Δευτέρα Παρουσία αποτελεί το πλέον αισιόδοξο και ελπιδοφόρο γεγονός της ανθρώπινης ιστορίας.

Κυριακή των Βαΐων, Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Ιω. ιβ’ 1-18, (17-04-2022)

Πρωτότυπο Κείμενο

Πρὸ ἓξ ἡμερῶν τοῦ πάσχα, ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς Βηθανίαν, ὅπου ἦν Λάζαρος ὁ τεθνηκώς, ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. Ἐποίησαν οὖν αὐτῷ δεῖπνον ἐκεῖ, καὶ ἡ Μάρθα διηκόνει· ὁ δὲ Λάζαρος εἷς ἦν τῶν ἀνακειμένων σὺν αὐτῷ. Ἡ οὖν Μαρία, λαβοῦσα λίτραν μύρου νάρδου πιστικῆς πολυτίμου, ἤλειψε τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἐξέμαξε ταῖς θριξὶν αὐτῆς τοὺς πόδας αὐτοῦ· ἡ δὲ οἰκία ἐπληρώθη ἐκ τῆς ὀσμῆς τοῦ μύρου. Λέγει οὖν εἷς ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, Ἰούδας Σίμωνος Ἰσκαριώτης, ὁ μέλλων αὐτὸν παραδιδόναι· διατί τοῦτο τὸ μύρον οὐκ ἐπράθη τριακοσίων δηναρίων καὶ ἐδόθη πτωχοῖς; Εἶπε δὲ τοῦτο οὐχ ὅτι περὶ τῶν πτωχῶν ἔμελεν αὐτῷ, ἀλλ’ ὅτι κλέπτης ἦν, καὶ τὸ γλωσσόκομον εἶχε καὶ τὰ βαλλόμενα ἐβάσταζεν. Εἶπεν οὖν ὁ Ἰησοῦς· ἄφες αὐτήν, εἰς τὴν ἡμέραν τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου τετήρηκεν αὐτό. Τοὺς πτωχοὺς γὰρ πάντοτε ἔχετε μεθ’ ἑαυτῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε. Ἔγνω οὖν ὄχλος πολὺς ἐκ τῶν Ἰουδαίων ὅτι ἐκεῖ ἐστι, καὶ ἦλθον οὐ διὰ τὸν Ἰησοῦν μόνον, ἀλλ’ ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἴδωσιν ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. Ἐβουλεύσαντο δὲ οἱ ἀρχιερεῖς ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἀποκτείνωσιν, ὅτι πολλοὶ δι’ αὐτὸν ὑπῆγον τῶν Ἰουδαίων καὶ ἐπίστευον εἰς τὸν Ἰησοῦν. Τῇ ἐπαύριον ὄχλος πολὺς ὁ ἐλθὼν εἰς τὴν ἑορτήν, ἀκούσαντες ὅτι ἔρχεται ᾿Ιησοῦς εἰς ῾Ιεροσόλυμα, ἔλαβον τὰ βαΐα τῶν φοινίκων καὶ ἐξῆλθον εἰς ὑπάντησιν αὐτῷ, καὶ ἔκραζον· ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ. Εὑρὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς ὀνάριον ἐκάθισεν ἐπ’ αὐτό, καθώς ἐστι γεγραμμένον· μὴ φοβοῦ, θύγατερ Σιών· ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεται καθήμενος ἐπὶ πῶλον ὄνου. Ταῦτα δὲ οὐκ ἔγνωσαν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ τὸ πρῶτον, ἀλλ’ ὅτε ἐδοξάσθη ὁ Ἰησοῦς, τότε ἐμνήσθησαν ὅτι ταῦτα ἦν ἐπ’ αὐτῷ γεγραμμένα, καὶ ταῦτα ἐποίησαν αὐτῷ. Ἐμαρτύρει οὖν ὁ ὄχλος ὁ ὢν μετ’ αὐτοῦ ὅτε τὸν Λάζαρον ἐφώνησεν ἐκ τοῦ μνημείου καὶ ἤγειρεν αὐτὸν ἐκ νεκρῶν. Διὰ τοῦτο καὶ ὑπήντησεν αὐτῷ ὁ ὄχλος, ὅτι ἤκουσαν τοῦτο αὐτὸν πεποιηκέναι τὸ σημεῖον.

