Υπόμνημα του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Κύκκου και Τηλλυρίας Νικηφόρου προς την Ιεράν Σύνοδον
Πρός
τόν Μακαριώτατον
Ἀρχιεπίσκοπον καί Πρόεδρον
τῆς Ἱερᾶς Συνόδου
κ.κ. Χρυσόστομον Β΄
καί τά Μέλη τῆς Ἱερᾶς Συνόδου
τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου
Μακαριώτατε καί ἅγιοι Ἀδελφοί,
«Χριστός Ἀνέστη»!
Τήν χαράν τῆς τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀναστάσεως ἐξακολουθῆ, δυστυχῶς, νά ἐπισκιάζῃ τό θλιβερόν ἀλλά καί ἐν ταυτῷ ἀνάρμοστον γεγονός, τῆς διαρροῆς τῶν Πρακτικῶν, τά ὁποῖα ἀναφέρονται εἰς θέσεις καί ἀπόψεις Μελῶν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, εἰς ὅ,τι ἀφορᾷ τήν γνωστήν εἰς ὅλους ἡμᾶς ὑπόθεσιν, περί τῆς ἀναρμόστου ἤ μή συμπεριφορᾶς τοῦ ἐφημερίου Στυλιανοῦ Σάββα, ὁ ὁποῖος ἀνήκει εἰς τόν κλῆρον τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ταμασοῦ.
Καί τό λυπηρόν τοῦτο ζήτημα ἀποβαίνει βαρύτερον, καθ’ ὅτι, τά περί οὗ ὁ λόγος Πρακτικά, ἐδόθησαν καί ἐδημοσιεύθησαν κατ’ ἐπιλογήν ἤ καί ἀποσπασματικῶς, καί, ὡς εἶναι τοῦτο ἔκδηλον, ἐπεστρατεύθησαν δημοσιο-γράφοι, γνωστοί διά τά ἀντιεκκλησιαστικά τους φρονήματα. Τά ἐν λόγῳ δημοσιεύματα στοχοθετοῦν ὀνομαστικῶς Μέλη τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, εἰς τρόπον, ὥστε νά παραποιοῦνται αἱ τοποθετήσεις των καί νά ἐξάγωνται, ὡς ἦτο ἑπόμενον, συμπεράσματα, τά ὁποῖα θίγουν, μειώνουν, σπιλώνουν ἤ καί πλήττουν εἰς βαθμόν μέγα τό πρόσωπον καί τόν ρόλον Ἱεραρχῶν, καί, κατ’ ἐπέκτασιν, τό Σῶμα τῆς Ἱεραρχίας ἡμῶν, ἀλλά καί τοῦ ἱεροῦ Κλήρου, ὅπως καί τῆς καθόλου Ἐκκλησίας.
Διά τοῦτο καί ἐρωτῶ: Ποῖος ἤ ποῖοι διέρρευσαν τά ἐν λόγῳ Πρακτικά εἰς τά Μέσα Ἐπικοινωνίας καί τά ὁποῖα ἀφοροῦσαν εἰς εὐαίσθητα θέματα ἠθικῆς συμπεριφορᾶς κληρικοῦ καί τά ὁποῖα συνεζητήθησαν ἐν κλειστῇ Συνεδρίᾳ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου;
Καί ἐν ποίᾳ ἐξουσία διεπράχθη τοῦτο; Ποῖος ἔχει τοιοῦτον δικαίωμα; Δέν ἐγνώριζον οἱ αὐτουργοί αὐτοῦ τοῦ ἐγχειρήματος, ὅτι διά τοῦ τρόπου αὐτοῦ θά ἐθίγοντο Μέλη τῆς Ἱερᾶς Συνόδου καί ἐν ταυτῷ θά διεσύροντο καί θά ἀπέβαινον ἀντικείμενον χλεύης καί ἐμπαιγμοῦ καί λοιδωρίας;
