Ομιλία του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Κύκκου και Τηλλυρίας κ. Νικηφόρου εις τα Αποκαλυπτήρια του Ανδριάντα του Εθνάρχη Μακαρίου Γ’ στο Θρονί της Παναγίας στις 3 Αυγούστου 2013

[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=9BA9eRpGVrU&w=640&h=480]

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΙΕΡΩΤΑΤΟΥ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΚΥΚΚΟΥ ΚΑΙ ΤΗΛΛΥΡΙΑΣ
κ. ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ
ΕΙΣ ΤΑ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΗΡΙΑ
ΤΟΥ ΑΝΔΡΙΑΝΤΑ
ΤΟΥ ΕΘΝΑΡΧΗ ΜΑΚΑΡΙΟΥ Γ’
ΣΤΟ ΘΡΟΝΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ
ΣΤΙΣ 3 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013

Ἐξοχώτατε κ. Πρόεδρε της Κυπριακῆς Δημοκρατίας,
Μακαριώτατε,
Πανιερώτατοι,
Θεοφιλέστατοι,
Ἑλληνίδες, Ἕλληνες,

Συμπληρώνονται φέτος ἑκατό χρόνια ἀπό τή γέννηση καί τριάντα ἕξι ἀπό τήν αἰώνια κοίμηση τοῦ προμάχου τῆς Ὀρθοδοξίας καί τῆς πατρίδας, ἀλλά καί τοῦ δικαίου καί τῆς ἐλευθερίας ἀειμνήστου ποιμενάρχη καί Ἐθνάρχη Μακαρίου τοῦ Γ’, πού μέ τήν ὁλόφωτη μορφή του σκόρπιζε παντοῦ, κατά τήν ἐπίγεια ζωή του, τό μύρο τῆς ἱεροπρέπειας καί ἑλληνοπρέπειας.

Δίκαια Ἐκκλησία καί πατρίδα ἐκφράζοντας τήν ἀλάνθαστη ἐθνική συνείδηση καί ἱστορική ἐκτίμηση ἀνακήρυξαν τό ἔτος 2013, ὡς ἔτος Μακαρίου καί τιμοῦν μέ πάνδημες ἐκδηλώσεις τή μνήμη τοῦ μεγάλου αὐτοῦ ἀνδρός, τῆς πολυσύνθετης αὐτῆς κορυφαίας ἐκκλησιαστικῆς καί ἐθνικῆς φυσιογνωμίας πού καταγλάϊσε τόν μαρτυρικό θρόνο τοῦ Ἀποστόλου Βαρνάβα καί γιά δεκαετίες θέρμαινε τήν ἀποσταμένη ἐλπίδα καί τό ἀγωνιστικό φρόνημα τοῦ χειμαζόμενου κυπριακοῦ ἑλληνισμοῦ.

Οἱ ἐκδηλώσεις αὐτές πού ἄρχισαν ἀπό τήν ἀρχή τοῦ χρόνου καί ἐξακτινώθηκαν σ’ ὅλη τήν ἐλεύθερη Κύπρο, συνιστοῦν ἐξόφληση ἐθνικῆς ὀφειλῆς πρός τόν πύρινο αὐτό ἀγωνιστή τῆς ἐλευθερίας, τῆς δικαιοσύνης, καί τῆς δημοκρατίας καί μεγαλόπνοο ἐρμηνευτή καί ὁδηγό τῶν γενεῶν στά ὑψηλά ἰδανικά τοῦ ἔθνους, Πρῶτο Πρόεδρο τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας ἀείμνηστο Ἀρχιεπίσκοπο καί Ἐθνάρχη Μακάριο τόν Γ’.

Ἔτσι καί μεῖς σήμερα, μέρα ἐπαναπατρισμοῦ τῆς ὡραίας ψυχῆς του στόν κόσμο τῶν καθαρῶν πνευμάτων, ἀφοῦ τελέσαμε ἐκκλησιαστικό μνημό-συνο, τελοῦμε τώρα καί τά ἀποκαλυπτήρια τοῦ ἀνδριάντα τοῦ ψυχωμένου αὐτοῦ ρασοφόρου καί φλογεροῦ σημαιοφόρου τοῦ ἔθνους, τοῦ ἀειμνήστου Ἀρχιεπισκόπου καί Ἐθνάρχη Μακαρίου τοῦ Γ’, τοῦ Μεγάλου, τοῦ ἀπόστολου αὐτοῦ τῆς ἐλευθερίας, πού μέ τήν ἠλεκτρίζουσα προσωπικότητά του κατέπλησσε τούς ἡγέτες τοῦ κόσμου. Τελοῦμε σήμερα τά ἀποκαλυπτήρια τοῦ ὑψηλόκορμου αὐτοῦ συμβόλου, τοῦ ἀσυμβίβαστου αὐτοῦ ἀγωνιστή τῆς ἐλευθερίας καί τοῦ δικαίου, πού προτιμοῦσε ὡς ἱπτάμενος ἀετός νά πέσει ἤ ἕρποντας νά ζήσει.