Νεοελληνική Απόδοση

Έξι μέρες πριν από το Πάσχα, ήρθε ο Ιησούς στη Βηθανία, όπου έμενε ο Λάζαρος, που είχε πεθάνει και ο Ιησούς τον ανέστησε από τους νεκρούς. Ετοίμασαν, λοιπόν, εκεί για χάρη του δείπνο, και η Μάρθα υπηρετούσε, ενώ ο Λάζαρος ήταν ένας απ’ αυτούς που παρακάθονταν μαζί με τον Ιησού στο δείπνο. Τότε η Μαρία πήρε μια φιάλη από το πιο ακριβό άρωμα της νάρδου κι άλειψε τα πόδια του Ιησού. Έπειτα σκούπισε με τα μαλλιά της τα πόδια του, κι όλο το σπίτι γέμισε με την ευωδιά του μύρου. Λέει τότε ο Ιούδας ο Ισκαριώτης, ένας από τους μαθητές του, αυτός που σκόπευε να τον προδώσει: «Γιατί να μην πουληθεί αυτό το μύρο για τριακόσια αργυρά νομίσματα, και τα χρήματα να διανεμηθούν στους φτωχούς;» Αυτό το είπε όχι γιατί νοιαζόταν για τους φτωχούς, αλλά γιατί ήταν κλέφτης και, καθώς διαχειριζόταν το κοινό ταμείο, συχνά κρατούσε για τον εαυτό του από τα χρήματα που έβαζαν σ’ αυτό. Είπε τότε ο Ιησούς: «Άφησέ την ήσυχη· αυτό που κάνει είναι για την ημέρα του ενταφιασμού μου. Οι φτωχοί πάντοτε θα υπάρχουν κοντά σας, εμένα όμως δε θα με έχετε πάντοτε». Πλήθος πολύ από τους Ιουδαίους της πόλεως έμαθαν ότι ο Ιησούς βρίσκεται εκεί και ήρθαν για να δουν όχι μόνο αυτόν αλλά και το Λάζαρο, που τον είχε αναστήσει από τους νεκρούς. Γι’ αυτό οι αρχιερείς αποφάσισαν να σκοτώσουν και το Λάζαρο, επειδή εξαιτίας του πολλοί Ιουδαίοι εγκατέλειπαν αυτούς και πίστευαν στον Ιησού. Την άλλη μέρα, το μεγάλο πλήθος που είχε έρθει για τη γιορτή του Πάσχα, όταν άκουσαν ότι έρχεται ο Ιησούς στα Ιεροσόλυμα, πήραν κλαδιά φοινικιάς, και βγήκαν από την πόλη να τον προϋπαντήσουν κραυγάζοντας: Δόξα στο Θεό! Ευλογημένος αυτός που έρχεται σταλμένος από τον Κύριο! Ευλογημένος ο βασιλιάς του Ισραήλ! Ο Ιησούς είχε βρει ένα γαϊδουράκι και κάθισε πάνω του, όπως λέει η Γραφή: Μη φοβάσαι θυγατέρα μου, πόλη της Σιών· να που έρχεται σ’ εσένα ο βασιλιάς σου, σε γαϊδουράκι πάνω καθισμένος. Αυτά στην αρχή δεν τα κατάλαβαν οι μαθητές του· όταν όμως ο Ιησούς ανυψώθηκε στη θεία δόξα, τότε τα θυμήθηκαν. Ό,τι είχε γράψει για κείνον η Γραφή, αυτά και του έκαναν. Όλοι, λοιπόν, εκείνοι που ήταν μαζί με τον Ιησού, όταν φώναξε το Λάζαρο από τον τάφο και τον ανέστησε από τους νεκρούς, διηγούνταν αυτά που είχαν δει. Γι’ αυτό ήρθε το πλήθος να τον προϋπαντήσει, επειδή έμαθαν ότι αυτός είχε κάνει το θαυμαστό αυτό σημείο.

Η πορεία προς το Πάθος

Η Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι περίοδος προετοιμασίας για το Πάσχα, γι΄ αυτό και τα ευαγγελικά αναγνώσματα των Κυριακών της περιόδου αυτής αναφέρονται στην πορεία του Ιησού Χριστού στα Ιεροσόλυμα και στο επικείμενο Πάθος. Η σημερινή ευαγγελική περικοπή αναφέρεται στη θριαμβευτική είσοδό Του στα Ιεροσόλυμα. Είναι πλέον η τελευταία φορά που ο Ιησούς Χριστός εισέρχεται στα Ιεροσόλυμα και κατά το θέλημα του Θεού Πατρός έρχεται «επί το εκούσιον πάθος». Η είσοδος αυτή δημιουργεί κλίμα αισιοδοξίας και ελπίδας, τόσο στο στενό κύκλο των μαθητών Του, όσο και στο συγκεντρωμένο πλήθος που ζητωκραυγάζει: «Ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, βασιλεύς του Ισραήλ». Βεβαίως ο Ιησούς Χριστός δεν έρχεται για να λάβει κοσμική εξουσία, όπως εσφαλμένα πίστεψε ο όχλος και οι ίδιοι ακόμα οι μαθητές Του, αλλά για να εκπληρώσει το προαιώνιο σχέδιο του Θεού Πατέρα για τη σωτηρία του ανθρωπίνου γένους.