Οἱ ἐν λόγῳ, γνωστοί – ἄγνωστοι «διαρροεῖς», διότι ἐξ ἡμῶν προῆλθον αἱ διαρροαί, ἀνελογίσθησαν καί ἀντελήφθησαν τό μέγεθος καί τά παρεπόμενα τῆς ἐνεργείας τους αὐτῆς; Δέν ἐνετράπησαν καί δέν συνειδητοποίησαν, καί δή διά τῆς ἀποσπασματικῆς καί ἐπιλεκτικῆς διαρροῆς τῶν Πρακτικῶν, ὅτι ἐν τελικῇ ἀναφορᾷ θά καθίσταντο ὑπόλογοι ἔναντι τοῦ Θεοῦ καί τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, τόν ὁποῖον βαναύσως ἐσκανδάλισαν;
Εἰλικρινῶς, διερωτῶμαι ποῦ ἀποσκοποῦσαν καί πρός τί ἀπέβλεπαν αἱ διαρροαί αὗται; Διά τό καλῶς νοούμενον συμφέρον τῆς Ἐκκλησίας;
Ἐάν τούς ἐνδιέφερεν, ὄντως, ἡ ἀλήθεια καί ἡ ἀπονομή δικαιοσύνης, ἐπί τοῦ ἐν λόγῳ ζητήματος, ἀναμφιβόλως, ὑπῆρχεν ἄλλος, νόμιμος καί καθ’ ὅλα ἠθικός τρόπος νά τό πράξουν. Ἡ Ἐκκλησία πάντοτε ἔλυε καί ἀντεμετώπιζε τά θέματά της Συνοδικῶς καί οὐχί, ἐπιτρέψατέ μοι νά δηλώσω, ὑποχθονίως καί δολερῶς. Οἱ ἐργάται τοῦ σκότους, καί τοῦτο μέ βαθυτάτην θλῖψιν ἀναφέρω, ἐπιλέγουν τάς τοιαύτας μεθόδους.
Ἐν τελικῇ ἀναλύσει ποῖον τό προκῦψαν ὄφελος; Ἤ, μᾶλλον, ποία καί ὁπόση ἡ ζημία; Ἡ ἀπάντησις εἶναι ἀρίδηλος. Τό κέρδος, δυστυχῶς, ἐθησαύρισαν οἱ ἀντικείμενοι τῆς Ἐκκλησίας καί οὐχί ἡ Ἐκκλησία καί ὁ λαός της.
Ὡς γνωστόν, κατά πρόβλεψιν τοῦ Καταστατικοῦ Χάρτου τῆς ἡμετέρας Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας (ἄρθ. 6, παρ. 2): «Ὁ Ἀρχιγραμματεύς… ἐπιμελεῖται τῆς τηρήσεως τῶν Πρακτικῶν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου καί τῶν ἀποφάσεων αὐτῆς καί τῆς καταχωρίσεως αὐτῶν ἐν τῷ Κώδικι, ἐκδίδει (δέ), ἐπικυρούμενα παρ’ αὐτοῦ, ἀντίγραφα τῶν ἀποφάσεων τῆς Ἱερᾶς Συνόδου…». Κατά τήν συγκεκριμένην καταστατικήν διάταξιν, ὁ Γραμματεύς, ὡς ἔχων ἐντεταλμένην τήν ἐξουσίαν καταγραφῆς, τηρήσεως καί κοινοποιήσεως τῶν Πρακτικῶν παρά τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, ὀφείλει νά πληροφορήσῃ τό Σῶμα, ποῖοι καί πότε ἐζήτησαν τά συγκεκριμένα Πρακτικά, προσκομίζων μάλιστα τάς γραπτάς αἰτήσεις αὐτῶν, καί, κυρίως, νά ἐξηγήσῃ πῶς αὐτά ἐδόθησαν εἰς τρίτον πρόσωπον, ἄνευ Συνοδικῆς ἐγκρίσεως˙ εἰ δ’ ἄλλως καθίσταται ὑπόλογος εἰς τήν Σύνοδον διά κατάχρησιν ἐξουσίας. Κατά τήν παγίαν πρακτικήν τῶν συλλογικῶν ὀργάνων, τά Πρακτικά δίδονται, κατόπιν ἐγκρίσεως, ὑπό τοῦ ἁρμοδίου προσώπου, ἤτοι ἐν προκειμένῳ ὑπό τοῦ ὑπευθύνου ὀργάνου, δηλαδή τῆς Ἱερᾶς Συνόδου. Αὐτήν τήν ἀρχήν τῆς χρηστῆς διοικήσεως ἠκολούθησεν παλαιόθεν ἡ Ἐκκλησία.
