Κυριακή Α΄ Επιστολών, των Αγίων Πάντων, Αποστολικό Ανάγνωσμα, Εβρ. ια’ 33-ιβ’ 2 (27-06-2021)
Πρωτότυπο Κείμενο
Ἀδελφοί, οἱ ἃγιοι Πάντες διὰ πίστεως κατηγωνίσαντο βασιλείας, εἰργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν, ἔφραξαν στόματα λεόντων, ἔσβεσαν δύναμιν πυρός, ἔφυγον στόματα μαχαίρας, ἐνεδυναμώθησαν ἀπὸ ἀσθενείας, ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ, παρεμβολὰς ἔκλιναν ἀλλοτρίων· ἔλαβον γυναῖκες ἐξ ἀναστάσεως τούς νεκροὺς αὐτῶν· ἄλλοι δὲ ἐτυμπανίσθησαν, οὐ προσδεξάμενοι τὴν ἀπολύτρωσιν, ἵνα κρείττονος ἀναστάσεως τύχωσιν· ἕτεροι δὲ ἐμπαιγμῶν καὶ μαστίγων πεῖραν ἔλαβον, ἔτι δὲ δεσμῶν καὶ φυλακῆς· ἐλιθάσθησαν, ἐπρίσθησαν, ἐπειράσθησαν, ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον, περιῆλθον ἐν μηλωταῖς, ἐν αἰγείοις δέρμασιν, ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, ὧν οὐκ ἦν ἄξιος ὁ κόσμος, ἐν ἐρημίαις πλανώμενοι καὶ ὄρεσι καὶ σπηλαίοις καὶ ταῖς ὀπαῖς τῆς γῆς. Καὶ οὗτοι πάντες μαρτυρηθέντες διὰ τῆς πίστεως οὐκ ἐκομίσαντο τὴν ἐπαγγελίαν, τοῦ Θεοῦ περὶ ἡμῶν κρεῖττόν τι προβλεψαμένου, ἵνα μὴ χωρὶς ἡμῶν τελειωθῶσι. Τοιγάρουν καὶ ἡμεῖς, τοσοῦτον ἔχοντες περικείμενον ἡμῖν νέφος μαρτύρων, ὄγκον ἀποθέμενοι πάντα καὶ τὴν εὐπερίστατον ἁμαρτίαν, δι’ ὑπομονῆς τρέχωμεν τὸν προκείμενον ἡμῖν ἀγῶνα, ἀφορῶντες εἰς τὸν τῆς πίστεως ἀρχηγὸν καὶ τελειωτὴν Ἰησοῦν.
Νεοελληνική Απόδοση
Αδελφοί, οι άγιοι Πάντες με την πίστη κατατρόπωσαν βασίλεια, επέβαλαν το δίκαιο, πέτυχαν την πραγματοποίηση των υποσχέσεων του Θεού, έφραξαν στόματα λεόντων· έσβησαν τη δύναμη της φωτιάς, διέφυγαν τη σφαγή, έγιναν από αδύνατοι ισχυροί, αναδείχτηκαν ήρωες στον πόλεμο, έτρεψαν σε φυγή εχθρικά στρατεύματα· γυναίκες ξαναπήραν πίσω στη ζωή τους ανθρώπους τους, κι άλλοι βασανίστηκαν ως το θάνατο, χωρίς να δεχτούν την απελευθέρωσή τους, γιατί πίστευαν ότι μπορούσαν ν’ αναστηθούν σε μια καλύτερη ζωή. Άλλοι δοκίμασαν εξευτελισμούς και μαστιγώσεις, ακόμη και δεσμά και φυλακίσεις. Λιθοβολήθηκαν, πριονίστηκαν, πέρασαν δοκιμασίες, θανατώθηκαν με μαχαίρι, περιπλανήθηκαν ντυμένοι με προβιές και κατσικίσια δέρματα, έζησαν με στερήσεις, υπέφεραν καταπιέσεις, θλίψεις και κακουχίες – ο κόσμος δεν ήταν άξιος να ‘χει τέτοιους ανθρώπους – πλανήθηκαν σε ερημιές και βουνά, σε σπηλιές και σε τρύπες της γης. Όλοι οι παραπάνω, παρά την καλή μαρτυρία της πίστης τους, δεν πήραν ό,τι τους υποσχέθηκε ο Θεός. Αυτός είχε προβλέψει κάτι καλύτερο για μας, έτσι ώστε να μη φτάσουν εκείνοι στην τελειότητα χωρίς εμάς. Έχοντας, λοιπόν, γύρω μας μια τόσο μεγάλη στρατιά μαρτύρων, ας τινάξουμε από πάνω μας κάθε φορτίο, και την αμαρτία που εύκολα μας εμπλέκει, κι ας τρέχουμε με υπομονή το αγώνισμα του δύσκολου δρόμου που έχουμε μπροστά μας. Ας έχουμε τα μάτια μας προσηλωμένα στον Ιησού, που μας έδωσε την πίστη, την οποία και τελειοποιεί.