Τελοῦμε σήμερα τά ἀποκαλυπτήρια τοῦ ἀνδριάντα μιᾶς κορυφαίας ἐκκλησιαστικῆς, πολιτικῆς καί ἐθνικῆς φυσιογνωμίας, ἐκείνου πού συνέπαιρνε τά πλήθη καί σιγκλώνιζε τίς συνειδήσεις, τοῦ ἱεράρχη καί Ἐθνάρχη Μακαρίου, ἐκείνου πού ὡς ἄλλος Μωϋσῆς ὁδήγησε τό λαό του διά τῆς ἐρυθρᾶς θαλάσσης μαρτυρικῶν αἱμάτων καί διά μέσου τῆς ἐρήμου τῆς ἀγγλικῆς ἀποικιοκρατικῆς δουλείας στήν εὐλογημένη Χαναάν τῆς ἐλευθερίας καί τῆς ἐθνικῆς ἀνεξαρτησίας.
Τελοῦμε σήμερα τά ἀποκαλυπτήρια τοῦ ἐν ὑψηλοῖς πετώμενου ἀετοῦ, γίγαντα στήν ψυχή ἱεράρχη καί Ἐθνάρχη Μακαρίου, πού μέ τό θυελλῶδες πέρασμά του ξύπνησε στά στήθη τοῦ λαοῦ μας τόν ἐξαίσιο καί βασανιστικό πυρετό τῆς δημιουργίας ἱστορίας.
Τελοῦμε σήμερα τά ἀποκαλυπτήρια τοῦ ἀνδριάντα ἐκείνου πού τό φλογισμένο ράσο του εἶχε γίνει ἔμβλημα ἱερό πού μεσουράνησε μεταφέροντας στίς πέντε ἠπείρους ἀέρα ἐλευθερίας, ἐκείνου πού μέ τούς ἀγῶνες του γιά τήν ἀλήθεια καί τή δικαιοσύνη θεμελιώθηκε μέσα στήν ἱστορία ὡς μία ἀπό τίς φωτεινότερες παγκόσμιες φυσιογνωμίες.

Ὁ ἄνδρας τοῦ ὁποίου τόν ὀρειχάλκινο ἀνδριάντα σήμερα ἀποκαλύπτουμε ἀποτελεῖ τόν πιό ἀκριβό ἀνθό τοῦ κυπριακοῦ ἑλληνισμοῦ, πού εἶχε γίνει ὁ ἡγέτης σύμβολο πού μέσα ἀπό τόν τάφο του ἐξακολουθεῖ ἀκόμα καί σήμερα νά συναρπάζει, νά ἐμπνέει καί νά καθοδηγεῖ.
Ὁ ἄνδρας πού τά ἀποκαλυπτήρια τοῦ ἀνδριάντα του τελοῦμε σήμερα μέ ἐθνική λαμπρότητα ἦταν ὁ πιό ψηλός πού στάθηκε μέσα στόν εἰκοστό αἰῶνα. Ὁ πύρινος αὐτός ἀγωνιστής τῆς ἐλευθερίας σφράγισε μέ τά ἡγετικά του προσόντα τήν ἱστορία τῆς Κύπρου. Εἶχε συνυφάνει μέ τό πρόσωπό του τή μορφή της. Εἶχε συνταυτίσει τή μοῖρά του μέ τή δική της, καί εἶχε παραχωρήσει τή ζωή του σ’ ἐκείνη μέ τρόπο τόσο ἀνέκκλητο, τόσο ἀποφασιστικό πού νιώθαμε τήν παρουσία του, ὡς παρουσία ἱστορίας. Πνεῦμα δημιουργικό, ἀνυπότακτο στήν τυραννία καί γεμᾶτο ὑψηλοφροσύνη καί ὀξυδέρκεια ὁ Μακάριος, ἀποκάλυψε στόν λαό του πολλές ἀπό τίς κρυφές πτυχές τῆς ψυχῆς του, πολλές ἀπό τίς βαθύτερες προσδοκίες καί καημούς του καί ἔδωσε πνοή στά ὄνειρά του, κάνοντας γόνιμες τίς ἀγωνίες του. Νηφάλιος στό πνεῦμα, ὄρθιος στήν ψυχή, πειθαρχημένος στά συμπεράσματα πού ἡ στέρεη ὀξυδέρκεια καί σαφήνεια τοῦ νοῦ του προκαθόριζε, διατήρησε ὡς τήν ὕστατη πνοή του ἀνήσυχη ἐπαγρύπνηση πάνω στά ποικιλόμορφα ἐθνικά, θρησκευτικά, πολιτικά καί κοινωνικά προβλήματα, πού μέσα τους συνθλίβεται ὁ σημερινός ἀναταραγμένος κόσμος.