Η ευαγγελική περικοπή της ημέρας προέρχεται από το Κατά Ιωάννην ιερό ευαγγέλιο και περιλαμβάνει δυο γεγονότα. Το πρώτο είναι το δείπνο που παρατίθεται προς τιμήν του Ιησού Χριστού στο σπίτι του φίλου του Λαζάρου, τον οποίο ανέστησε από τους νεκρούς και το δεύτερο είναι η διήγηση για τη θριαμβευτική είσοδό Του στα Ιεροσόλυμα. Τα γεγονότα αυτά πραγματοποιήθηκαν, όπως μας πληροφορεί ο ευαγγελιστής Ιωάννης, έξι μέρες πριν από το Εβραϊκό Πάσχα και το Πάθος του Ιησού Χριστού.

Κατά τη διάρκεια του δείπνου οι αδελφές του Λαζάρου Μάρθα και Μαρία διακονούσαν, η δε Μαρία άλειψε τα πόδια του Διδασκάλου με πολύτιμο μύρο, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης για την ανάσταση του αδελφού της Λαζάρου. Η πράξη αυτή της Μαρίας παρεξηγείται από την φιλοχρηματία του Ιούδα, ο οποίος εκτιμά την αξία του μύρου σε 300 δηνάρια, τα οποία θα μπορούσαν να δοθούν ως ελεημοσύνη στους πτωχούς. Η απάντηση του Ιησού Χριστού είναι αποστομωτική, αλλά αποτελεί και μια πρόρρηση του επερχόμενου Πάθους: «Άφες αυτήν, εις την ημέραν του ενταφιασμού μου τετήρηκεν αυτό. Τους πτωχούς γαρ πάντοτε έχετε μεθ’ εαυτών, εμέ δε ου πάντοτε έχετε». Η πράξη αυτή της Μαρίας ερμηνεύεται από τον ίδιο τον Κύριο ως η ετοιμασία του νεκρού σώματός Του για τον ενταφιασμό Του.

Η όλη ατμόσφαιρα του δείπνου αυτού με τα αντίθετα συναισθήματα, τιμής από τη μια και έχθρας από την άλλη εναντίον του Ιησού Χριστού, δημιουργούν μια πένθιμη διάσταση στο όλο σκηνικό. Μέσα στην οικία υπάρχει το αίσθημα της αγάπης, του σεβασμού και της τιμής στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Εκτός της οικίας υπάρχει ένα εχθρικό κλίμα εναντίον του Ιησού Χριστού και του Λαζάρου, το οποίο υπέθαλπαν οι αρχιερείς, οι γραμματείς και οι φαρισαίοι που ήθελαν τη θανάτωση, τόσο του Ιησού Χριστού, όσο και του Λαζάρου. Επιπλέον κατά τη διάρκεια του δείπνου και με αφορμή την άλειψη των ποδών του Ιησού Χριστού από τη Μαρία, αρχίζει να διαφαίνεται η αντίθεση μεταξύ του Διδασκάλου και του Ιούδα, ο οποίος στη συνέχεια θα τον προδώσει και θα τον οδηγήσει στη σταύρωση και θανάτωση. Η κατάκριση της πράξης αυτής από τον Ιούδα και η θέση του υπέρ των πτωχών, προμηνύει την προδοσία και τη συνεπακόλουθη θανάτωση του Ιησού Χριστού.