Σχολιασμός
Εισαγωγικά: Άγιοι και αγιότητα
Το αποστολικό ανάγνωσμα της Κυριακής αναφέρεται σε όλους τους Αγίους της Εκκλησίας. Οι Άγιοι είναι οι αψευδείς μάρτυρες της χάριτος του Αγίου Πνεύματος και της παρουσίας του Θεού μέσα στον κόσμο, είναι «φώτα θεουργικά», φίλοι του Θεού, αφού κατέχουν την αλήθεια και είναι ενωμένοι με το Θεό. Oι Άγιοι είναι το «φώς» του κόσμου κατά το λόγιου του Κυρίου και το «άλας» της γης. Είναι το φώς που διώχνει τα σκοτάδια της αμαρτίας και το άλας που συγκρατεί την κοινωνία και τον κόσμο από την πνευματική σήψη.
Στην Παλαιά Διαθήκη η λέξη Άγιος αποδίδεται μόνο στο Θεό. Κατά τον προφήτη Ησαΐα ο Θεός δεν είναι απλώς Άγιος, αλλά τρεις φορές Άγιος «Άγιος, άγιος, άγιος Κύριος Σαβαώθ…», θέλοντας να τονίσει την άπειρη αγιότητα του Θεού. Ακόμη η λέξη αγιότητα στην Παλαιά Διαθήκη συνδεέται με τη λατρεία στη Σκηνή του Μαρτυρίου και της Κιβωτού της Διαθήκης.
Στην Καινή Διαθήκη Άγιος είναι ο Τριαδικός Θεός, όπως αποδίδεται στον Τρισάγιο Ύμνο, αλλά και στην Αποκάλυψη του Ιωάννη ο Θεός αποκαλείται Άγιος «Άγιος, άγιος, άγιος Κύριος ο Θεός ο παντοκράτωρ…» (Απ. 4:8). Επίσης Άγιοι καλούνται οι Άγγελοι του Θεού (Πραξ. 3:21), οι Προφήτες και οι Απόστολοι (Εφεσ. 3:5). Ακόμη και το δαιμόνιο αναγνωρίζει το Χριστό ως άγιο του Θεού, «Τι ημίν και σοι, Ιησού Ναζαρηνέ;… Οίδα σε τις ει, ο άγιος του Θεού» (Μαρκ. 1:24, Λουκ. 4:34). Ο ίδιος ο Κύριος μας καλεί να γίνουμε άγιοι, να το μιμηθούμε φτάνοντας στη τελείωση.«Γίνεσθε μιμηταί του Θεού ως τέκνα αγαπητά» (Εφεσ. 5:1). «Άγιοι γίνεσθε, ότι εγώ άγιος ειμί» (Α’ Πέτρ. 1:16).
Η αγιότητα είναι ο δρόμος της ευαγγελικής τελειώσεως, της εισόδου στον παράδεισο, πρόγευση της ανεκλάλητης χαράς της αιώνιας βασιλείας των ουρανών (Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου, Η αγιότητα είναι κατορθωτή σήμερα;). Αγιότητα είναι η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος και μίμηση του Χριστού, αλλά και ο κυριότερος σκοπός της ζωής του ανθρώπου επί της γης.