Ὡς μεγάλος ἐκκλησιαστικός ἡγέτης ὁ λόγος του δέν ἦταν ἐσπαργανωμένος σέ τύπους, ἀλλά ἐξήρχετο ὁλόθερμος καί ὁλόγυμνος ἀπό τό στόμα του καί εἰσήρχετο κατ’ εὐθείαν στήν ψυχή τοῦ ποιμνίου του. Γι’ αὐτό καί ὁ λόγος του αὐτός ὁ ἔνθερμος ἀπό ἀγάπη ἐσαγήνευε καί ἔπειθε.
Ὡς ὀρθόδοξος ἱεράρχης ὁ Μακάριος ὑποτασσόταν στό Εὐαγγέλιο καί πειθαρχοῦσε στήν ἐπιταγή τοῦ Χριστοῦ περί συγχωρήσεως καί αὐτῶν ἀκόμα τῶν ἐχθρῶν του, αὐτῶν πού μᾶς φθονοῦν καί μᾶς μισοῦν καί θέλουν τό κακό μας. Γι’ αὐτό καί δέν ἀρνήθηκε ποτέ τήν ἀληθινή ἀγάπη πρός τούς ἀντιθέτους.

Ὄχι μόνο οὐδένα ἐκδικήθηκε καί οὐδέποτε μνησικάκησε, ἀλλά τούς πάντες συγχωροῦσε καί αὐτούς ἀκόμα πού κυνηγοῦσαν νά τόν ἀφανήσουν ὡς ἔνσαρκη παρουσία. Στόν ἱεράρχη Μακάριο ἐπικρατοῦσε ἡ μετριοπάθεια καί ἕνα χριστιανικό πνεῦμα ἐπιείκειας, γιατί ἡ ἐπιείκεια συμπληρώνει καί διορθώνει κάποτε τόν ἄκαμπτο νόμο τῆς δικαιοσύνης. Τή μετριοπάθεια ὅμως καί τήν ἐπιείκεια τίς ἔβλεπε ὡς βοηθητικούς καί ὄχι ὡς ἀνατρεπτικούς παράγοντες τῶν κανόνων καί τοῦ δικαίου πού αὐτοί θεσπίζουν. Ὁ Μακάριος πίστευε καί ἀγωνιζόταν νά πνέει πάντοτε μέσα στά σπλάχνα τῆς Ἐκκλησίας ὄχι τό μίσος, ἀλλά ἡ ἀγάπη. Ὄχι ἡ φαρισαϊκή στυγνότητα καί γραφειοκρατική ἀναι-σθησία ἀλλά ἡ γνήσια χριστιανική ἐπιείκεια, συγκατάβαση καί συγγνώμη. Στό πρόσωπο τοῦ Μακαρίου ὁ λαός ἔβλεπε τόν ἄξιο ἐκκλησιαστικό ἡγέτη πού ἐξέπεμπε ἀγάπη καί ἀνεξικακία καί ὅλοι ἐγεύοντο τήν ἀδελφοσύνη καί ἐχαίροντο τήν ἑνότητα πού δωρίζει ἡ χωρίς φραγμούς καί ἀναστολές ἀγάπη.

