Το Φως του κόσμου

  “Εγώ ειμί το φως του κόσμου”

Η Εκκλησία μας, τιμά σήμερα, τη μνήμη των αγίων 630 Πατέρων της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου, η οποία συνήλθε το 451 μ.Χ.  στην Χαλκηδόνα. Στη Σύνοδο αυτή έγινε κατορθωτή η διατύπωση του Χριστολογικού Δόγματος, κατά τρόπο που διασφαλιζόταν ο σωτηριολογικός χαρακτήρας της Εκκλησίας και αναδεικνυόταν η αιώνια αλήθεια της.  Συγκεκριμένα, με αφορμή τις διάφορες αιρέσεις που διαστρέβλωναν την αλήθεια της Εκκλησίας μας γύρω από το πρόσωπο του Κυρίου, η Σύνοδος της Χαλκηδόνας διατράνωσε την πίστη της Ορθοδοξίας ότι ο Ιησούς Χριστός είναι τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος. Η ένωση των δύο φύσεων στο πρόσωπό του είναι πραγματική. Έτσι το ανθρώπινο προσλαμβάνεται από το θείο και ανυψώνεται στην προοπτική της αιωνιότητας σε μια οντολογική διάσταση των πραγμάτων.

Με αυτή την ομολογία πίστεως, ο Χριστός είναι ο πραγματικός Σωτήρας και Θεός μας και επομένως καθοδηγητής των ανθρώπων που δείχνει το δρόμο προς το πραγματικό φως, προς τον Πατέρα των φώτων.

Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που η Εκκλησία μας σήμερα που τιμά τη μνήμη των αγίων Πατέρων της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου, επέλεξε το συγκεκριμένο ευαγγελικό ανάγνωσμα που είναι παρμένο από την “Επί του όρους ομιλία” του Κυρίου και στο οποίο ο Χριστός παρομοιάζει τους μαθητές Του με φως του κόσμου, με πόλη κτισμένη πάνω σε βουνό που φαίνεται από παντού. Ακόμα με λυχνάρι που καίει επάνω στο λυχνοστάτη.

Το φως της ζωής

Μπορούμε να επιμείνουμε λίγο στον παραβολικό λόγο του Χριστού, με τον οποίο οι μαθητές παρουσιάζονται να είναι το “φως του κόσμου”.  Όπως μας πληροφορεί ο ευαγγελιστής Ιωάννης, αληθινό φως του κόσμου είναι μόνο ο Θεός.  Στο θεανδρικό πρόσωπο του Χριστού, οι άνθρωποι είδαμε το απρόσιτο φως της Θεότητας (“εγώ ειμί το φως του κόσμου”) και λάβαμε “το φως της ζωής”.

Εκείνος, λοιπόν, είναι “το φως των ανθρώπων”,  “το φως το αληθινόν, ό φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον”. Τόσο οι μαθητές του Κυρίου όσο και οι πιστοί γενικότερα, επειδή ακριβώς δέχονται το φως το αληθινό, μπορούν να γίνουν και οι ίδιοι φως με τη σχετική έννοια.  Ο Χριστός είναι ο ίδιος το φως και πηγή του φωτός. Οι πιστοί είναι ετερόφωτοι γιατί αντλούν φως από την πηγή Εκείνου.  Παίρνουν το θείο φωτισμό “εκ του πληρώματος αυτού” και έτσι γίνονται “τέκνα” και “υιοί φωτός”. Η εν Χριστώ ζωή, όπως υπογραμμίζει ο Γρηγόριος Νύσσης, είναι τελικά μια πορεία μέσα στο φως του Χριστού και ταυτόχρονα μια ακτινοβολία του φωτός αυτού μεταξύ των ανθρώπων.

Έτσι, στο βαθμό που φωτιζόμαστε από το φως του Χριστού και υπακούμε στα κελεύσματα του ευαγγελικού λόγου, γινόμαστε κι εμείς φως του κόσμου.  Αποτελούμε επίσης την “πόλιν”, η οποία “επάνω όρους κειμένη ου δύναται κρυβήναι”, κατά το λόγο του Κυρίου.

Η θέση μας ως μαθητών του Χριστού μέσα στον κόσμο είναι περίοπτη.  Όλοι έχουν στραμμένα τα μάτια τους πάνω μας.  Οι Χριστιανοί ως άλλοι λύχνοι – λυχνάρια αναμμένα από το φως του Χριστού – καλούμαστε να εκπέμψουμε το νοητό φως της πίστεως, τόσο με τα λόγια όσο και με τα καλά μας έργα αλλά και εν γένει με την όλη ζωή μας.

Αγαπητοί αδελφοί, η συνειδητοποίηση του ιερού μας χρέους απέναντι στην αγάπη του Κυρίου και Θεού μας, θα έχει σαν αποτέλεσμα την αγαθοεργό καρποφορία και τη φωτεινή δραστηριότητα μας, κατά το πρότυπο των τιμωμένων σήμερα αγίων Πατέρων της Εκκλησίας, που ήταν και τότε και σήμερα φώτα του κόσμου, που φωτίζουν το δρόμο προς τη Βασιλεία του Θεού.

Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος..

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

Ματθαίου ε΄14-19. (Αρχαίο Κείμενο)

῾Υμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου. οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη· οὐδὲ καίουσι λύχνον καὶ τιθέασι αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον, ἀλλ᾿ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καὶ λάμπει πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ. οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς. Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον καταλῦσαι, ἀλλὰ πληρῶσαι. ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ἰῶτα ἓν ἢ μία κεραία οὐ μὴ παρέλθῃ ἀπὸ τοῦ νόμου ἕως ἂν πάντα γένηται. ὃς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτω τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· ὃς δ᾿ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.

Ματθαίου ε΄14-19. (Απόδοση στη νεοελληνική)

Εσείς είστε το φως τού κόσμου. Πόλη που κείτεται επάνω σε βουνό, δεν μπορεί να κρυφτεί. Ούτε ανάβουν λυχνάρι, και το βάζουν κάτω από το μόδι, αλλά επάνω στον λυχνοστάτη, και φέγγει σε όλους αυτούς που είναι μέσα στο σπίτι. Έτσι ας λάμψει το φως σας μπροστά στους ανθρώπους, για να δουν τα καλά σας έργα, και να δοξάσουν τον Πατέρα σας που είναι στους ουρανούς. Μη νομίσετε ότι ήρθα για να καταργήσω τον νόμο ή τους προφήτες· δεν ήρθα να καταργήσω, αλλά να εκπληρώσω. Επειδή, σας διαβεβαιώνω, μέχρις ότου παρέλθει ο ουρανός και η γη, ένα γιώτα ή μία κεραία δεν θα παρέλθει από τον νόμο, έως ότου όλα εκπληρωθούν. Όποιος, λοιπόν, αθετήσει μία από τούτες τις ελάχιστες εντολές, και διδάξει έτσι τους ανθρώπους, ελάχιστος θα ονομαστεί στη βασιλεία των ουρανών· όποιος, όμως, εκτελέσει και διδάξει, αυτός θα ονομαστεί μέγας στη βασιλεία των ουρανών.