Η Κυριακή αυτή ονομάζεται των Αγίων Πάντων. Είναι δηλαδή αφιερωμένη στη μνήμη όλων των Αγίων της Εκκλησίας, των Δικαίων και Προφητών της Παλαιάς Διαθήκης, των Αποστόλων, Μαρτύρων, Ομολογητών, Ιεραρχών και Οσίων. Η Κυριακή αυτή είναι η πρώτη μετά την Πεντηκοστή. Την Κυριακή της Πεντηκοστής είναι η γιορτή της επιφοίτησεως του Αγίου Πνεύματος, ενώ η Κυριακή των Αγίων Πάντων είναι η γιορτή των καρπών του Αγίου Πνεύματος. Δηλαδή η γιορτή των Αγίων Πάντων τοποθετήθηκε μετά την Πεντηκοστή, για να κατανοήσουμε ότι ο αγιασμός των ανθρώπων, αποτελεί δωρεά του Αγίου Πνεύματος, πράγμα που αποδεικνύει ότι ζωή των αγίων, είτε με το μαρτύριο, είτε με τον ενάρετο βίο τους, μαρτυρεί την παρουσία του Αγίου Πνεύματος στη ζωή της Εκκλησίας.
Οι άθλοι και τα μαρτύρια των Αγίων
Ο Απόστολος Παύλος στο αποστολικό ανάγνωσμα απαριθμεί τις κακουχίες που πέρασαν οι άγιοι της Εκκλησίας μας για να φτάσουν στη θέωση, στην αγιότητα.
Οι Άγιοι της Εκκλησίας έχυσαν το αίμα τους, διώχθηκαν και μαρτύρησαν υπέρ του ονόματος του Χριστού, χωρίς να φοβούνται το θάνατο. Τρανό παράδειγμα ο Απόστολος Ανδρέας, οποίος στάθηκε ενώπιον του ηγεμόνα των Πατρών, που τον απειλούσε ότι θα τον σταυρώσει, αν εξακολουθούσε να κηρύττει τον Χριστό. Ο Απόστολος απάντησε ότι «αν φοβόμουν το Σταυρό, δεν θα κήρυττα». Δηλαδή όλοι οι Απόστολοι και οι μάρτυρες (μαρτύριο του αίματος) και αργότερα οι ασκητές (μαρτύριο της συνειδήσεως) προχωρούσαν στο μαρτύριο με χαρά και χωρίς φόβο.
Ο άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς αναφέρει ότι «οι άγιοι είναι οι περισσότεροι τέλειοι χριστιανοί, διότι έχουν αγιασθεί εις τον μέγιστον, κατά το δυνατόν, βαθμόν διά της ασκήσεως της πίστεως εις τον Αναστάντα και αιωνίως ζώντα Κύριον Ιησούν».
Οι διωγμοί τα πρωτοχριστιανικά χρόνια αποτελούν ίσως την πιο ένδοξη περίοδο της ιστορίας της Εκκλησίας, γιατί πολλοί Χριστιανοί μαρτύρησαν με το αίμα τους, για το όνομα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Ο ίδιος ο Χριστός προφητεύσε στους Αποστόλους και στον κόσμο, στην επί του όρους ομιλία Του, λέγοντας τους «Μακάριοι οι δεδιωγμένοι ένεκεν δικαιοσύνης, ότι αυτών εστιν η βασιλεία των Ουρανών. Μακάριοι εστε όταν ονειδίσωσιν υμάς και διώξωσι και είπωσι παν πονηρόν ρήμα καθ’ υμών ψευδόμενοι ένεκεν εμού» (Ματθ. 5:10-11) και «Έρχεται ώρα, ίνα πας ο αποκτείνας υμάς δόξη λατρείαν προσφέρειν τω Θεώ» (Ιω. 16:2). Ο Απόστολος Παύλος μιλώντας γενικότερα, γράφει προς τον Τιμόθεο «Πάντες δε οι θέλοντες ευσεβώς ζην εν Χριστώ Ιησού διωχθήσονται» (Τιμ. Β΄ 3:12).