Μᾶς δίδαξε ὁ Μακάριος ὅτι τό ἀποτέλεσμα τοῦ διαχωρισμοῦ τῶν ἀνθρώπων ἀνάμεσα στούς «δικούς μας» καί στούς «ἄλλους» εἶναι τραγικό, γιατί ὅσοι αὐτό πράττουν χάνουν ἀπό τά μάτια τους τήν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ πού ὀφείλει ὁ Ἐκκλησιαστικός ἡγέτης νά ἐμφανίζει ἀδιάκοπα στό πρόσωπό του καί στήν πολιτική του, καί ἡ Ἐκκλησία βυθίζεται σέ φατρίες καί διχασμούς, πού ἀμαυρώνουν τήν ἀποκαλυπτική της δύναμη καί ἐκμηδενίζουν τήν εὐθύνη της γιά τή σωτηρία τῶν ἀνθρώπων.
Ὡς πολιτικός ἡγέτης ὁ Μακάριος ἐξέφραζε μέ τρόπο μοναδικό τόν τύπο τοῦ λαϊκοῦ ἥρωα, πού πονεῖ τόν λαό του ὅπως πονεῖ τό ἴδιό του τό σῶμα καί ἄλλο δέν ὀνειρεύεται παρά μόνο τή μεγαλοσύνη του. Τή μεγαλοσύνη αὐτή ὑπηρέτησε ὁ Μακάριος μέ συγκλονιστική ἐθνική συνέπεια καί μέ ἄπεφθη πολιτική ἀρετή.

Ὡς μεγάλος πολιτικός ἡγέτης εἶχε ἀποποιηθεῖ προσωπικά συμφέροντα καί τή γοητεία τῆς φθαρτῆς προβολῆς καί κενοδοξίας καί ἀφοσιωμένος στόν βαθύτερο σκοπό πού ἀποκάλυψε στή γρηγοροῦσα συνείδησή του ὁ ἔρωτας γιά τόν λαό καί τή μεγαλοσύνη του, ζοῦσε βαθύτατα τό νόημα τῆς ἱστορικῆς στιγμῆς καί τῶν μεγάλων πεπρωμένων τοῦ ἔθνους. Ὁ Μακάριος ἐξέφραζε μ’ ἕνα μοναδικό στή νεώτερη ἱστορία μας παλμό ὁλόκληρη τήν κρυμμένη ἰσχύ, τή βούληση καί τήν τραγικότητα τοῦ κυπριακοῦ ἑλληνισμοῦ. Ἐκεῖνο τό ὁποῖο διέκρινε τόν Μακάριο ἦταν ἡ εἰλικρίνεια, ἡ πολιτική εὐστροφία, καί ἡ ἀριστοκρατι-κότητα τῆς σκέψεώς του. Μυαλό ὀξύ καί λαμπερό ὁ Μακάριος κατόρθωνε νά συνδυάζει τή σοφία μέ τή σεμνότητα, τή σωφροσύνη μέ τό θάρρος, τήν ἀξιοπρέπεια μέ τήν καταδεκτικότητα, τήν εὐγένεια καί τή διπλωματικότητα μέ τήν ἐπιμονή στήν ἐπιδίωξη τῶν ἐθνικῶν στόχων.