Καί ἡ λύπη μου ηὐξάνετο, ὑπό τήν σκέψιν ὅτι, ἐνῷ ἡμεῖς, ὡς ὑπεύθυνοι ποιμένες, ὠφείλαμεν νά προετοιμάζωμεν τόν λαόν τοῦ Θεοῦ διά τήν Μεγάλην Ἑβδομάδα καί τό Πάσχα, ἐφαινόμεθα νά συγκαλύπτωμεν ἐσκεμμένως τάς ἀνηθίκους πράξεις ἑνός κληρικοῦ.
Εἰς ὅ,τι ἀφορᾶ εἰς τό πρόσωπόν μου, ἡ ὅλη ἔκτασις καί ὁ σάλος τοῦ ὑπό ἀναφοράν ζητήματος, τό ὁποῖον διαρκεῖ ἀκόμη, ἔτι μᾶλλον καί μᾶλλον μέ ἐστενοχώρησε βαθύτατα, καθ’ ὅτι ἐκείνας τάς ἡμέρας, εὑρισκόμενος κλινήρης εἰς Νοσοκομεῖον, ἀντεμετώπιζα σοβαράν κρίσιν τῆς ὑγιείας μου, ἕνεκα ἐπικινδύνων διά τήν ζωήν μου παρενεργειῶν φαρμακευτικῆς ἀγωγῆς, καί, δυστυχῶς, ἀδυνατοῦσα, ἐκ τῶν πραγμάτων, νά δώσω τάς δεούσας ἀποστομωτικάς ἀπαντήσεις καί νά ὑπερασπισθῶ τό δίκαιον, τούς διασυρομένους ἀδελφούς Ἀρχιερεῖς, ἀλλά καί αὐτός ἐμαυτόν.
Καί τοῦτο, διότι, ναί, καί ἐγώ ὑπῆρξα καί ὑπάρχω στόχος παραπληροφορήσεως, ἐξ αἰτίας τῆς ἀποσπασματικῆς καί ἐπιλεκτικῆς διαρροῆς ἤ καί δημοσιοποίησης τῶν Πρακτικῶν, καί, ὡς ἐκ τούτου, στρεβλώσεως τῶν ἀπόψεών μου, τάς ὁποίας ἐξέθεσα εἰς τήν Ἱεράν Σύνοδον, κατά τήν ἐπίμαχον συζήτησιν τοῦ ὑπό ἀναφοράν ζητήματος.
Καί, δυστυχῶς, αἱ ἐν λόγῳ τοποθετήσεις μου, αἱ ὁποῖαι καί ἐτέθησαν ὑπό τήν ἔννοιαν μελέτης καί προβληματισμοῦ ἀλλά καί εἰσηγήσεων, ὡς πρός τό τί θά πρέπῃ νά πράξωμεν διά τήν ἀντιμετώπισιν τοῦ σοβαροῦ τούτου θέματος, συμφώνως τῶν ἱερῶν Κανόνων καί τοῦ Κατασταστικοῦ Χάρτου τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν, αὐταί αἱ θέσεις μου, διά τῆς παραποιήσεώς των, παρεπληροφόρησαν τήν κοινήν γνώμην, εἰς τρόπον, ὥστε νά παρερμηνευθῇ ἡ ὅλη, ἐπί τοῦ προκειμένου, στάσις μου.
Συγκεκριμένως, ὡμίλησα διά τό ἁμάρτημα τοῦ συγκυλισμοῦ. Καί τοῦτο οὐχί τυχαίως. Ἄλλωστε αὐτό συνάγεται εὐκρινῶς, τόσον ἀπό τήν ἀπόφασιν καί τήν ἐπιβληθεῖσαν ποινήν ὑπό τοῦ Πρωτοδίκου Ἐπαρχιακοῦ Δικαστηρίου Λευκωσίας, ὅσον καί ἀπό τήν ἐπιβεβαίωσιν τῆς ποινῆς αὐτῆς ἀπό τήν σχετικήν ἀπόφασιν τοῦ Ἐφετείου. Ἀμφότερα τά Δικαστήρια ὁμιλοῦν καί καταδικάζουν τόν ὑπό ἀναφοράν κληρικόν διά «ἄσεμνη ἐπίθεση ἐναντίον γυναίκας καί διά σεξουαλική παρενόχληση».