Κατά τους διωγμούς ουδέποτε πτοήθηκαν οι χριστιανοί και οι Απόστολοι, αντιθέτως τους έκαναν να κηρύττουν με μεγαλύτερη παρρησία τον λόγο της Σωτηρίας και να θεωρούν τους διωγμούς σαν ένδειξη ιδιαίτερης χάρης του Θεού προς το πρόσωπό τους. Δηλαδή οι πιστοί της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης έδιναν μεγάλη αξία στο μαρτύριο, το θεωρούσαν το κατ’ εξοχή χάρισμα και το μεγαλύτερο αξίωμα που μπορούσε να επιθυμήσει κανείς. Όπως λέει ο Απόστολος Παύλος στην προς Φιλιππησίους επιστολή «Ότι υμίν εχαρίσθη το υπέρ Χριστού, ου μόνον το εις αυτόν πιστεύειν, αλλά και το υπέρ αυτού πάσχειν» (Φιλιπ. 1:29). Αυτοί οι πρώτοι Χριστιανοί που έβαψαν με το αίμα τους τον τόπο του μαρτυρίου τους, υπήρξαν οι πρωτεργάτες της μεγάλης διαδόσεως του Χριστιανισμού στον κόσμο, δηλαδή το αίμα των πρώτων μαρτύρων της Εκκλησίας υπήρξε ο σπόρος του Χριστιανισμού, ο σπόρος του Ευαγγελίου. «Διώκετε τον αγιασμόν, ου χωρίς ουδείς όψεται τον Κύριον» (Εβρ. 12:14).
Έτσι λοιπόν, όπως οι άγιοι Απόστολοι και οι πρώτοι χριστιανοί υπήρξαν ο στόχος των διωγμών, έτσι και όσοι θέλουν να ζουν ευσεβώς καταδίωκονται από τους εχθρούς της πίστεως και του Χριστού, ώστε ο λόγος του Απ. Παύλου («Πάντες οι θέλοντες ευσεβώς ζην εν Χριστώ Ιησού διωχθήσονται») εξακολουθεί να επαναλαμβάνεται διαμέσου των αιώνων.
Εκτός από το μαρτύριο του αίματος, υπάρχει και το μαρτύριο της συνειδήσεως, το οποίο έχουν να αντιμετωπίσουν οι ασκητές και οι μοναχοί. Η υπομονή και η άσκηση αποτελεί ένα αληθινό μαρτύριο και μια μαρτυρία. Ένα συνεχές μαρτύριο της συνειδήσεως είναι η πιστή τήρηση όλων των εντολών του Ευαγγελίου (βλ. Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου, Η αγιότητα είναι κατορθωτή σήμερα;). Οι ασκητές αγωνίζονται συνεχώς να νικήσουν τα πάθη τους, να ταπεινώσουν τον εαυτό τους. Έχουν συνεχώς να αντιμετωπίσουν τις πολλές παγίδες του διαβόλου και τους πειρασμούς που συναντούν στη καθημερινή τους ζωή.
Σήμερα, που η λεγόμενη Νέα Τάξη πραγμάτων, μέσα στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, εκφράζεται και ως μια εξουσιαστική παρουσία, η μαρτυρία της συνειδήσεώς μας προσλαμβάνει τεράστιες διαστάσεις που εγγίζουν το παρόν και το μέλλον μας, την ανθρωπιά και τον πολιτισμό μας, το ήθος και τη δημιουργικότητά μας, τη μαρτυρία και την παρουσία μας, ως ορθόδοξων χριστιανών, μέσα στον σύγχρονο κόσμο. Οι Χριστιανοί, αρνούμενοι κάθε εξουσία, καλούμαστε να γίνουμε φτωχοί και ειρηνικοί δούλοι του Χριστού, που θεμελιώνει την ελευθερία του προσώπου, φορείς παντός του πληρώματος του Θεού. (βλ. Επισκόπου Φαναρίου Αγαθαγγέλου, Η ζύμη του Ευαγγελίου).