Ἡ Κύπρος ἦταν τό πάθος τοῦ Μακαρίου καί ἡ λύτρωσή του. Ἀλλά ἡ ἠθική του ἀκτινοβολία, οἱ ὑψηλοί ὁραματισμοί του καί ἡ ἀκτινοβολοῦσα δράση του ξεπερνοῦσαν κατά πολύ τά σύνορα τῆς Κύπρου. Σύμβολο ὑψηλόκορμο ὁ Μακάριος ἀναφλόγιζε τίς καρδιές ὅλων τῶν ἀνθρώπων μέ τόν γνήσιο καημό τῆς ἐλευθερίας. Ἡ ἀριστοκρατική ἀκτινοβολία τῆς προσω-πικότητάς του μέ τό ἔνθεο πάθος του γιά τήν ἐλευθερία καί τήν ἀξιοπρέπεια τοῦ λαοῦ του, φεγγοβολοῦσε καί θέρμαινε τίς καρδιές ὅλων τῶν λαῶν στόν ἀγῶνα τους κατά τῶν δυνάμεων τοῦ σκότους καί τῆς τυραννίας. Ἡ φωνή του, οἱ λόγοι του, οἱ ἀγῶνές του θά συγκινοῦν πάντοτε τίς πονεμένες ψυχές ὅλων τῶν λαῶν καί ὅλων τῶν γενεῶν. Ὅμως, αὐτός ὁ σοφός ἄνδρας πού ἦταν ὁ ἥρωας τῶν μεγάλων συλλήψεων, τῶν μεγάλων εὐθυνῶν, τῶν μεγάλων ἀποφάσεων καί τῶν σοφῶν ἐκτιμήσεων τῶν ἐκκλησιαστικῶν, ἐθνικῶν καί πολιτικῶν γεγονότων ἐπέσυρε ἐναντίον του τόν κόμπο τῶν ἐχιδνῶν, τούς ἐκμεταλλευτές καί τούς προδότες πού τελικά τόν ὁδήγησαν στόν πρόωρο θάνατο. Δαιμονικά πολιτικά παιγνίδια χαμερπῶν δυνάμεων καί συνασπισμένα συμφέροντα συγκυ-πτόντων ἀνθρώπων ἐμάχοντο ἐναντίον του καί ἐπεδίωκαν τόν ἀφανισμό του. Καί δυστυχῶς, συμμάχους στά ἄθλια αὐτά σχέδια βρῆκαν οἱ ἑωσφορικές δυνάμεις τούς σχιζοφρενεῖς τῆς ἑπταετοῦς στρατοκρατίας στήν Ἑλλάδα, πού θρασομανοῦσαν καί πολεμοῦσαν νά καταλύσουν τή Δημοκρατία καί στήν Κύπρο κι ἄς ἀκρωτηριαζόταν. Συνεργάτες πρόθυμους βρῆκε δυστυχῶς ἡ Χούντα τῶν Ἀθηνῶν στό ἐσωτερικό τῆς Κύπρου τήν ΕΟΚΑ Β’, μιά μικρή μειοψηφία, πού καθημερινά ἔνοπλα τρομοκρατοῦσε τήν τεράστια πλειοψηφία κραδαίνοντας συνθήματα δημαγωγικά καί κορδακιζόμενοι γιά τή δική τους πατριδοκαπηλία καί ἑνωτική μανία, ἐνσπείροντας ἔτσι τή διχόνοια τή δολερή, τήν ἴδια ὥρα πού στήν ἀπέναντι ὄχθη ὁ ἐχθρός ἀκουόταν νά ἀκονίζει τά γιαταγάνια τοῦ θανάτου καί νά ὁπλίζει τό πάθος καί τή μανία τοῦ νεοτουρκισμοῦ. Ἄς ἀποκαλοῦσε προφη-τικά ὁ Μακάριος τούς ἔξαλλους αὐτούς τοῦ ἐθνικισμοῦ καί τοῦ ρατσισμοῦ καί τῆς ἀναρχίας, τούς ἐραστές αὐτούς τῆς τυραννίας καί τούς δολοφόνους τῆς Δημοκρατίας ἀπό τόν ἐξώστη τοῦ Ἀρχιεπισκοπικοῦ Μεγάρου «νεκροθαῦτες τῆς ἑνώσεως» καί «καταστροφεῖς τῆς Κύπρου», ἐκεῖνοι μέσα στήν ἐθνικιστική παραζάλη τους δέν μποροῦσαν νά συνειδητοποιήσουν τούς κινδύνους, τήν προδοσία, τήν ἐπερχόμενη συμφορά, καί ἐπιδίωκαν μέ πάθος μανιακό τήν ἐξαφάνιση τοῦ Μακαρίου μέ ὁποιοδήποτε τίμημα γιά τήν Κύπρο καί τό Ἔθνος. Ἦταν πράγματι μιά συμπεριφορά πού ἐξακολουθεῖ νά ἐξοργίζει τήν Ἑλληνική ἱστορία καί νά συσπᾶ τά πρόσωπα τῶν ἀκραιφνῶν Ἑλλήνων.

Τελικά οἱ ἀνόσιοι καί ἀσεβεῖς, ἐνσυνείδητα προδοτικοί ὑπολογισμοί, τῆς Χούντας τῶν Ἀθηνῶν καί οἱ ἄθλιες καί παράφρονες πράξεις τῆς ΕΟΚΑ Β’ ἔφεραν τό ποθούμενο γι’ αὐτούς ἐπάρατο καί προδοτικό πραξικόπημα, ἀλλά μαζί ἔφεραν καί τή βάρβαρη τουρκική εἰσβολή. Τελικά ἡ λαομίσητη δικτατορία τῶν Ἀθηνῶν φορτωμένη μέ τό αἱματηρό ἀνόνημα τῆς Κύπρου βούλιαξε γιά νά ἀναστηθεῖ ἡ δημοκρατία στήν ἀρχαία κοιτίδα της τήν Ἑλλάδα, ἀλλά τά ὁλέθρια ἀποτελέσματά της ἔμειναν. Ὁ Μακάριος ἐπιστρέφοντας ἀπό τήν ἐξορία του δέν θά ἔβρισκε τήν ἄλλοτε ὡραία καί εὐημεροῦσα νῆσο, ἀλλά ἐρείπια καί καταστροφές. Θά εὕρισκε τήν Κύπρο αἱμάσσουσα καί ἀκρωτηριασμένη νά εἶναι ὑψωμένη σ’ ἕνα Γολγοθᾶ ἀπ’ ὅπου ζητοῦσε νά λυτρωθεῖ συντρίβοντας τά δεσμά της. Ἀλλά καί ὅταν οἱ δάφνες γίνανε πικρόχορτα ὁ Μακάριος, παράκλητος καί πάλι τῆς πατρίδας θά σταματοῦσε τό κακό καί θά ἀρτίωνε καί πάλι τήν ἀκεραιότητα τῆς πατρίδας, ἄν δέν ράγιζε ἡ καρδιά του ἀπό τόν πόνο καί τή συμφορά πού εἶχε ἀντικρύσει.