Ὡς ἐκ τούτου, προσωπικῶς εἰσηγήθην καί ἐξακολουθῶ νά εἰσηγοῦμαι νά ἐξετασθῇ, ἐπί τοῦ προκειμένου ζητήματος, τό ἐνδεχόμενον τῆς ἐφαρμογῆς καί εἰς τήν περίπτωσιν τοῦ περί οὗ ὁ λόγος κληρικοῦ, ἡ διάταξις τοῦ Θ΄ Κανόνος τῆς ἐν Νεοκαισαρείᾳ τοπικῆς Συνόδου, ὅστις ἑρμηνευόμενος, μεταξύ ἄλλων, διαλαμβάνει: «…Ἐάν (τις κληρικός) ὅμως ἀμαρτήσῃ περισσότερόν τι ἀπό τό φίλημα, ἤτοι φθάσῃ καί νά κάμῃ συγχρωτισμόν καί συγκυλισμόν, τότε καθαιρεῖται». (Βλ. Ἁγίου Νικοδήμου, Πηδάλιον, σ. 392).
Ὅπως καί ὁ τοῦ Μεγάλου Βασιλείου Ο΄ Κανών, τοῦ ὁποίου ἡ ἑρμηνεία ἀναφέρει: «… Εἰ δέ καί περισσότερόν τι ἀπό τό ἐμπαθές φίλημα ἤθελεν ἁμαρτήσει Ἱερεύς ἤ Διάκονος, συγκυλισμόν τυχόν ἤ καί συνουσίαν, καί ὁμολογήσει αὐτό, νά καθαίρηται καί ὁ ἕνας καί ὁ ἄλλος». (Βλ. Ἁγίου Νικοδήμου, Πηδάλιον, σσ. 625-626).
(Σημ. Οἱ ὡς ἄνω Κανόνες ἐπεκυρώθησαν ἀπό τόν Β΄ τῆς Στ΄ καί τόν Α΄ τῆς Δ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου καί ἀπό τόν Α΄ τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου).
Διά πάντα ταῦτα καί διά νά μή ἐπαναληφθοῦν παρόμοιαι θλιβεραί καί, τολμῶ νά πῶ εὐθαρσῶς, μή ἀδελφικαί καταστάσεις εἰς τό μέλλον, καταθέτω διά τοῦ παρόντος καί ζητῶ ἀπό τό Σῶμα τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τήν διερεύνησιν τοῦ προκύψαντος μεγίστου θέματος τῶν διαρροῶν καί τῆς στρεβλώσεως τῶν Πρακτικῶν καί εἰσηγοῦμαι τήν ἀπόδοσιν εὐθυνῶν, προκειμένου νά λειτουργοῦμεν ὡς Μέλη τῆς Ἱερᾶς Συνόδου ἐλευθέρως καί ὑπευθύνως.
Τό κατ’ ἐμέ, ἐπειδή αἰσθάνομαι, ὅτι θίγομαι ἀπό τήν διαστροφήν τῶν θέσεών μου, ἐπί τοῦ ὑπό ἀναφοράν θέματος, ἀπό τά ἐν λόγῳ δημοσιεύματα, Σᾶς γνωρίζω, ὅτι θά κινηθῶ νομικῶς διά τήν ἀποκατάστασιν τοῦ κύρους καί τοῦ ρόλου μου, ὡς Ἐπισκόπου τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ.
Κατά τά ἀνωτέρω, Μακαριώτατε καί λοιποί ἐν Χριστῷ Ἀδελφοί, παρακαλῶ νά δοθῇ ἡ ὀρθή πληροφόρησις τοῦ ποιμνίου, διά νά ἀποκατασταθῇ ἡ ἀλήθεια ἀλλά καί ἡ τιμή ὅσων ἐθίγησαν, καί πρωτίστως τῆς Ἐκκλησίας, ἀπό τά δημοσιεύματα διά νουνεχοῦς καί τεκμηριωμένης ἀνακοινώσεως.
Μετ’ ἀδελφικῶν ἐν Κυρίῳ
ἀναστασίμων χαιρετισμῶν
† Ὁ Κύκκου Νικηφόρος
Ἐν τῇ Ἱερᾷ Μητροπόλει
Κύκκου καί Τηλλυρίας,
τῇ 18ῃ Ἀπριλίου 2018