Κυριακή των Αγίων Πάντων, Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Μτθ. ί 32-33, 37-38, ίθ 27-30
Πρωτότυπο Κείμενο
Εἶπεν ὁ Κύριος τοῖς ἑαυτοῦ μαθηταῖς· Πᾶς ὅστις ὁμολογήσει ἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὁμολογήσω κἀγὼ ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς· ὅστις δ᾿ ἂν ἀρνήσηταί με ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ἀρνήσομαι αὐτὸν κἀγὼ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς. Ὁ φιλῶν πατέρα ἢ μητέρα ὑπὲρ ἐμὲ οὐκ ἔστι μου ἄξιος· καὶ ὁ φιλῶν υἱὸν ἢ θυγατέρα ὑπὲρ ἐμὲ οὐκ ἔστι μου ἄξιος· καὶ ὃς οὐ λαμβάνει τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθεῖ ὀπίσω μου, οὐκ ἔστι μου ἄξιος. Τότε ἀποκριθεὶς ὁ Πέτρος εἶπεν αὐτῷ· ἰδοὺ ἡμεῖς ἀφήκαμεν πάντα καὶ ἠκολουθήσαμέν σοι· τί ἄρα ἔσται ἡμῖν; Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ὑμεῖς οἱ ἀκολουθήσαντές μοι, ἐν τῇ παλιγγενεσίᾳ, ὅταν καθίσῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ, καθίσεσθε καὶ ὑμεῖς ἐπὶ δώδεκα θρόνους κρίνοντες τὰς δώδεκα φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ. Καὶ πᾶς ὃς ἀφῆκεν οἰκίας ἢ ἀδελφοὺς ἢ ἀδελφὰς ἢ πατέρα ἢ μητέρα ἢ γυναῖκα ἢ τέκνα ἢ ἀγροὺς ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός μου, ἑκατονταπλασίονα λήψεται καὶ ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσει. Πολλοὶ δὲ ἔσονται πρῶτοι ἔσχατοι καὶ ἔσχατοι πρῶτοι.
Νεοελληνική Απόδοση
Είπε ο Κύριος στους μαθητές Του : «Όποιος ομολογήσει μπροστά στους ανθρώπους ότι ανήκει σ’ εμένα, θα τον αναγνωρίσω κι εγώ για δικόν μου μπροστά στον ουράνιο Πατέρα μου. Όποιος όμως με απαρνηθεί μπροστά στους ανθρώπους, θα τον απαρνηθώ κι εγώ μπροστά στον ουράνιο Πατέρα μου». «Όποιος αγαπάει τον πατέρα του ή τη μάνα του παραπάνω από μένα, δεν είναι άξιος για μαθητής μου. Κι όποιος αγαπάει το γιο του ή τη θυγατέρα του παραπάνω από μένα, δεν είναι άξιος για μαθητής μου. Επίσης όποιος δεν παίρνει το σταυρό του και δε με ακολουθεί, δεν είναι άξιος για μαθητής μου. Μίλησε τότε ο Πέτρος και του είπε: «Να, εμείς αφήσαμε τα πάντα και σε ακολουθήσαμε. Τι θα γίνει μ’ εμάς;» Κι ο Ιησούς τους απάντησε: «Σας βεβαιώνω πως εσείς που με ακολουθήσατε, όταν θα καθίσει ο Υιός του Ανθρώπου στο μεγαλόπρεπο θρόνο του, στον καινούριο κόσμο, θα καθίσετε κι εσείς σε δώδεκα θρόνους, για να κρίνετε τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ. Κι όποιος άφησε σπίτια ή αδερφούς ή αδερφές ή πατέρα ή μητέρα ή γυναίκα ή παιδιά ή χωράφια για χάρη μου, θα πάρει εκατό φορές περισσότερα και θα κληρονομήσει την αιώνια ζωή. Πολλοί θα βρεθούν από πρώτοι τελευταίοι, κι άλλοι από τελευταίοι πρώτοι».