Ἔφυγε ὁ Μακάριος στίς χαραυγές τῆς 3ης Αὐγούστου τοῦ 1977 πικραμένος καί φαρμακωμένος. Μέσα σ’ ἐκείνη τήν παράφορη ἔξαρση τοῦ Αὐγουστιάτικου καλοκαιριοῦ ἕνας ἥλιος ἔμψυχος ἔδυσε καί μαύρισε ἡ ἡμέρα καί ὀρφάνεψε ἡ Κύπρος χάνοντας τόν ἀρχηγό καί ἐμπνευστή της.

Κοινή εἶναι ἡ πεποίθηση πώς ἄν δέν ἔφευγε ὁ Μακάριος ἐκείνη τή χρονική στιγμή, ἄν τά μικρόψυχα πολιτικά πάθη τόν ἄφηναν νά ζήσει, ἄλλη θά ἦταν σήμερα ἡ τύχη τῆς Κύπρου.

Αὐτοῦ λοιπόν τοῦ Μεγάλου καί αὐθεντικοῦ ἡγέτη, τοῦ ἱεράρχη καί Ἐθνάρχη Μακαρίου τοῦ Γ’, τοῦ ἀκραιφνῆ καί αἰώνιου αὐτοῦ ποιητῆ τῆς ἱστορικῆς μας μοίρας, τελοῦμε σήμερα τά ἀποκαλυπτήρια τοῦ ἀνδριάντά του. Ἕνα ἔργο πού χρονολογεῖται ἀπό τό 1987, ὅταν ὁ μακαριστός Ἀρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος ὁ Α’ εἶχε ἀποφασίσει νά τιμήσει τή μνήμη τοῦ μεγάλου μας Ἐθνάρχη ὑψώνοντας στό προαύλιο τοῦ Ἀρχιεπισκοπικοῦ μεγάρου στή Λευκωσία μνημεῖο ἐξαίρετο σέ ἀποθανατισμό τῶν ὅσων ὑπέρ τῆς πίστεως καί τῆς πατρίδας, τῆς ἐλευθερίας καί τῆς ἀνθρώπινης ἀξιοπρέπειας ἐπιτέλεσε τό ἀείζωο αὐτό σύμβολο τῆς σοφίας, φρονήσεως καί φιλοπατρίας.

Ὁ ἀνδριάντας αὐτός τοῦ Ἐθνάρχη Μακαρίου πού μέ περισσή ἐπιβλητικό-τητα κοσμοῦσε γιά 21 χρόνια τόν περίβολο τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς, κοσμεῖ σήμερα, μετά τή μεταφορά του ἐδῶ στό Θρονί τῆς Παναγίας τῆς Ἐλεοῦσας τοῦ Κύκκου, τόν ἱερό αὐτό καί ἐθνικό χῶρο, πού ἀπό τό βάθος τῶν αἰώνων ἀνέσπερη ἐκπέμπει θρησκευτική, πνευματική, ἠθική καί ἐθνική ἀκτινοβολία.

Ὁ ὀρειχάλκινος αὐτός ἀνδριάντας τοῦ Πρώτου Προέδρου τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας ἀειμνήστου Ἀρχιεπισκόπου καί Ἐθνάρχη Μακαρίου, φέρει τή σφραγῖδα τῆς καλλιτεχνικῆς αὐθεντίας τοῦ ἐθνικοῦ μας καλλιτέχνη Νικόλαου Κοτζιαμάνη, πού τεχνούργησε τή μορφή του μέ μιά τελειότητα πού εὐφραίνει τό μάτι καί φιλοτιμεῖ τήν καρδιά.