Από αυτό το σκηνικό, ο ευαγγελιστής μας μεταφέρει στην επόμενη μέρα και στην θριαμβευτική είσοδο του Ιησού Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Το πλήθος Του επιφυλάσσει θερμή υποδοχή και τον αναγνωρίζει ως προφήτη και βασιλέα. Την περίοδο αυτή η πόλη ήταν γεμάτη από προσκυνητές που είχαν έρθει από διάφορα μέρη για την εορτή του Εβραϊκού Πάσχα. Αυτό σημαίνει ότι το κήρυγμα του Ιησού Χριστού δεν περιορίζεται μεταξύ των Ιουδαίων των Ιεροσολύμων αλλά λαμβάνει παγκόσμια διάσταση. Ο ευαγγελιστής Ιωάννης μας πληροφορεί ότι ένας από τους λόγους της θερμής αυτής υποδοχής είναι το γεγονός της ανάστασης του Λαζάρου: «Διά τούτο και υπήντησεν αυτώ ο όχλος, ότι ήκουσαν τούτο αυτόν πεποιηκέναι το σημείον». Η υποδοχή εκτός από πανηγυρικό και θρησκευτικό χαρακτήρα, λαμβάνει και πολιτική διάσταση. Ο Ιησούς Χριστός είναι πλέον στη συνείδηση του λαού ο αναμενόμενος Μεσσίας. Αυτό ακόμα και οι εχθροί του το αναγνώριζαν, γι΄ αυτό ήθελαν την εξόντωσή του γιατί έτσι εκείνοι θα εξασφάλιζαν εσαεί την θρησκευτική τους εξουσία. Πέρα όμως από την θρησκευτική αυτή αντίληψη περί του Μεσσία, το πλήθος Τον υποδέχεται έχοντας την ελπίδα μέσα του, ότι ήρθε η ώρα και ο κατάλληλος άνθρωπος του Θεού για να τους απαλλάξει από την πολιτική τους υποδούλωση στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Για τους πολλούς ο Ιησούς Χριστός είναι εκείνος που θα αναλάβει το ρόλο του επαναστάτη και θα οδηγήσει το λαό του Θεού στην απελευθέρωση και στην εγκαθίδρυση της δικής του βασιλείας.

Αντίθετα με τις επιθυμίες και βλέψεις του πλήθους για ανακήρυξή του σε βασιλέα και ελευθερωτή ο Ιησούς Χριστός δίδει μια άλλη διάσταση στην υποδοχή, γι΄ αυτό και επιλέγει να καθίσει πάνω σε ένα γαϊδούρι και να εισέλθει στην Αγία Πόλη. Εξάλλου ο ευαγγελιστής Ιωάννης σκόπιμα μας υπενθυμίζει την προφητεία του προφήτη Ζαχαρία: «Μη φοβού, θύγατερ Σιών· ιδού ο βασιλεύς σου έρχεται καθήμενος επί πώλον όνου». Κάθε πράξη και ενέργειά Του είναι σύμφωνες με τις Γραφές και το προαιώνιο σχέδιο του Θεού Πατέρα για τη σωτηρία του ανθρωπίνου γένους. Την ίδια στιγμή η υποδοχή λαμβάνει και εσχατολογική διάσταση, καθώς ο Ιησούς Χριστός είναι ο αναμενόμενος ανά τους αιώνες μεσσιανικός βασιλιάς που έρχεται για να φέρει όχι πολέμους και διαμάχες, όπως οι κοσμικοί βασιλείς, αλλά για να φέρει την ειρήνη και την σωτηρία στο λαό του. Ο ευαγγελιστής Ιωάννης ωστόσο σημειώνει και παραδέχεται ταυτόχρονα, ότι οι μαθητές δεν κατανοούσαν ακριβώς το νόημα των γεγονότων που συνέβαιναν στο Διδάσκαλό τους εκείνη τη στιγμή, αλλά το αντιλήφθηκαν μετά την Ανάστασή Του: «Ταύτα δε ουκ έγνωσαν οι μαθηταί αυτού το πρώτον, αλλ’ ότε εδοξάσθη ο Ιησούς». Η Ανάσταση είναι η πραγματική δόξα του Ιησού Χριστού και όχι η κοσμική δόξα των επίγειων βασιλέων, την οποία προσδοκούσαν να αποκτήσει, τόσο οι μαθητές του, όσο και το πλήθος.

Ο Ιησούς Χριστός πορεύεται και πάλιν στα Ιεροσόλυμα καθώς βρισκόμαστε προ των θυρών της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδας. Τα πλήθη του λαού τότε «εξήλθον εις υπάντησιν αυτώ». Όπως τότε έτσι και σήμερα ο Ιησούς Χριστός θα πορευτεί το δρόμο της θυσίας και του μαρτυρίου. Το ερώτημα που τίθεται είναι πώς εμείς θα Τον υποδεχτούμε και ποιά στάση θα τηρήσουμε απέναντί του; Η Εκκλησία μέσα από την σπουδαία υμνολογία της Μεγάλης Εβδομάδας μας διδάσκει, ότι  η Πορεία του Ιησού Χριστού προς το Πάθος είναι και δική μας πορεία. Μας καλεί η Εκκλησία να συμπορευτούμε και να συσταυρωθούμε μαζί Του, ώστε να συναναστηθούμε με Εκείνον και να γευθούμε τη χαρά και τη δόξα της Αναστάσεως που σημαίνει την σωτηρία και υιοθεσία μας από τον Θεό, δηλαδή τη μετοχή μας στην αιώνια βασιλεία Του.