Σχολιασμός
Κυριακή των Αγίων Πάντων σήμερα και η Εκκλησία μας προβάλλει διάφορα χωρία από το κατά Ματθαίο Ευαγγέλιο που αποτελούν την ευαγγελική περικοπή που αναφέρεται στην ομολογία της Πίστεως του Ιησού Χριστού και στις συνθήκες που μας οδηγούν στην αγιότητα. Ξεκινώντας ο Κύριος μας λέει ότι όποιος θα με ομολογήσει μπροστά στους ανθρώπους θα τον αναγνωρίσω και γω για δικό μου μπροστά στον ουράνιο Πατέρα μου. Όποιος όμως με αρνηθεί θα τον αρνηθώ και γω μπροστά στον ουράνιο Πατέρα μου. Αυτός που αγαπά τον πατέρα και την μητέρα του περισσότερο από μένα δεν είναι άξιος για μαθητής μου. Ακόμη όποιος δεν παίρνει το σταυρό του και δεν με ακολουθεί δεν είναι άξιος για μαθητής μου. Τότε παίρνει το λόγο ο Απόστολος Πέτρος και του λέει: «να εμείς αφήσαμε τα πάντα και σε ακολουθήσαμε, τι θα γίνει με μας;» Και ο Χριστός του απαντά: «σας βεβαιώνω ότι εσείς που με ακολουθήσατε, όταν ο υιός του ανθρώπου καθίσει στον θρόνο της δόξης του, στον καινούργιο κόσμο, θα καθίσετε και εσείς σε δώδεκα θρόνους για να κρίνετε τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ. Και όποιος άφησε σπίτια ή αδελφούς ή αδελφές ή πατέρα ή μητέρα ή γυναίκα ή παιδιά ή χωράφια για χάρη μου, θα πάρει εκατόν φορές περισσότερα και θα κληρονομήσει την αιώνια ζωή. Πολλοί από αυτούς που είναι πρώτοι θα βρεθούν τελευταίοι και άλλοι από τελευταίοι θα βρεθούν πρώτοι».
Η εορτή των Αγίων Πάντων συναντάται για πρώτη φορά γύρω στο 373 από τον Άγιο Εφραίμ ως εορτή στη μνήμη των μαρτύρων όλης της οικουμένης. Κατά τον Δ´ αιώνα ο ιερός Χρυσόστομος εκφωνεί στην Κωνσταντινούπολη ομιλία στην εορτή πάντων των μαρτύρων της οικουμένης όπου μας πληροφορεί ότι η εορτή αυτή τελείτο την πρώτη Κυριακή μετά την Πεντηκοστή. Κατά τον 6ον αιώνα η εορτή αυτή προσλαμβάνει γενικότερο χαρακτήρα και περιλαμβάνει« την των απανταχού της οικουμένης εν Ασία, Λιβύη και Ευρώπη, βορρά τε και Νότο Αγίων Πάντων» κατά το συναξαριστή. Είχε έτσι ως στόχο να περιλάβει όλους τους αγίους γνωστούς αλλά και αγνώστους οι οποίοι ετελειώθησαν και παρέμειναν άγνωστοι μέχρι ο Κύριος να τους φανερώσει .
Η Κυριακή των Αγίων Πάντων αποτελεί το τέλος της περιόδου του Πεντηκοσταρίου που ξεκίνησε την Αγία και Μεγάλη Κυριακή του Πάσχα. Ακολουθεί την Κυριακή της Πεντηκοστής με την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος, έτσι ώστε να μας δείξει τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος που είναι η αγιότητα. Όλο αυτό το πλήθος των Αγίων μας αποδεικνύει το έργο της Εκκλησίας η οποία λειτουργεί ως εργαστήρι αγιότητας. Η σύσταση της εορτής αυτής θέλει να μας δείξει ότι όλοι οι Άγιοι των εποχών αγωνίστηκαν για τον ίδιο σκοπό να φθάσουν, να ενωθούν με τον Χριστό.