Μέ τόν ὀρειχάλκινο αὐτό «κολοσσό» τοῦ Μακαρίου, ὁ πρύτανης τῶν Κυπρίων καλλιτεχνῶν Νικόλαος Κοτζιαμάνης ἔπλεξε ἀμάραντο στεφάνι τιμῆς καί δόξας γιά τόν ἀείμνηστο Ἐθνάρχη, φανερώ-νοντάς μας τήν ἀγέρωχη μορφή του καί διά μέσου αὐτῆς καί τήν ψυχή του καί τήν ψυχή τῆς Κύπρου, ἀφοῦ ἡ ζωή του μεγάλου αὐτοῦ ἡγέτη ἦταν δραματικά ἑνωμένη μέ τή ζωή τῆς πατρίδας.

Δέν νομίζω νά εἶναι τυχαία, πού ἡ θεία πρόνοια τά οἰκονόμησε ἔτσι, ὥστε ὁ ἀνδριάντας αὐτός νά μεταφερθεῖ ἐδῶ στή Μονή τοῦ Κύκκου, γιατί ἀπό ἐδῶ ἀκούονται τραγικότερα οἱ στεναγμοί ἀπό τούς τάφους τῶν σκλαβωμένων ἐδαφῶν μας. Γιατί ἀπό ἐδῶ, ἀπό τήν καρδιά αὐτή τῆς Κύπρου μπορεῖ ὁ Μακάριος ἐπιτακτικότερα νά ὑποδεικνύει στόν Κυπριακό Ἑλληνισμό καί σ’ ὅλους τούς ὅπου γῆς Ἕλληνες τήν θείαν ἐπιταγή, τό ἐθνικό χρέος.

Ἐξοχώτατε κ. Πρόεδρε,

Μακαριώτατε,

Σέ λίγο θά ἀποκαλυφθεῖ ὁ ἀνδριάντας τοῦ Πρώτου Προέδρου τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας ἀειμνήστου Ἀρχιεπισκόπου καί Ἐθνάρχη Μακαρίου τοῦ Γ’ τοῦ Μεγάλου. Ἡ ἱεροπρεπής καί ἑλληνο-πρεπής μορφή του θά προκαλεῖ στίς ψυχές μας, στίς ψυχές τῶν πανελλήνων σάλο ὀρθοδόξων καί ἐθνικῶν σκιρτημάτων. Ἡ ἀκτινοβόλα φυσιο-γνωμία του θά ἐμπνέει στήν πανελλήνια ὀρθόδοξη συνείδηση τόν ἰδεαλισμό καί τή δεοντολογία, πού ἐπιτάσσουν κατά τήν παροῦσα πραγματικότητα τά πεπρωμένα τοῦ ἔθνους. Ὁ ἀνδριάντας αὐτός ἀποβαίνει σήμερα ἄμβωνας, ὁ ὁποῖος ἐπιφωνεῖ τήν ἀρετή τῆς ἐλευθερίας καί ἀναζωπυρώνει τίς καρδιές ὅλων μας γιά τά δίκαια τῆς πατρίδας.

Ἐδῶ θά προσκυνοῦμε τήν ἑλληνική δόξα κρυμμένη στό μνημεῖο αὐτό καί θά ἀνακαλοῦμε στή μνήμη μας τήν πύρινη μορφή τοῦ μεγάλου μας Ἐθνάρχη καί ζώντας νοερά τήν ἀρετή καί τή γενναιοψυχία του θά ἀναβαπτιζόμαστε ἐθνικά καί θά ἀντλοῦμε τήν ἐλπίδα, τή δύναμη καί τό θάρρος γιά νά συνεχίσουμε τήν αἱματόβρεκτη πορεία πρός τήν ἐλευθερία.

Πάνω στό μνημεῖο αὐτό θά σφυρηλατεῖται τό πνεῦμα τῆς ἀντιστάσεως καί τῆς καρτερίας, τῆς ὑπομονῆς καί τῆς ἐπιμονῆς, γιά ἀγῶνα ἀνυποχώρητο πρός ἀνάκτηση τῶν σκλαβωμένων ἐδαφῶν καί τῶν πατρογονικῶν μας ἑστιῶν.