Οι προϋποθέσεις για την ένωση μας με τον Χριστό μας τις λέει ξεκάθαρα ο ίδιος ο Χριστός μέσα από σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα. Πρώτη προϋπόθεση αποτελεί η ομολογία του Χριστού ενώπιων των ανθρώπων έτσι ώστε να τους ομολογήσει και αυτός ενώπιον του Θεού Πατέρα. Η ομολογία του Χριστού ως Υιού του Θεού και Σωτήρα του Κόσμου πρέπει να ομολογείται χωρίς φόβο, αλλά με παρρησία μπροστά στους αιρετικούς αλλά και σε όσους την αρνούνται. Βλέπουμε πολλούς ανθρώπους να δηλώνουν Χριστιανοί και να ακολουθούν τον Χριστιανισμό. Όταν όμως βρεθούν κάποια στιγμή και πρέπει να ομολογήσουν το Χριστό τότε σκέφτονται τι αντίκτυπο μπορεί να έχει αυτό στη προσωπική τους ζωή και προσπαθούν να γίνουν διαλλακτικοί. Μέσα από τη ζωή των Αγίων της Εκκλησίας τόσο κατά την αρχαία εποχή αλλά και πρόσφατα βλέπουμε ότι η ομολογία του Χριστού συνεπαγόταν διωγμό, φυλάκιση, εξορία και πολλές φορές θάνατο. Εντούτοις όμως ομολογούσαν τον Χριστό με πίστη χωρίς να σκέφτονται τις συνέπειες που θα έχει στη ζωή τους η ομολογία αυτή προσβλέποντας στη μέλλουσα και αιώνια ζωή που χαρίζει ο Χριστός.
Δεύτερη προϋπόθεση αποτελεί η συμπεριφορά του πιστού χριστιανού στη σχέση που πρέπει να έχει μεταξύ των γονέων και των παιδιών του και του Χριστού. Ο Χριστός μας τονίζει ότι αυτός που αγαπά πατέρα ή μητέρα, γιο ή θυγατέρα περισσότερο από μένα δεν είναι άξιος για μαθητής μου. Η αγάπη προς τα προσφιλή μας πρόσωπα δεν πρέπει να υπερβαίνει με κανένα τρόπο την αγάπη μας προς τον Θεό. Θα μπορούσε κάποιος εδώ να πει ο Χριστός μας θέλει να μην αγαπάμε τους γονείς, τα παιδιά, τους γνωστούς μας; Η απάντηση είναι όχι. Αυτό που θέλει να μας τονίσει ο Χριστός λέγοντας αυτά είναι ότι η αγάπη προς το Θεό πρέπει να είναι το παν για μας και να μην υπεισέρχεται κάτω από το ανθρώπινο συναίσθημα. Ο Χριστός μας τονίζει μέσα από τις Δέκα Εντολές:« τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου».
Μέσα από την Καινή Διαθήκη μας προτρέπει εκτός από την αγάπη που οφείλουμε προς τους δικούς μας να αγαπούμε και τους εχθρούς μας. Ας μην ξεχνούμε το βασικότερο νόημα που μας διδάσκει η Καινή Διαθήκη ότι η αγάπη αποτελεί τη μεγαλύτερη από όλες τις αρετές. Πρέπει λοιπόν να ιεραρχήσουμε τις αξίες μας στη ζωή και να μην αφήνουμε κανένα ανθρώπινο δεσμό να στέκεται εμπόδιο μπροστά στην αγάπη για το Χριστό. Ας έχουμε υπόψη μας η αγάπη που εκφράζεται μέσα από τον κόσμο αποτελεί σταγόνα στον ωκεανό μπροστά στην αγάπη του Θεού ο οποίος αποτελεί την πηγή της αγάπης.
Τρίτη προϋπόθεση αποτελεί ο Σταυρός που καλείται ο καθένας μας να σηκώσει στη ζωή του. Όταν λέμε για το Σταυρό δεν πρέπει κατανάγκη να είναι ο Σταυρός του μαρτυρίου εφόσον δεν το επιβάλουν ορισμένες ιστορικές συγκυρίες. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως αν βρεθούμε σε τέτοιες συνθήκες θα προτιμήσουμε την άρνηση του Χριστού παρά το Σταυρό και το θάνατο. Σήμερα οι πιστοί καλούνται να σηκώσουν το Σταυρό της ομολογίας της πίστεως του Χριστού μπροστά στις διάφορες μορφές απιστίας που συναντούν μπροστά τους. Όποιοι προχωρούν στη ζωή τους με βάση τις χριστιανικές αρχές συναντούν την έχθρα του κόσμου που θέλει να ζει με βάση το κοσμικό φρόνιμα σηκώνοντας έτσι το σταυρό εναντίον της αμαρτίας. Αλλά και καθένας από μας σε κάποια φάση της ζωής του θα κληθεί να σηκώσει το σταυρό των θλίψεων και βασάνων της ζωής. Ο κάθε πιστός φαίνεται αν σηκώνει το σταυρό του και ακολουθεί το Χριστό όταν βρεθεί στο δρόμο του Σταυρού.