Σήμερα πού ἡ ἀνάλγητη τυραννία καί ἡ ἀδυσώπητη ἀκαμψία τῶν ἀνόμων συμφερόντων τῶν ἰσχυρῶν τοῦ κόσμου τούτου, ὄχι μόνο κρατοῦν γιά 39 τώρα χρόνια τή μαρτυρική μας πατρίδα ἡμιϋπόδουλη, τραυματισμένη καί πρόσφυγα, ἀλλά μέ τρόπο ληστρικό μᾶς βύθισαν καί σέ μιά πρωτόγνωρη δεινή οἰκονομική κρίση, αὐτοῦ τοῦ ἔξοχου ἀνδρός τίς ἱερές παρακαταθῆκες ζωῆς καί συμπεριφορᾶς ἔχουμε, ὡς κυπριακός ἑλληνισμός, ἀνάγκη ἄν θέλουμε νά μήν εἴμαστε ἡ τελευταία γενιά τῶν Ἑλλήνων σ’ αὐτή τή μακαρία νῆσο τῶν Ἀχαιῶν καί τοῦ Ἀποστόλου Βαρνάβα. Καί ἡ παρακαταθήκη τοῦ Μακαρίου στούς δύσκολους αὐτούς καιρούς εἶναι μία: ἑνότητα καί ὁμοψυχία καί ἀγῶνας γιά τήν ἐλευθερία.

Σήμερα, σέ καιρούς ἔκπτωσης καί βαθιᾶς ἐθνικῆς καί οἰκονομικῆς κρίσης. Σέ καιρούς τρομερούς ὅπου οἱ ἄνθρωποι ἔχουν ψευτίσει ὡς χαρακτῆρες καί ὡς πρόσωπα καί οἱ θεσμοί ἔχουν θανάσιμα ραγίσει. Σήμερα σέ καιρούς πού ἡ τρικυμία μαίνεται καί τό καράβι τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας ἐπικίνδυνα κλυδωνίζεται καί ἐμεῖς ὅλοι ἄρχοντες καί ἀρχόμενοι πελαγοδρομοῦμε μέσα στήν ἀμφιβολία καί τήν ἀμφισβήτηση, νά ἀτενίσουμε πρέπει τήν ὀρειχάλκινη μορφή τοῦ πανύψηλου ἐθνικοῦ μας ἡγέτη, γιά νά τραφοῦμε μέ ἐκκλησιαστική καί ἐθνική ὀρθοφροσύνη καί νά πᾶμε ἀπό τό «ΕΓΩ» στό «ΕΜΕΙΣ» τοῦ Μακρυγιάννη καί νά ἀγωνιστοῦμε ὅλοι γιά τή σωτηρία τῆς πατρίδας.

Σήμερα πού οἱ τουρκικές ὀρδές σάν ὕαινες ἐξακολουθοῦν νά γυροφέρνουν τό ἀκρωτηριασμένο σῶμα τῆς πατρίδας μας. Σήμερα πού ὁ ἐμπρηστής τοῦ 1974, πλησιάζει τό δαυλό του πρός τά περιβάλλοντα τήν Κύπρο θαλάσσια νερά, πού κατάντησαν εὔφλεκτα λόγῳ τῆς περιεκτικότητάς τους σέ γκάζι καί πετρέλαιο, ἡ κραυγή τῆς ἀπελπισίας νά γίνει πρέπει κραυγή ἐλπίδας καί μέ πίστη καί ἀλληλεγγύη καί ἐπαναβεβαίωση τῆς ἀδελφοσύνης νά ἀναλάβουμε πρέπει, ἀφοῦ πρῶτα διώξουμε τήν ἡττοπάθεια καί τή μοιρολατρία καί τή φυγόπονη ἀπαισιοδοξία, τόν κοπιαστικό ἀγῶνα γιά τήν ἀνόρθωση τῆς καταρρέουσας οἰκονομίας, μά προπαντός νά ἀναλάβουμε τόν δύσκολο ἀγῶνα γιά μιά λύση στό ἐθνικό μας πρόβλημα πού θά ἐπανενώνει πραγματικά τήν Κύπρο καί θά ἐξασφαλίζει τήν ἐπιβίωσή της καί τή συνοχή τῆς ζωῆς της μέ τήν ὑπερτρισχιλιετῆ ἱστορία της. Γιά μιά λύση πού θά κατοχυρώνει τήν ἐλευθερία καί τά ἀνθρώπινα δικαιώματα, καί θά θεμελιώνει τήν εἰρήνη πάνω στή δικαιοσύνη καί τόν ἀμοιβαῖο σεβασμό ὅλων τῶν νόμιμων κατοίκων αὐτῆς τῆς νήσου.

Ἂν αὐτό γίνει τὁτε θά εἶναι τό καλύτερο μνημόσυνο γιά τόν Μακάριο, ἡ μορφή τοῦ ὁποίου θά σελαγίζει στό στερέωμα τῆς Κύπρου καί θά καταυγάζει ἐσαεί μέ τό ἀνέσπερο φῶς τῶν ὑψηλοτέρων ἰδανικῶν τούς κυπριακούς ὀρίζοντες.