Συνεχίζοντας ο Χριστός απαντά στην ερώτηση του Αποστόλου Πέτρου που τον ρωτά εμείς που τα αφήσαμε όλα και σε ακολουθήσαμε, τι θα κερδίσουμε Και ο Χριστός του απαντά ότι θα καθίσουν μαζί του σε θρόνους κατά την τελική κρίση του κόσμου για να κρίνουν τις 12 φυλές του Ισραήλ. Στους υπόλοιπους που ακολουθούν το Χριστό υπόσχεται ότι θα κληρονομήσουν την αιώνια ζωή και θα λάβουν εκατονταπλασίονα ότι άφησαν εδώ στην επίγεια ζωή για χάρη του. Μέσα από αυτό φανερώνεται η εμπιστοσύνη που καλείται να δείξει ο κάθε άνθρωπος ξεχωριστά προς τα όσα του υπόσχεται ο Χριστός. Η λήψη των θείων δωρεών σε όσους ακολουθούν το Χριστό δεν περιορίζεται μόνο στα αιώνια αγαθά αλλά ξεκινά από αυτήν εδώ τη ζωή.
Μέσα από την πλούσια υμνογραφία της Εκκλησίας που αναφέρεται στη σημερινή εορτή αποτυπώνονται με θαυμάσιο τρόπο όλα αυτά που μας αναφέρει το Ευαγγελικό ανάγνωσμα. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα τροπάρια των αίνων του δ’ ήχου: «Tους αγίους ο Κύριος τους εν γη εθαυμάστωσε τα αυτού γαρ στίγματα και παθήματα εν τη σαρκί ανεδέξαντο, εν τούτοις κοσμούμενοι και ταις θείαις καλλοναίς προφανώς αναθέμενοι• ούς υμνήσωμεν, ως αμάραντα άνθη, ως αστέρας απλανείς της Εκκλησίας ως εθελόθυτα θύματα».
«Συν προφήταις απόστολοι συν οσίοις διδάσκαλοι, συν ιερομάρτυσι πάντες δίκαιοι και γυναικών αι αθλήσασαι και πόθω ασκήσασαι, των αγίων ή πληθύςκαι δικαίων τα τάγματα ευφημείσθωσαν ιεραίς μελωδίαις, ως της άνω βασιλείας κληρονόμοι, ως Παραδείσου οικήτορες». « Οι την γην ουρανώσαντες, αρετών εν φαιδρότητι, οι Χριστού τον θάνατον μιμησάμενοι, αθανασίας την πρόξενον οδόν οι βαδίσαντες οι τα πάθη των βροτών χειρουργία της χάριτος εκκαθάραντες, οι εν όλω τω κόσμω ομοψύχως εναθλήσαντες γενναίως, ανευφημείσθωσαν μάρτυρες».
Το Ευαγγελικό ανάγνωσμα της Εορτής των Αγίων Πάντων μας καλεί να ακολουθήσουμε το δρόμο της αγιότητας. Η αγιότητα σήμερα σε πολλούς φαντάζει σαν μια κατάσταση ανέφικτη από εμάς η μια κατάσταση που υπήρχε σε παλιές εποχές. Αυτό όμως είναι λανθασμένο και εμείς σήμερα έχουμε τη δυνατότητα να φθάσουμε στην αγιότητα αφού αυτή αποτελεί δώρο του Αγίου Πνεύματος. Αυτό που χρειάζεται να κάνουμε είναι να είμαστε και να συμμετέχουμε στη ζωή της Εκκλησίας προετοιμάζοντας τον εαυτό μας μα δεχθεί τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Οι Άγιοι Πάντες αποτελούν παράδειγμα και ελπίδα για την δική μας Αγιότητα. Αμήν.